مهم‌ترین اصطلاح مکتب روانکاوی یونگ «آرکی تایپ» است. آرکی تایپ افکار غریزی و مادرزادی و تمایل به رفتارهایی است که انسان‌ها طبق الگوهای از پیش تعیین‌شده انجام می‌دهند یا به تعبیری تصاویری هستند که به ناخودآگاه بشر راه یافته‌اند. این افکار و تمایلات در مذاهب، اسطوره‌ها و نوشته‌های ادبی خودنمایی می‌کنند. فروغ یکی از شاعران بنام معاصر ایرانی است که شاید به سبب رنج‌هایی که در زندگی ...

در ادبیات فارسی، سفر با دو بُعد جسمانی و عرفانی در اشعار شاعران آمده است، بُعد معنوی که از آن با عنوان سفر درونی، روحانی و باطنی یاد می­کنند، اصل اندیشگانی ادبیات عرفانی است. در این مقاله اندیشه­های دو قطب بزرگ عرفان سنایی و مولوی در این رابطه بررسی شده است، سفر در بُعد جسمانی و عرفانی در شعر آن‌ها بسیار توصیه شده اما اهمیتی که سفر باطنی دارد، سفر جسمانی ندارد، حاصل تحقیق نشان‌گر...

نقد اسطوره ای (کهن الگویی یا اسطوره شناختی)، یکی از رویکردهای اصلی نقد ادبی معاصر و رویکردی میان رشته ای است که در این پژوهش، پس از مقدّمه ای درباره پیشینه، مبانی نظری و شیوه کاربرد آن، به تحلیل و تأویل روایات شاهنامه با این شیوه پرداخته شده است. برای این منظور، کهن الگوی "آفرینش"، به عنوان الگوی محوری انتخاب شده، بر مبنای آن، نتایج پژوهش به چهار فصل تقسیم شده است: در فصل نخست، کهن الگوی آفرین...

براساس نظریة پیرسن، 12 کهن‌الگو به‌عنوان راهکارهای «بیداری قهرمان درون» وجود دارند: معصوم، یتیم، حامی و جنگ‌جو، جوینده، ویران‌گر، عاشق، آفریننده حاکم، ساحر، فرزانه و لوده.‏.. . در این پژوهش با تکیه بر این نظریه به بررسی و تطبیق جلوه‌هایی از این کهن‌نمونه‌ها در زندگی آینه قهرمان رمان «کولی کنار آتش‏» اثر منیرو روانی‌پور که در مسیر دستیابی به هویّت انسانی است، پرداختیم. و دریافتیم که روانی‌پور با ...

آرای فروید و یونگ در قلمرواساطیر مورد توجه بسیاری از منتقدا نحوزه نقدا دبی قرارگرفته است،.درپژوهش حاضر،منظومه بانوگشسب نامه که سرشار از کارکرد های اساطیری است. در  چهارچوب نظریه های فروی د ویونگ قاب لبررسی روان کاوانه است.این مقاله به بررسی شخصیت بانوگشسب ،انواع عقده ها و مکانیسم های دفاعی و سپس به بررسی دو کهن الگوی پیر خردمند و نقاب پرداخته و چگونگی تبلود هر یک از این آرا و نطریه ها را مورد ب...

چکیده بی‌گمان شاهنامه در آثار ممتازِ ادبیات فارسی، از غنی‌ترین دست‌مایه‌ها برای فیلم‌نامة اقتباسیست. هر فیلم‌نامة خوب نیاز به ساختاری استوار دارد که با شناختِ الگوهای برتر حاصل می‌شود. از استادان نام‌آورِ فیلم‌نامة سه پرده‌ای، سید فیلد نمایندۀ الگوی ساختاریِ داستان‌محور و کریستوفر وگلر، نمایندة الگوی ساختاریِ سفر قهرمان یا شخصیّت‌محور است. شاه‌پور شهبازی نیز به‌عنوان تنها ایرانی، الگویی منسجم و نوین ...

جوزف کمپبل اسطوره‌شناس آمریکایی، بر اساس آرای کارل گوستاو یونگ، به بررسی سفرهای قهرمانی در فرهنگ‌های مختلف پرداخت و در کتاب «قهرمان هزار چهره» الگویی برای این سفرها ارائه کرد. این الگو، قابلیت‌های فراوانی برای تجزیه و تحلیل آثار ادبی دارد. هزار و یک شب، یکی از آثاری است که می‌تواند با توجه به الگوی کمپبل، مورد بررسی قرار گیرد. پژوهش پیش رو، بر اساس این الگو به بررسی ماجرای «عجیب و غریب» در هزار...

امروزه، رشد و تحولات اقتصادی سبب افزایش شهرنشینی و وابستگی بیشتر به وسایل نقلیه شخصی شده است. این افزایش جمعیت و مالکیت وسایل نقلیه و محدودیت‏های فضا و منابع سبب بروز مشکلات حمل‏ونقلی شده است. در نتیجه توسعه سیاست‏هایی در جهت کاهش نیاز به جابجایی افراد مطرح می‏شود. برنامه‏ریزی‏ زنجیره سفر‏ به گونه‏ای که افراد (به خصوص در کلانشهرها) سفرهای خود را به دنبال هم و بدون نیاز به بازگشت به منزل انجام د...

در میان متون ادب فارسی، ده منظومه به نام‌های ویس و رامین، اثر فخرالدین اسعد گرگانی، خسرو و شیرین، هفت‌پیکر، شرف‌نامه و اقبال‌نامة نظامی گنجه‌ای، گل و نوروز و همای و همایون خواجوی کرمانی، جمشید و خورشید سلمان ساوجی، بهرام و گل‌اندام از امین‌الدین صافی و همای‌نامه وجود دارد که دارای ویژگی‌های نوع ادبی رمانس‌اند. اختلاف زمانی در روایت رمانس‌های منظوم و گستردگی جغرافیایی این منظومه‌ها، روساخت آنها ...

امروزه از مهم‌ترین و پرکاربرد‌ترین روش‌های نقد ادبی معاصر، نقد کهن‌الگویی یا نقد اسطوره‌ای است، که به بررسی ماهیّت و ویژگی و کهن‌الگوها و نقش آن‌ها در ادبیات می‌پردازد. نقد بر مبنای اسطوره از بحث‌های یونگ سرچشمه گرفته است و با استعانت از آرای او انجام می‌شود. در این مقاله سعی شده است منظومة همای و همایون خواجوی کرمانی بر اساس نظریة تفرّد یونگ مورد نقد و بررسی قرار گیرد، به این صورت که همای قهرمان...