بهکتی یا آیین پرستش عاشقانه صورتی از تفکر ویشنویی است که ریشه در تاریخ هندوئیسم دارد. این آیین طی جریان ها و سنت های گوناگون در جنوب و شمال هند مطرح می شود و از سوی حکیمان و متألهان مختلف دست خوش تحولات بسیار می گردد. آثار و عناصر این صورت از دین داری در وداها، اوپانیشادها و در آیین بهگوت، ادبیات دوره ی حماسی، پورانه ها، سوتره ها و در نهایت در اندیشه ی شارحان مکتب ودانته به ویژه در تأملات عرفا...

از دیدگاه مولانا، رابطه ی مطلوب انسان با خداوند رابطه ای تحکم آمیز (زاهدانه) یا توافق مبتنی بر حقوق و وظایف (تاجرانه) نیست؛ بلکه این دو رابطه گرچه کارکردهای مثبتی دارند، در حقیقت دارای ارزش ابزاری هستند و نه ارزش ذاتی و صرفاً برای کسانی مفیدند که توان دستیابی به رابطه ی عاشقانه را ندارند؛ اما رابطه ی مطلوب میان انسان و خداوند رابطه ای عاشقانه است که ویژگی ها و مؤلفه هایی دارد که عبارت است از: ار...

یکی از انواع ادبی معروف و گسترده در زبان فارسی، ادبیّات غنایی است. دوره­ی کمال اشعار غنایی نیز در زبان فارسی از قرن چهارم آغاز گردیده است. در ادب پارسی در کنار قالب غزل، برای بیان مضامین غنایی و عاشقانه، استفاده از مثنوی های عاشقانه نیز رواج دارد. اصولاً داستان سرایی از انواعی است که بسیار زود در شعر فارسی مورد توجّه قرار گرفته است. عنصری در قرن پنجم چند داستان و از جمله«وامق و عذرا» را به نظم کشی...

نیمة پایانی منظومة حماسی برزونامه، اثر عطاء‌بن یعقوب ناکوک رازی، برگرفته از ماجرای مبارزة سوسن رامشگر با پهلوانان ایرانی است که به سبب ساختار نسبتاً مستقل آن، داستانی مجزا و منفصل معرفی شده است. به نظر محققان این حماسه همانند سایر حماسه‌های ملی، در زیرساخت روایتگر اساطیر کهن ایرانی قرار گرفته است. از نظر خوانش اسطوره‌ای، اسطورة آفرینش در بندهش، از طریق دو عنصر کنش و شخصیت، در ساختار این اثر باز ...

منظومه‌های گُل و نوروز و همای و همایون خواجو کرمانی از منظومه های مطرحِ عاشقانه، در ادب فارسی به حساب می‌آیند. در این آثارنامه‌های عاشقانه‌ای ملاحظه می‌شود، این منظومه‌ها از زوایای مختلفی مورد توجه پژوهشگران قرار داشته است؛ اما نامه‌های موجود در آنها که اغلب بین عاشق و معشوق مبادله شده مورد پرداخت قرار نگرفته است، باید دید که این نامه‌ها در چه شرایط رد و بدل شده‌اند ؟و درون مایه آنها چه بوده و چه...

در مقاله­ی حاضر مضمون اشعار عاشقانه در شعر معاصر تاجیکستان مورد بررسی قرار گرفته است. از آنجا که شعر معاصر تاجیکستان در محدوده ی تاریخی 1917م. از زمان انقلاب اکتبر روسیه تا قبل از فرو پاشی آن و استقلال تاجیکستان در 1991م. در زمره­ی آثار مکتب رئالیسم سوسیالیستی قرار می گیرد، مضامین شعری آن از جمله عاشقانه های شعر تاجیک نیز تحت  تاثیر دیدگاههای سوسیالیستی است. بدین ترتیب عاشقانه­های مکتب رئالیسم ...

یکی از ویژگی­های داستان که نقش برجسته­ای در طرح داستان، انسجام و رشد و گسترش آن دارد، شخصیت پردازی است؛ زیرا نویسنده باید بداند چگونه و با چه زبان و کارکردی شخصیتی را بیافریند و به او نقش و تیپ دهد. شاهنامه از این جهت سرآمد همة متون داستانی منظوم و منثور فارسی است که علّت اصلی آن نه ­تنها مرهون جذابیت اشخاص و قهرمانان شاهنامه؛ بلکه معلول دخالت شخصی و شخصیت فکری و زبانی فردوسی نیز هست.یکی از زیبا...

در نگاه اول منظومه‌های عاشقانه ادب پارسی تنها قصه دلدادگی‌های عشاقی است که در راه وصال، مراحل سخت و پر فراز و نشیب عشق را پشت سر می‌گذارند و در این راه دچار حوادث و اتفاقات عجیب و غریب می‌شوند. اما در این تحقیق نشان داده می‌شود که با جستار عمیق در این آثار، به این نتیجه می‌رسیم که این منظومه‌های بلند عاشقانه صرفاً عشقی نیستند، بلکه سرشار از حقایق سودمند معرفتی و عرفانی‌اند و می‌توان در اعماق محت...

شخصیت، زندگی و زمانۀ «آلبرت اینشتین» طی سالیان متمادی در کانون توجه نویسندگان و ژورنالیست های حوزۀ علم و فناوری بوده است. شمار عناوین و چاپهای کتاب در این موضوع نشان از اقبال نویسندگان و خوانندگان به اطلاع از این چهرۀ اسطوره ای فیزیک معاصر دارد. بررسی و نقد یکی از این کتابها با عنوان «اینشتین عاشق: عاشقانهای علمی» اثر «دنیس اوربای» و دو ترجمۀ فارسی از آن، وجهۀ همت این نوشتار است.

منظومه‌های گُل و نوروز و همای و همایون خواجو کرمانی از منظومه های مطرحِ عاشقانه، در ادب فارسی به حساب می‌آیند. در این آثارنامه‌های عاشقانه‌ای ملاحظه می‌شود، این منظومه‌ها از زوایای مختلفی مورد توجه پژوهشگران قرار داشته است؛ اما نامه‌های موجود در آنها که اغلب بین عاشق و معشوق مبادله شده مورد پرداخت قرار نگرفته است، باید دید که این نامه‌ها در چه شرایط رد و بدل شده‌اند ؟و درون مایه آنها چه بوده و چه...