این مقاله درباره یک دستور ناشناخته زبان فارسی بحث می کند که در اواخر قرن سیزدهم ق/ نوزدهم در هند نوشته شده و مولف ان یک ایرانی ساکن هند به نام سنجر ایرانی است . این کتاب دستور سخن نام دارد و با دستور زبان دیگری که مقارن همین ایام توسط میرزا حبیب اصفهانی در ترکیه نوشته شده هم نام است.

زبان سکایی (ختنی)، در مقایسه با دیگر زبان های ایرانی (اوستایی، فارسی باستان، پهلوی، و ...)، بسیار کمتر مورد بررسی و مطالعه قرار گرفته؛ به ویژه آنکه در زمینۀ مطالعات این زبان، مبحث ضمیر همواره در حاشیۀ مباحث اسم و صفت بوده و بدین سان مهجور مانده است. پژوهش حاضر مبتنی است بر مقولۀ ضمیر در زبان ختنی، شامل اقسام ضمیر و جدول های مربوط بدان، حالت ها و ویژگی های صرفی آن، و مقایسۀ آنها با ضمیر های زبان...

دستورنویسان زبان فارسی متفق القول اند که کاربرد مفعول مطلق در زبان فارسی تحت تأثیر زبان عربی پدید آمده است. در مقاله حاضر نگارنده کوشیده است تا با ارائه شواهدی از متون باستانی زبانهای ایرانی نشان دهد که رای دستورنویسان در این مورد صائب نیست...

زبان بلوچی یکی از زبان های ایرانی است که قدمتی دیرینه دارد. زبان و ادب فارسی از قرن ها پیش بر زبان و ادب بلوچی، تأثیر فراوانی گذاشته است. مردم بلوچ، فارسی را زبانی مقدس میدانستهاند و این زبان چندین قرن، مستقیم و نیرمستقیم بر ادب و اجتماع بلوچستان تأثیرگذار بوده است. این تأثیر و جایگاه سبب شده است که ارتباط واژگانی بلوچی با فارسی ارتباتی تنگاتنگ باشد. البته به دلیل همسایگی بلوچان با سرزمین خراسا...

چکیده  فتح ایران توسط اعراب تحولی عمیق در ایران پدید آورد. این حادثه موجبات تغییر ساختار سیاسی، فرهنگی و اجتماعی کشور را فراهم آورد. در مواجهه با وضعیت جدید جریان‌های گوناگونی در ایران شکل گرفتند؛ در این میان کسانی بودند که با نفی و انکار شرایط جدید سعی کردند همچنان با اتکا به عناصر و مؤلفه‌های هویت ایران باستان خود را معرفی نمایند ازجمله آن‌ها موبدان هستند. مسأله ما در این پژوهش این است که مو...

با وجود فرسنگ ها فاصله میان دو کشور ایران و آلبانی، فرهنگ و تمدّن ایرانی تأثیر چشمگیری بر فرهنگ آلبانیایی ها داشته است. تاریخ نویسان از گستره و تأثیر عمیق ادبیّات فارسی و به طور کلّی تمدّن ایرانی در قلمرو عثمانی، بویژه در منطقه بالکان در شگفت هستند. تحقیقات نشان می دهد فرهنگ ایرانی به مثابه نرم افزاری با پشتوانه آیین اسلام بوده که به همراه سخت افزاری سپاهیان عثمانی وارد آلبانی شده است و طیّ پنج قرن ...

هویت پدیده ای است، چند وجهی، پیچیده و بین رشته ای. منظور این تحقیق از هویت عبارت است از: خاص و متمایز بودن، ثابت و پایدار ماندن و به جمع تعلق داشتن. هرگونه هویت سازی مستلزم ایجاد مرز و توسل به مرجع های ثابت و پایدار است. این مراجع همان عناصر سازنده هویت از قبیل، زبان، دین، سرزمین، و تداوم آنهاست. موضوع هویت و بحران های مرتبط با آن در مقاطع مختلف تاریخ ایران برای ایرانیان مطرح بوده است. در ساله...

این مقاله به زبان فارسی پیشرفته ای می پردازد، که با حفظ هویت تاریخی و فرهنگی خود و حرکت در مرزهای دانش، فرهنگ و فن آوری، ظرفیت عمیقی در تولید و انتقال دانش و فرهنگ از خود نشان می دهد و در این مسیر هیچگاه تحت تأثیر زبان های دیگر به انفعال کشیده نمی شود. بلکه با سعه صدر ویژه خود به تعامل صحیح با زبان های زنده دنیا می پردازد. مرور اجمالی سیر تاریخی زبان فارسی و سابقه و نحوه تعامل آن با موضوع علم و...

پژوهش حاضر به شباهت­ها و تفاوت­های نظام نمودی در سه گونۀ مختلف زبان لری بررسی می پردازد. افزون بر طبقه­بندی نظام­های نمودی لری در این گونه­ها، تفاوت­های این نظام­ها با نظام نمودی زبان فارسی نیز بررسی خواهد شد. در نوشتار حاضر، با تکیه بر نظریۀ هیوسن و بوبنیک (1997) نظام سه­گانۀ نمود، شامل متکامل، نامتکامل و کامل در زبان لری بررسی خواهد شد. تفاوت اصلی صورت­های نمودی لری و فارسی، در ساخت کامل لری ...

چکیده هدف از نگارش این مقاله بررسی اشتقاق دو واژۀ ایرانی میانه، یکی از زبان فارسی میانه و دیگری از زبان سغدی می‌باشد. برای واژۀ فارسی میانۀ madrm تاکنون اشتقاقی ارائه نشده و اشتقاق پیشتر ارائه شده برای واژۀ سغدی mazn نیز مورد تردید نگارندۀ این مقاله می‌باشد. با بررسی متن‌‌های حاوی این دو واژه و در نظر گرفتن فرایند‌های واجی در دو زبان فارسی میانه و سغدی برای هر یک از این دو واژه اشتقاقی پیشنه...