در شش دهه مطالعه علمی باغ ایرانی, طرح چهارباغ ایرانی به عنوان مهم ترین الگوی شکل دهنده به معماری آن و با هندسه اصلی، دو محور عمود برهم که عرصه باغ را به چهار قسمت مساوی تقسیم می کند معرفی شده است. بررسی فراگیر اسناد و مدارک از جمله دودمان شناسی واژه گان، نقشه کاوش های باستان شناسی باغ پاسارگاد، متون توصیف احداث باغ به ویژه کتاب ارشادالزراعه، طرح باغ های موجود، ، آثارهنرهای تاریخی ملهم از باغ ا...

اسیدی شدن از آسیبهای رایج آثار چوبی تاریخی است و مبحث اسیدزدایی در بسیاری از موارد در جریان مراحل حفاظت و مرمت آثار چوبی تاریخی مطرح می شود. استفاده از آمونیاک به همراه حلال الکلی (عموما متانول) به عنوان ماده اسیدزدا، روشی معمول برای اسیدزدایی آثار چوبی تاریخی می باشد، اما استفاده از این ماده اسیدزدا، مشکلات و کمبودهایی را در بر خواهد داشت؛ از جمله مشکلات استفاده از محلول آمونیاک در متانول، سطح...

هدف: ، اجاره­ نامه­ ها ازجمله  اسناد شرعی، قضایی، مالی، خصوصی، و حکومتی هستند که می­توانند در نگارش تاریخ اجتماعی و اقتصادی به کار آیند. هدف این پژوهش شناساندن ارزش اجاره­ نامه ­ها  برای پژوهش­ های تاریخی و توصیف ساختار آنها  برای کمک به فهرستنویسی صحیح در آرشیوها است. روش/ رویکرد: 250 اجاره­نامه از آرشیوهای اسناد تاریخی بررسی شده است. یافته­ ها و نتایج: اجاره ­نامه ­ها دارای عناصر اصلی و فرعی ...

آستان قدس رضوی یکی از بزرگ‌ترین نهادهای وقفی جهان است. بنیاد این تشکیلات اداری ـ موقوفاتی بر اسناد گسترده و انبوه این سازمان، به‌ویژه اسناد و متون وقفی آن استوار است؛ اسناد یگانه‌­ای که از لابه‌لای آن­ها نقش تأثیرگذار این نهاد در دگرگونی‌های تاریخی، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی کشور در سده­‌های گذشته آشکار می‌شود. این اسناد که از روزگاران گذشته به‌ویژه از دوره‌های صفویه، افشاریه، زندیه و قاجار...

علی رغم وجود اطلاعات بسیار از گذشته نزدیک،پاره ای ساز و کارهای آن در تولید و انتقال اسناد پیوسته مورد نقد و توجه قرار گرفته است.در این میان اسناد شنیداری یا همان تاریخ شفاهی،با وجود توانایی های آشکار در انتقال اطلاعات مفید و تا حدودی کارساز،هنوز مورد ارزیابی جدی قرار نگرفته است.از یک سو جایگاه نظری آن در حیطه فلسفهء وجودی این شیوهء انتقال خبر نیاز به وارسی و تحلیل اساسی دارد.و از سوی دیگر،عدم ر...

هدف: این مقاله از منظر سند پژوهی، تحلیل سه سند از سه تیره در دوره صفویه در بخش وردشت سمیرم است که امروزه آن تیره­ها جزو طایفه دره­شوری از ایل قشقایی محسوب می­شوند. که در راستای این تحلیل ابتدا بر پایه سه منبع تاریخی به سابقه حضور قشقایی­ ها در دوره صفویه پرداخته شده است. روش/رویکرد پژوهش: این پژوهش بر مبنای اسناد، منابع کتابخانه ­ای ، تحقیقات میدانی، و به شیوه توصیفی-تحلیلی نوشته شده است. یافته...

هدف این پژوهش تحلیل محتوای مقاله‌های فصلنامة تحقیقات تاریخی و مطالعات آرشیوی گنجینۀ اسناد است. در این پژوهش، از روش تحلیل محتوا که یکی از روش‌های انجام پژوهش کیفی است، استفاده شده است. جامعة پژوهش مقاله‌های تألیفی این نشریه ـ از شمارة یک تا شمارة 69 ـ می‌باشد که شامل 309 مقاله است. برای تحلیل محتوای مقاله‌ها 20 مقوله در نظر گرفته شد. از مجموع 309 مقاله، تعداد 34 مقاله مرتبط با مطالعات آرشیوی و ...

اجاره نامه در لغت به معنی زنهار و امان دادن می باشد و اصطلاحاً عقدی است برای واگذاری به عوض. اجاره نامه ها، شاخه ای از اسناد می باشند که دریچه ای نو و تازه از مسائل اقتصادی و اجتماعی را به روی محقق می گشایند. چنانکه می دانیم اسناد به علت اعتبار، اهمیت و اصالت خاصی که دارند بربسیاری از نوشته ها و تحقیقات تاریخی از نظر محتوایی برتری دارند؛ چراکه اسناد به صورت مستقیم به زمان رویداد یک اتفاق نزدیک ب...

این مقاله، بر آن است تا با استفاده از منابع و اسناد موجود، به بررسی چگونگی اجرای برنامه کشف حجاب و نتایج حاصل از آن در شهر اصفهان بپردازد. روش تحقیق در این مقاله، به صورت کتابخانه ای و تطبیق و تحلیل منابع موجود، بخصوص اسناد موجود بوده است. در این تحقیق تاریخی، پس از جمع آوری اطلاعات لازم، به سازماندهی اطلاعات و تجزیه و تحلیل و سرانجام استنتاج از آن ها پرداخته شده است. نتیجه گرفته می شود کشف حجا...

بیراه نیست اگر گفته شود که مهمترین ابزار در مطالعات تاریخی اسناد هستند، زیرا در اکثر اوقات حتی پدیدآورندگان و شاهدان حوادث نیز ناگزیرند برای اثبات گفته های خود سند ارائه دهند. در این میان بدیهی است که همه اسناد از ارزش یکسانی برخوردار نیستند. عوامل بسیاری از جمله شخصیت پدیدآوردنده سند در ارزشیابی اسناد دخیلند. به همین خاطر اسنادی که سال ها پیش از طرف شاهان ایران صادر شده اند، از ارزش بالایی برخ...