بناهای تاریخی هر کشور، گویای خصایص فرهنگی و تاریخی ملت آن است و توجه به معماری بناهای تاریخی ، امری ضروری می نماید؛ زیرا عدم تدقیق و بررسی های شایسته در معماری گذشته، یکی از دلایل فراموشی این گونه بناها است؛ لیکن در بررسی برخی بناها، یافتن مرزی مشخص میان خصوصیات برگرفته از معماری بومی منطقه، معماری سنتی و زمینه شکل گیری اثر، امری سهل و ممتنع است. در این راستا هدف از این پژوهش، بررسی ویژگی های م...

مسجد قوۃ الاسلام و قطب­منار به عنوان دو اثر معماری و ماندگار سلسله ی غلام شاهیان، نشانگر آغاز نفوذ فرهنگی دین مبین اسلام در سرزمین باستانی هند محسوب می شوند. سیر تحوّل ساخت در این دو بنا، بیانگر بهره گیری معماران و سازندگان از عناصر معماری بومی هند و به کار گیری هنر معماری ایرانی در قرون میانی اسلامی است. در این تحقیق با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی به مطالعه ی جنبه های تاریخی و ویژگی های معمار...

در این مقاله به چگونگی «روش شناخت معماری» بر اساس تجربه نویسندگان مقاله در بررسی رویکردهای مختلف به شناخت معماری ایران و مطالعه 87 خانه تاریخی (پیش از 1300 هـ.ش) در 6 شهر مختلف‌الاقلیم کشور یعنی رشت، کرمان، کاشان، بوشهر، همدان و شیراز پرداخته می‌شود. در این مقاله نشان داده می‌شود که روش ‌شناخت علاوه بر گرد‌آوردی داده‌ها، شناسایی و انتخاب دانش‌هایی است که پژوهشگر را در گزینش داده‌ها و پردازش آنه...

یکی از مهم‌ترین عوامل مؤثر محیطی بر آسایش، دما می‌باشد. منطقه سیستان در شرق ایران که در اقلیم گرم و خشک واقع است، نیاز ضروری به تعدیل دما دارد. در گذشته یکی از مناسب‌ترین راهکارهای بکار گرفته شده در معماری بومی این منطقه جهت تعدیل دما "خارخانه" بوده است. در مورد اثر کیفی خارخانه در فضای زیست تا حدودی مطالعاتی انجام شده؛ اما تاکنون میزان اثر خارخانه بر شرایط دمایی فضای داخل به‌طور کمّی مورد سنجش ...

پژوهش حاضر به مطالعه کیفی معنای معماری خانه‌های بومی منطقه ‌موکریان ‌ایران از منظر پدیدارشناسی می‌پردازد. هدف نهایی از نگرش ناب به معماری خانه‌های موکریان، کشف و آشکارگی نظام معنایی حاصل از گوهر دریافت ماهیت و جوهر آن‌ها و فهم هستی و نحوه هستی یافتن خانه‌ها است. رویکرد پژوهش حاضر، پدیدارشناسی و نظام تجزیه‌وتحلیل اطلاعات و ارائه نظریه نهایی آن، کیفی ‌-روش ‌نظریه ‌ون‌مانن و روش ‌MST- است. محقق با...

تاریخ معماری و شهرسازی ایران همواره در طول تاریخ خود شاهد تحولات و دگرگونی هایی در زمینه نگرش ها، عقاید، شیوه ها و سبک ها، در هر دو بعد محتوایی و بصری بوده است. تأثیر پذیری از سنت وجهان بینی برخاسته از فرهنگ وآداب بومی، در دوره هایی محور این تغییرات بوده وگاهی نیز با الگو برداری از تحولات معماری و شهرسازی جهان، دست خوش دگرگونی شده است. مکتب اصفهان با تأکید بر فرهنگ، هنر و اندیشه اسلامی- ایرانی،...

اغلب سکونتگاه‌های روستایی موجود در اقلیم گرم و خشک ایران، در عین سادگی و بی پیرایه بودن دارای پیچیدگی‌های خاصی هستند که معمولاً به آنها توجهی نمی‌شود. عوامل متعددی چون ارتباط اجتماعی نزدیک ساکنین، فرهنگ و آداب مرسوم و ابتکارات سنتی و بومی در نحوۀ معیشت و ساخت معماری بویژه در بخش مسکن، بر جذابیت هرچه بیشتر مطالعات روستایی افزوده است. در سرزمین پهناور ایران با توجه به تنوع شرایط اقلیمی، سکونتگاه‌ه...

محیط طبیعی یکی از مهم ترین پدیده های مؤثر در چگونگی شکل گیری ساختار معماری بومی و سنّتی بوده است. فن آوری های محدود گذشته سبب می شد که در طراحی و ساخت این واحدها بیشترین بهره برداری از عوامل محیطی صورت گیرد. در معماری مسکونی بومی استان گلستان به دلیل شرایط متنوع محیطی، گون ههای مختلفی شکل گرفته است که موضوع مورد بررسی در این پژوهش می باشد. هدف از این پژوهش شناخت و سپس گونه شناسی واحدهای مسکونی د...

رشد سریع جمعیت و عدم توجه به طبیعت منجر به مصرف بیش ‌از حد سوخت‌های فسیلی و درنتیجه خسارت‌های جبران‌ناپذیری به محیط‌زیست می‌شود. این موضوع به‌قدری اهمیت داشته که در معماری رویکردهای نوینی همچون معماری سبز ‌ایجاد شده است. تلاش در جهت طراحی خانه‌های سبز با بهره‌گیری از انرژی‌های پاک و فضاهای طبیعی در آن، از راهکارهای این رویکرد است که موجب کاهش معضلات زیست‌محیطی می‌شود. از سوی دیگر بستر محیط‌زیست...

مقاله حاضر با هدف ارتقاء توامانِ عملکرد اقلیمی آرایه ای پوسته های خارجی ساختمان، به معرفی یک روشِ ترکیبی در سازماندهی عناصر تشکیل دهنده نما می پردازد. روش مذکور، معاصرسازی تکنیک های معماری بومی ایران در بهره گیری و کنترل نور روز، از طریقِ رویکرد طراحی الگوریتمیک و در یک فرآیند تکاملی را پیشنهاد می نماید، روشی که به ضرورتِ وحدت هنر و فنآوری در طراحی معماری پایدار اشاره دارد. الگوهای هندسی ایرانی اسل...