از آنجا که زبان، اندیشه و واقعیّت در ارتباط نزدیک باهم قرار دارند، هرگونه حکمی که در حیطۀ معرفت شناسی و هستی شناسی صادر شود، بازتاب و پیامدی نیز در فلسفۀ زبان دارد. در این مقاله کوشش کرده ایم تا از راه بررسی مبانی و لوازم فلسفۀ زبانی برخی از ادلّۀ وجود ذهنی ملاصدرا، نظریه او را درباره معنا استخراج کنیم. به نظر می رسد که نظریه معنای ملاصدرا قرابت زیادی با نظریات تصوری معنا دارد؛ چون مطابق پیش فرض ...

هدف این پژوهش، واکاوی ژرف­نگرانۀ دلالت­ها و معانی پوشش زنانه در یک فضای اجتماعی/ فرهنگی خاص است. فضا این پژوهش شهر کرمانشاه است که تنوع قومی/ مذهبی و قشربندی اجتماعی پیچیده ای دارد. این پژوهش، در بخش رویکرد نظری، کوشیده است با کمک مجموعه ای از مفاهیم نظریِ بیان شدۀ مرتبط با این موضوع از سوی برخی جامعه­شناسان (گیدنز، زیمل، گافمن)، گونه ای صورت­بندی مفهومی/ نظری از موضوع پوشش و بدن ارائه دهد. با ا...

تحولات قرن بیستم در حوزۀ هرمنوتیک و نظریه تفسیری به نتایجی منتهی شده است که علم کلام به عنوان دانشی متن محور و دارای پیوند عریق با تفسیر متون مقدس را در حوزه هایی به چالش می کشد. مقاله حاضر با بررسی تأثیر تحولات هرمنوتیک معاصر در هر دو ساحت «نظریه تفسیری به مثابه نظریۀ قرائت» و «نظریه تفسیری به مثابه هرمنوتیک فلسفی و فرا تفسیر» بر حوزۀ کلام سنتی و با تأکید بر اینکه هر رویکرد کلامی لاجرم بر نظری...

تعزیه یا شبیه خوانی تنها نمایش مذهبی _ ایرانی است که ریشه در کهن الگوهایی مانند "سوگ سیاوش" و فراتر از آن "جنگ مهر با دیو سیاهی اپوش" را در جوهرۀ خود دارد. جدال بین "خیر و شر"،" اشقیا با اولیا" و راه بستن بر "امام حسین (ع) و 72 تن از یارانش" و به اسارت گرفتن خاندانش، موضوع اصلی تعزیه را شکل می­دهد. اما آنچه حائز اهمیت است شیوۀ اجرایی آنست که به‌واسطۀ ارکان و عناصر بسیار ساده در هر لحظه با تاثیر...

هر نظریه ای برای تداوم خود نیازمند است تا با مقتضیات زمانی و مکانی هماهنگی و تحول یابد. در تحول یک نظریه، باید فرضیه های اصلی یک نظریه را حفظ کرد تا به بن و ریشۀ آن ضربه وارد نشود. ازسوی دیگر، تحول باید به گونه ای باشد که یک نظریه بتواند با شرایط زمانی و مکانی خود وفق یابد. این همان چیزی است که در روش شناسی لاکاتوش مشاهده می شود. ایمر لاکاتوش ازجملة فیلسوفان علم محسوب می شود. او منتقد روش شناسی...

صحنۀ نمایشی، به عنوان زیرمجموعه عنصر تداوم، در بررسی زمان­روایی یک اثر، بررسی می­شود. در صحنه نمایشی، سخن بر سر این است که چگونه نویسنده در گزارش داستان، واسطه گری ابزارروایی را از میان بر­می­دارد به­گونه­ای که حوادث داستانی در برابر دیدگان مخاطب به نمایش درمی­آید و او حائلی میان خود و وقایع احساس نمی­کند و خود را درگیر وقایع و ناظر مستقیم حوادث می­بیند. از آنجا که داستان «گیله­مرد» همواره به ع...

احمد شاملو از معدود شاعرانی است که قابلیت های نمایشی را در اشعار خود به نمایش گذاشته است. مطالعه ی نقاط اشتراک دو حوزه ی نمایش و شعر در شناخت عناصر نمایشی موجود در آثار احمد شاملو کمک شایانی می کند. اکثر اشعار شاملو در قالب سپید سروده شده اند و «شعر سپید» قالب مورد علاقه ی سرایندگان «شعر نمایشی» همچون شکسپیر می باشد. به طور کلی وجود «گفت وشنود»، «تک گویی»، «دستور صحنه»، «روایت»، «اِفِکت نمایشی»...

پیچیدگی ماهیت اطلاعات و دانش، محل پیدایش تعاریف، تفاسیر، نظریه ها و دیدگاه های علمی متفاوت و تا حدودی متضاد نسبت به این حوزۀ مهم علمی بوده، بحث دراین باره را در سطح جهان و جامعۀ اطلاعات محور و دانش محور کنونی موجب شده است. دو جریان فکری مهم جهان در این زمینه، با دو خاستگاه متفاوت، «نظریۀ اطلاعات» و «نظریۀ انتقادی اطلاعات» را پیش کشیده اند. رویکرد نظریۀ اول، تبیین های سوژه محور، فردباورانه و مدل...

اغلب پژوهش‏های حوزۀ ساختار سرمایه پیرامون دو نظریۀ غالب توازن و سلسله‏مراتب صورت پذیرفته است. شواهد تجربی نشان می‏دهد نظریه‏های یادشده، که هر یک به‏طور جداگانه ارزیابی شده‏اند، می‏تواند به‏عنوان مکمل یکدیگر نیز در نظر گرفته شوند. هدف پژوهش حاضر بررسی چارچوب تعدیل ساختار سرمایه‏ای است که در آن مؤلفه‏های نظریه‏های توازن و سلسله‏مراتب توأمان در نظر گرفته می شوند و نیازهای تأمین مالی خارجی تأثیر تع...

أشواک السلام از جمله نمایش نامه هایی است که توفیق الحکیم آن را با دیدگاهی انتقادی آن را به قلم کشیده است.آن چیز که در این نمایش نامه مورد توجه است سیر و تلاقی عاطفه سیاست است. به طور کلی نمایش نامه "أشواک السلام" یک داستان کلی و دو قصه را در کالبد خود به همراه می کشد.داستان کلی این نمایش نامه در رابطه با حوادثی است که بر خرده قهرمانان این نمایش نامه یعنی شخصیت خواستگار می باشد پردازد.به عبارت د...