تمایزی که فیلسوفان مسلمان میان گزاره های حقیقی و اعتباری می افکنند، نقطه عزیمت این نوشتار است. بر اساس این تفکیک، اقتصاد از جمله دانش های اعتباری است که رسالت اصلی آن ارائه سیاست­ها و تدابیر بهینه در حوزه روابط معیشتی است، البته توصیه ای مبتنی بر شناخت های واقعی. همچنین مانند دیگر علوم اعتباری، شاخص تایید یا رد سیاست­های اقتصادی، نسبت آن با عدالت (اعطاء حقوق) است. در این نگرش عدالت اقتصادی وصف ...

علیرغم معرفی و بکارگیری روشهای متعدد بهنگام‌سازی ماتریس ضرایب مستقیم داده- ستانده در شش دهه گذشته، هنوز نکاتی از روشهای RAS و RAS تعدیل شده وجود دارند که در سالهای اخیر توجه تحلیلگران اقتصاد داده- ستانده را به خود معطوف کرده است. یکی از این نکات چالش برانگیز رابطه بین اطلاعات برونزا، برتر و یا اضافی بیشتر سال مقصد در روش RAS تعدیل شده و کاهش خطاهای آماری آن نسبت به RAS متعارف در بهنگام‌سازی ضرا...

این مقاله علل زمینه ای ایجاد بحران های مالی در نظام اقتصادی (که بحران مالی اخیر در اقتصاد آمریکا نمونه ای از آن است) و ظرفیت نظام بانکداری اسلامی در کاهش این زمینه ها را بررسی می کند. تحقیق حاضر ضمن تفکیک علل زمینه ای بحران در دو حوزه آسیب پذیری و بی ثباتی، برای هر یک از این حوزه ها مواردی را ذکر و نقش نظام بانکداری اسلامی را در هر یک از این موارد بیان می کند. علل زمینه ای بحران در حوزه آسیب پ...

در کنار مطالعات و متون گشترده اسلامی در حوزه اقتصاد متعارف، مطالعات و پژوهش هایی نیز با تکیه بر طبقه بندی های علم اقتصاد در جهت بررسی مبانی اخلاقی اقتصاد اسلامی صورت پذیرفته است. امّا در حوزه مالی و سرمایه گذاری تاکنون با رویکرد اخلاقی به مسائل و موضوعات مالی همچون بازارها و ابزارهای نوین مالی و همچنین رویکردها و روش های سرمایه گذاری پرداخته نشده است. در این مقاله پس از بررسی حوزه اخلاق اقتصادی ...

بدون تردید انسان اقتصادی که ویژگی بنیادین آن عقلانیت است، نقطه آغاز تحلیل‌های اقتصادی است. مفهوم عقلانیت، موضوع مورد بحث دهه‌های اخیر علوم اجتماعی، به‌ویژه علم اقتصاد، بوده است. اقتصاددانان متعارف اغلب فرض عقلانیت را به این معنا به کار می‌گیرند که عاملان اقتصادی از تمام پیامدهای احتمالی آگاهی دارند و قادر به انتخاب‌هایی منطقی و سازگار هستند که مطلوبیت آنها را حداکثر می‌کند. با این ‌حال، منتقدان...

عدالت اقتصادی یکی از اصول اقتصاد اسلامی به‎ شمار آمده و پژوهشگران این عرصه تاکنون نظریه‌ها و پژوهش‌های گسترده‎ای در راستای مبتنی کردن توصیه‎های سیاستی اقتصادی بر این اصل مهم انجام داده‎اند. هدف از این مقاله معرفی حدکفاف بجای خط فقر و ارائه معیاری جهت اندازه­گیری حدکفاف در اقتصاد اسلامی است.  ابتنای نظریۀ عدالت اقتصادی بر «استحقاق» تمرکز این دسته از پژوهش‌ها بر تبیین هرچه بیشتر و دقیق‎تر این انگ...

سود آوری واحد های تولیدی به عوامل مختلفی از جمله بازاریابی محصولات، مکانیابی ساختمان واحد تولیدی، پروسه تولید، چیدمان ماشین آلات در داخل سوله تولید و .... بستگی دارد که حجم وسیعی از مطالعات مربوط به حوزه ی صنایع، واحد های تولیدی و افزایش راندمان به این مسائل پرداخته اند. یکی دیگر از عوامل اثرگذار در سود دهی و افزایش راندمان واحد تولیدی، که توسط اکثر محققان این حوزه مغفول مانده است، چگونگی سهم ب...

در این مقاله، وابستگی های متقابل سه بخش اصلی اقتصاد کشور یعنی کشاورزی، صنعت و خدمات را در دو رویکرد ماتریس حسابداری اجتماعی؛ رویکرد ماتریس ضرایب فزاینده متعارف و رویکرد ضرایب فزاینده تجزیه شده در قالب تحلیل مسیر ساختاری مطالعه و محاسبه می کنیم. رویکرد اول، تاثیر توسعه و گسترش یک حساب بر حساب دیگر را به طور همه جانبه به دست می دهد. اما از اینکه تاثیر مذکور چه مسیرهایی را طی می کند و نقش فعالیت ه...

بر اساس نظریه های اقتصادی، یکی از مهمترین دلائل شکست بازار «عدم تقارن اطلاعات» است. معمولاً اطلاعات تولیدکننده نسبت به کیفیت یک کالا، بیشتر از مصرف کننده است. همانطوری که اطلاعات کارگر نسبت به میزان مهارت و کارآمدی خویش به مراتب بیشتر از کارفرما است، که این موارد موجب ناکارآمدی بازار می­شود. به همین جهت در ادبیات اقتصادی متعارف به ویژه در اندیشه های اقتصادی مکتب نئوکلاسیک، تدابیری اتخاذ شده است ...

قرآن کریم به‌عنوان معجزه جاوید پیامبر اسلام(ص) نیازمند درک عمیق و فهم دقیق برای دریافت رهیافت­های کاربردی در زندگی بشری است که این فهم جز با رویکرد و گرایش به مطالعات میان­رشته­ای میسّر نیست. از طرفی علوم انسانی بشری نظیر اقتصاد، در حل مشکلات بشر امروزی و پاسخ‌گویی به سؤالات مطرح‌شده موفقیت کامل را به‌دست نیاورده است. سیاست­های پیشنهادی اقتصاد متعارف در کاهش فقر به اصلاح نه...