موضوع این مقاله سیاست سنی گرایی نادرشاه از سال 1148 تا 1160ق است. به علت حمایت رسمی حکومت صفویه (907-1135ق) از مذهب شیعه، اهل سنت در اقلیت قرار گرفته بودند. تهاجم افغانهای سنی مذهب به اصفهان و تجاوز ترکان عثمانی به خاک ایران به بهانه های مذهبی، باعث شد نادرشاه برای حل بحران سیاسی موجود و کاهش اختلاف شیعه و سنی، به فکر تقریب این دو مذهب برآید. بنابراین از یک سو مذهب شیعه را همسان سایر فرق قرار د...

مذهب و نظریات مذهبی اهمیتی قاطع در فهم ماهیت جنگ و اخلاق نظامی در جهان اسلام داشته و دارد. جنگ که در ادبیات فقه اسلامی با عنوان «جهاد» شناخته می شود، یکی از فروع دهگانه دیانت اسلام است. و بنابراین، یکی از ابواب اصلی فقه اسلامی می باشد. در این مقاله کوشش می کنیم برداشت اسلام شیعی از ماهیت جهاد و اخلاق نظامی در نصوص اسلامی را به اختصار مورد بررسی قرار دهیم؛ جهاد در فقه شیعه. این مقاله کوشش کر...

در تفسیر آیه 59 سوره نساء و در تبیین مفهوم و نیز مصادیق اولی الامر نه‌تنها میان مفسران شیعه و مفسران اهل سنت اختلاف‌نظر بوده است بلکه گستره این اختلاف‌نظر را می‌توان در میان مفسران هر یک از دو مذهب نیز جستجو کرد. در نگاه مشهور شیعه، اولی الامر به معصومین (ع) تفسیر گردیده است؛ اما تبیینی نو از اولی الامر در میان برخی مفسران شیعه شکل گرفت که از اولی الامر تفسیری عام‌تر از معصوم ارایه می‌دهد و ولی...

آیه 33 سوره احزاب به آیه تطهیر معروف است. خداوند سبحان در این آیه، اهل بیت را از هر گونه پلیدی و پلشتی و ناپاکی مصون معرفی فرموده است. مصداق های دقیق اهل بیت کیانند؟ همه دانشمندان شیعه و گروهی از علمای اهل سنت این آیه را درباره اصحاب کساء می دانند و برخی دیگر از آنان، زنان پیامبر ص را نیز از مصادیق آن گمان می کنند. اما اینکه کدام گروه در رای و اعتقاد خود بر راه صواب هستند و کدام گروه بر طریق خط...

اهل بیت (ع) به ‌گروهی از منسوبان نسبی پیامبر (ص) اطلاق می‌شود که حاصل پیوند ازدواج علی (ع) و فاطمه (س) هستند. این تلقی شیعه از مفهوم اهل بیت (ع) است. دانشمندان اهل سنت ضمن پذیرش کلی این تعریف و مسلم‌دانستن آن می‌کوشند دایره اهل بیت را به برخی منسوبان دیگر و همسران پیامبر (ص) تسرّی دهند. در ادبیات آنها، صدق عنوان «اهل بیت» بر تعریف شیعی قطعی است، ولی با تردید و اعتقاد به‌ تشتت دیدگاه‌ها، با تکلف،...

در این رساله کوشش شده است هر آنچه از حضرت امیرالمؤمنین علیه السلام به عنوان تفسیر قرآن نقل شده است جمع آوری گردد که در بر گیرنده احادیث منابع اصلی کتب حدیث و تفسیر مأثور شیعه و نیز تفسیر مأثور اهل سنت است. البته در نقل احادیث اهل سنت تلاش شده است که آن احادیث بوسیله احادیثی مه در منابع شیعه آمده است تأیید یا تصحیحی یا حذف شود این رساله در یک جلد شامل : الف – تمهیدات در بر گیرنده دوازده تمهید ب...

نظریه فطرت افزون بر مسائل اعتقادی، در حل مسائل دیگر، از جمله مسائل تاریخی نیز می­تواند الهام­بخش باشد. یکی از این­گونه مسائل مسئله اختلاف در چگونگی نگارش حدیث بین علمای اهل سنت و عالمان شیعه است. بیشتر علمای اهل سنت بر مبنای برخی روایات منقول و نیز بعضی ادله عقلی، معتقدند تدوین و نگارش حدیث تا پایان قرن اول هجری انجام نشده است. از طرفی نقدهایی نیز بر پایه استدلال­های عقلی و دلایل نقلی، ...

مقالة حاضر ابتدا با معرفی و تعریف «حدیث ثقلین» به اهمیت آن در اعتقادات شیعه و نیز در تقویت جریان تقریب میان مذاهب اسلامی می‌پردازد. حدیث ثقلین بیان‌گر اعتقاد شیعه به تحریف‌ناپذیری قرآن، عصمت ائمه (ع)، استمرار امامت، و زنده‌بودن امام زمان (عج) است. هم‌چنین این حدیث با خطابی جهان‌شمول جانشینان پیامبر اکرم (ص) و مرجعیت علمی اهل بیت رسول خدا (ص) را تبیین می‌کند. در این زمینه برخی مناقشات نیز مطرح ا...

در پیشینه علوم مختلف، تدوین کارنامه ادوار آن علم از جمله اسبابی است که به درک بهتر آن علم و شناختن فراز و فرود آن علم کمک بسیار می‌رساند. در زمینه فقه اسلامی هم که از شاخه‌های علوم اسلامی بیرون نیست، این مقوله صادق است و دانشمندان بسیاری برای علم فقه، ادوار و دوره‌های تاریخی را طرح‌ریزی کرده‌اند. اما متأسفانه در تعیین ادوار برای فقه مقارن و تشکیل تاریخچة مجزایی برای این علم، چه در شیعه و چه در ...

شبیه‌سازی انسان مباحث فراوانی را در محافل علمی موجب شده است. علما از سویی نگران پیامدهای احتمالی شبیه‌سازی انسانند و ازسوی دیگر درصورت صدور حکم تحریم، موجب محرومیت جامعۀ علمی و پژوهشی می‌شود. در این مقاله برآنیم تا اهم ادلۀ عالمان شیعه و اهل سنت را تبیین و نقد کنیم. عالمان اهل سنت با آنکه به‌کارگیری تکنیک شبیه‌سازی را در عرصۀ حیوانی مجاز می‌دانند؛ به‌گونه‌ای اجماعی هرگونه شبیه‌سازی در عرصۀ انسا...