نتایج جستجو برای: کتیبههای فارسی باستان
تعداد نتایج: 25378 فیلتر نتایج به سال:
این تحقیق، پژوهشی معنیشناختی ـ تاریخی است که دو فعل سادۀ «ایستادن» و «نشستن» را در تاریخ بلعمی ازنظر معنایی بررسی کرده است. برای دستیابی به نتیجهای جامعتر و کاملتر، نتایج این بررسی با معانی مختلف این دو فعل در متون فارسی میانه و شواهدی از فارسی معاصر مقایسه شده است. نتیجۀ پژوهش نشان میدهد که از دو مؤلفۀ اصلی فعل «ایستادن» یعنی «+سرپابودن» و «+سکون» ـ که برآمده از مفهوم ریشۀ ایرانی باستان ا...
فرهنگنویسان عرب از دیرباز درخصوص ریشه و معنای کلمة «مکّه» فرضیههای گوناگونی را مطرح کردهاند که از دیدگاه تاریخی، ریشهشناسی و معنیشناسی قابل نقد و مناقشه هستند. این مفروضات؛ مانند مکَّ چون زمین آبش را مکیده است یا مکاء بدان سبب که نیایش اعراب جاهلی همراه با سوت کشیدن بوده است؛ اغلب بر اساس نوعی ریشهشناسی عامیانه بنا شدهاند و به دلیل نقل قولهای مکرر از منابع اولیه، در میان پژوهشگران رواج ی...
فرهنگنویسان عرب از دیرباز درخصوص ریشه و معنای کلمة «مکّه» فرضیههای گوناگونی را مطرح کردهاند که از دیدگاه تاریخی، ریشهشناسی و معنیشناسی قابل نقد و مناقشه هستند. این مفروضات؛ مانند مکَّ چون زمین آبش را مکیده است یا مکاء بدان سبب که نیایش اعراب جاهلی همراه با سوت کشیدن بوده است؛ اغلب بر اساس نوعی ریشهشناسی عامیانه بنا شدهاند و به دلیل نقل قولهای مکرر از منابع اولیه، در میان پژوهشگران رواج ی...
هدف ما در این مقاله ترسیم نقش مهم منابع عربی در شرح و تفسیر متون ادب فارسی و تبیین مبانی فرهنگ ایرانی است زیرا بسیاری حقایق مربوط به فرهنگ و ادب ایران زمین در لایه های ستبر متون عربی مدفون شده و محققان ما توجه کم تر بدان دارند. این در حالی است که در شرح متون ادب فارسی، استناد به متون عربی به گونه ای صورت می گیرد که نه تنها نقشی در تبیین سرچشمه های فکری ایرانیان ندارد بلکه موجب کج فهمی و تفسیر ن...
با توجه به تنوعات زبانی موجود در گویشهای خراسان در این مقاله به بررسی کارکرد ضمایر واژهبستی در شماری از گویشهای فارسی خراسانهای رضوی و جنوبی پرداخته میشود. ضمایر واژهبستی از گذشتههای دور، یعنی از دوره باستان تاکنون در زبان فارسی بهکار میرفتهاند، اما گذر زمان کارکردها و بسامد این ضمایر را هم در زبان فارسی و هم در گویشهای ایرانی دستخوش تغییراتی کرده است. از آنجا که تغییرات زبانی گویشه...
متن های کهن ایران باستان نشان دهنده اعتقادها ،باورها و شاخص های فرهنگی ،اجتماعی و تاریخی ایرانیان پیش از اسلام است. این باورها و اعتقادهای کهن، بخشی از نگرش مردم را به برگزیدن نام زنان از نمادها و سمبل های مادی مانند آسمان ،خورشید و ستارگان و در بعد معنوی، اعتقاد به خدایان و ایزدان کهن نشان می دهد. هدف از این پژوهش بررسی باورهای اعتقادی و فرهنگی مردم ایران به تاریخ و ادیان پیش از اسلام ،در مور...
پند و اندرز در قالب سخنان کوتاه در ایران باستان بسیار مورد توجه بوده است. به دلایل گوناگونی اغلب آثار نوشته شده به زبان فارسی که بخش بزرگی از آن را پند و اندرز تشکیل می¬داده، از بین رفته است. اما خوشبختانه بسیاری از اندیشه¬های ایرانی از طریق ترجمه و اختلاط ایرانیان و عرب¬ها وارد فرهنگ عربی شده و محفوظ مانده¬اند. کتاب العقد الفرید از آن دسته منابع معتبر عربی است که بخش مهمی از حکمت¬های اخلاقی ای...
در گونه بابلیِ زبان مازندرانی، حرف اضافه /ǰɑ/ پسایند است و بر نقش های معناییِ خاستگاه، همراهی، ابزار و روش دلالت می کند و کارکرد معناییِ آن همانند «از» و «با» در زبان فارسی است. پرسش اصلی این پژوهش آن است که با توجه به تحولات تاریخی زبان های ایرانی، کدام نقش معنایی این حرف اضافه اصلی است و کدام حاصل تغییر معنایی. در این مقاله، صورتِ کهنِ /ǰɑ/ و کارکردهای معنایی آن در دوره های باستان و میانه زبان های...
فرهنگ ایران باستان، فرهنگی گسترده و فراگیر است که پس از اسلام، در ادبیات هزارساله این سرزمین، نقش خود را به جای گذاشته و در اکثر حوزه های ادب فارسی تأثیر گذار بوده است. این پژوهش در پی آنست تا با بررسی بازتاب فرهنگ ایران کهن در چهار مثنوی عطار نیشابوری، تأثیر پذیری شعر عطار را از فرهنگ ایران باستان به اثبات برساند. لذا این رساله در چهار فصل تدوین شده است. در فصل اول، ادیان و مذاهب ایران باستان ...
تاکنون مقالات و کتب بسیاری به شرح تاریخ اصفهان پرداختهاند اما در میان این آثار به تحول تاریخی و ریشهی این واژه به ندرت اشاره شده است. از آنجا که بسیاری از نام مکانهای جغرافیایی به علت روایاتمختلف، مورد تردید است و در موارد بسیاری برای پیبردن به شکل اصیل این گونه واژهها، تحول آوایی آن به کمک ما میآید؛ در نتیجه، در بررسی این مقاله ابتدا بر متون جغرافیای تاریخی نویسندگان پیش از اسلام و بع...
نمودار تعداد نتایج جستجو در هر سال
با کلیک روی نمودار نتایج را به سال انتشار فیلتر کنید