کاشیکاری هنریست که در معماری ایران خصوصا معماری مذهبی ،از اعتبار و اهمیت بالا و والا برخوردار است.در این میان کاشیکاری هفت رنگ تصویری که از اواخر دوران صفویه بر بناهای ایرانی نصب شده ،باعث پیدایش جنبش و نهضت هنری جدیدی میشود که با نقاشی ایرانی خصوصا نقاشی قهوه خانه پیوند نا گسستنی دارد.

محسن مقدم استاد ممتاز دانشکده هنر دانشگاه تهران بود.او در زمینه ی نقاشی، باستان شناسی و تاریخ هنر تحصیل کرد.او از دوران کودکی به نقاشی وجمع آوری آثار قدیمی پرداخت.دکتر مقدم وهمسرش سلما مقدم خانه ی خود را تبدیل به کلکسیونی از اشیاء ارزشمند با معماری اصیل ایرانی کردند و به دانشگاه تهران اهدا نمودند. این پایان نامه که بر اساس شیوه ی تحقیقی و تألیفی است، به چگونگی جمع آوری آثار موجود در این موزه م...

نقاشی دوره قاجار در زمان فتحعلی شاه که با نام «پیکره نگاری درباری » از آن یاد م یشود و نمونه های درخشانی از آن را شاهدیم، ریشه در تحولات هنری پیش از خود دارد. کتاب همگامی ادبیات نقاشی قاجار تألیف دکتر جواد علیمحمدی اردکانی با نگاهی به شعر و ادب فارسی، تاریخ سیاسی  اجتماعی و آثار نقاشی ایرانی به بررسی ویژگی های این بخش از تاریخ هنر ایران و بسترهای رشد آن م یپردازد. هدف مؤلف، اثبات ارتباط میان نق...

این مقاله ضمن توجه به تعریف «پرتره»‌ و تناسب آن با چهره‌نگاری و اصطلاحات مشابه در نقاشی ایرانی، به ویژگی‌های چهره‌نگاری و عوامل مؤثر در چهره‌سازی مانند شبیه‌سازی، شخصیت‌پردازی، شرایط چهره‌سازی و تکنیک پرداخته و توضیحاتی درباره هر یک داده است. همچنین انواع کلی تقسیم‌بندی در چهره‌نگاری مانند خودنگاری، چهره‌نگاری با فضاسازی و چهره‌نگاری گروهی را با توجه به عوامل مهم و تأثیرگذار در چهره‌نگاری توضیح...

تصویرسازی چاپ­های سنگی عهد قاجار که ریشه در سنت­های نقاشی ایرانی داشته، در هنر کاشی­کاری این دورۀ حیاتی دوباره می­یابد. در این میان مضامینی با زمینۀ تاریخی و با تأکید بر معرفی شخصیت شاهان که موضوع کتاب نامۀ خسروان جلال­الدین میرزا است در زمینه نقاشی روی کاشی در دورۀ قاجار، به دلیل سیاست‌های ملی­گرایی و نسبت دادن القاب خود به شاهان گذشته است که در این مقاله به آن پرداخته می­شود. بیشترین تأثیر تص...

چکیده این جستار کوششی است تا از منظر واسازی مفاهیم «حضور» و «غیاب» را تحلیل کرده و با خوانش از چند اثر نقاشی بر آن تأکید نماید. بحث اصلی این مقاله شامل دو بخش است. ابتدا مفاهیم «حضور و غیاب» و «حقیقتِ نقاشی» در رویکرد واساز دریدایی بررسی می‌شود. سپس در بخش دوم چهار اثر از آثار نقاشی آیدین آغداشلو (1319)، نقاش معاصر ایرانی با خوانش واسازی تحلیل خواهد شد. این چهار اثر با عنوان‌های هویت، شرقی، معم...

پژوهش حاضر تحلیلی است بر چگونگی شکل گیری نگرش اعتراضی در نقاشی معاصر ایران. در تحلیل نقاشی معاصر هم به آثاری که پیش از انقلاب1357 در تضاد با ارزش های مطرح شده از سوی حکومت پهلوی و با نگرش اعتراضی خلق شده اند، و هم آثاری که پس از پیروزی انقلاب متأثر از ایدئولوژی بنیادگرای شیعی خلق شدند، «نقاشی انقلابی» گفته شده است. اما «نقاشی اعتراضی» از «نقاشی انقلابی» متمایز است. گرایش اعتراضی پیش از پیروزی ا...

«هویت» به عنوان یکی از ارکان اساسی شخصیت انسان، در حقیقت پاسخ به سؤال های مهمی همچون«چه کسی بودن» و« چگونه شناسایی شدن» است که از ابتدایی ترین دوران حیات بشر مورد توجه او قرارداشته و درعصرکنونی نیز به دلیل وجود تهدیدهای بسیار، مورد توجه ویژه ی اندیشمندان و پژوهشگران قرارگرفته است. بررسی اشعار چهار شاعرنوگرای عراق(بدرشاکرالسیاب، عبدالوهاب البیاتی، بلندالحیدری وسعدی یوسف)، ضمن نشان دادن ابعاد فرد...

نتایج پژوهش نشانگر آن است که نقاشی این دوره همچون همیشه بطور مستقیم به موقعیت های جغرافیایی، تاریخی، اجتماعی، سیاسی و اقتصادی، خصوصا شرایط فرهنگی و هنری کشور مرتبط بوده است. عواملی چون ارتقا و شکوفایی فرهنگی، حمایت دربار و توجه شایان به امور هنری و رونق روزافزون کارگاه های هنری سبب ابداع مکتبی نوظهور تحت عنوان مکتب اصفهان در نقاشی دیواری که جایگزین مصورسازی کتب شده بود؛ شد و در اواخر این دوره ا...

نمونه­های اندکی از هنر نقاشی دیواری از دوره‌های اشکانی و ساسانی برجای ‌مانده است و در این میان تعداد نمونه‌های موجود در ایران امروزی بسیار کمتر است اما همین نمونه­های انگشت‌شمار، نقشی مهم و اساسی را در بازنگری و تحلیل تاریخ تکوین هنر نقاشی دوران پیش از اسلام ایران ایفا می­کند. این دیوارنگاره‌ها در دو دوره و دو منطقه‌ی متفاوت در ایران و در یک نوع سبک و شیوه‌ی نقاشی نزدیک به یکدیگر دیده می‌شوند. ...