ظاهرگرایی و عقل گرایی به عنوان دو جریان تاثیرگذار در آرا و افکار فرهنگی و اجتماعی در تاریخ تفکر اسلامی مطرح است. تعلیم و تربیت نیز به عنوان یکی از مقولات فرهنگی از این جریان های فکری متاثراست. سؤالی که مطرح است این است که آیا جریان ظاهرگرای اسلامی توانایی ارائه یک نظریه تربیتی تمام عیار را برای تربیت دینی دارا است. برای پاسخ دادن به این سؤال، در این مقاله به بررسی تاثیرجریان ظاهرگرای اسلامی در ...

هدف این مقاله بررسی مبانی و روشهای تربیت عقلانی از منظر متون اسلامی است. نویسنده ضمن بررسی مفهوم عقل و تربیت عقلانی، کوشیده است رویکرد تربیت عقلانی، مزایای آن و برخی از روش های پرورش عقل را مورد بررسی قرار دهد. این مقاله نشان می دهد که در منابع اسلامی به جنبة عقلانی انسان تأکید فراوان شده است. در برخی از روایات از عقل به عنوان رسول باطنی یاد شده است که هدایت تکوینی انسان در گرو آن است و از مناب...

آقای احمد مسجدجامعی، عضو شورای اسلامی شهر تهران و رئیس ستاد هماهنگی شورایاری‌های شهر تهران است. نقش فعالیت شورایاری‌ها در تحقق حیات مدنی تهران ما را برآن داشت تا در قالب مصاحبه‌ای به انعکاس نظرات ایشان حول موضوع ویژه‌نامه این شماره بپردازیم. آخرین سوابق اجرایى و اجتماعى ایشان بدین شرح است :   وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در سال‌های 84-1379  مشاور رئیس‌جمهور در امور جوانان در سال 76  مدیرعامل مؤ...

شهر مدرن مملو از ناامنى و آسیب هاى اجتماعى است. تأمین امنیت شهرى که در فضاى باز و گسترده در ابعاد ده ها کیلومتر گسترش بى‏ قواره و بى‏ حد و مرز پیدا کرده است، اگر امرى محال نباشد اما مشکل به نظر مى‏ رسد. به همین دلیل شهرهاى بزرگ که ابعاد انسانى را پشت سر گذاشته‏ اند و دچار انواع تزاحمات و بى‏ قاعده‏ گى شده‏اند موجب بروز و ظهور آسیب­ هاى همه جانبه ‏اى گشته‏ اند، به نحوى که در هیچ یک از عرصه‏ هاى ...

از آنجا که زبان پدیده اى زنده و نهادى اجتماعى است، همواره در سیر تحولى خود، به ویژه در برخورد با زبان هاى هم خانواده، تحت تأثیرعوامل سیاسى، اجتماعى، دینى و فرهنگى قرار مى گیرد و بنا به جایگاه و موقعیت خود، حالتى تأثیرگذار یا تأثیرپذیرنده پیدا مى کند. براثر این برخورد است که عناصرى از زبانى به زبان دیگر راه مى یابد و در موارد بسیارى سبب غناى زبان وام گیرنده می شود. البته این امر به زبان یا دوره ...

سالانه 7/4 % از جمعیت 64-15 ساله‌ی جهان (184میلیون نفر) مواد مصرف مى‌کنند که عوارض فردى و اجتماعى متعددى به همراه دارد. با توجه به عوارض گسترده جسمى، روانى واجتماعى اعتیاد، روش‌هاى درمانى و مراقبتى آن که شامل روش‌هاى ترکیبى است به همکارى‌هاى بین بخشى نیاز دارد و شامل تلفیقى از مراقبت هاى پزشکى، روان شناختى و اجتماعى متنوّع مى‌باشد. از دیدگاه سلامت دهان، اعتیاد به طور مستقیم و غیر مستقیم، باعث تش...

 ارزیابى مبانى پلورالیسم دینى از منظر درون دینى و قرآنى و انگیزه‌ها و زمینه‌هاى اجتماعى و سیاسى آن است. نگارنده، پس از تعریف پلورالیسم به تعدّد و تکثر ادیان حق به تاریخچه آن پرداخته و خاستگاه پلورالیسم را غرب و دنیاى مسیحیت دانسته که به تدریج به شبه قاره هند و دنیاى عرب و سپس به ایران وارد شده است. در ادامه زمینه‌هاى معرفتى و اجتماعى پلورالیسم دینى را فرو کاستن اعتبار دین مسیحى، عملکرد و رفتار س...

 نویسنده نخست به دو کارکرد دین در تاریخ؛ یکى الفت آفرینى و دیگر جدال و مخاصمه اشاره کرده سپس به این پرسش پرداخته است که کدام یک برخاسته از متن دین و کدامیک جزء عوارض بوده است. در این راستا دو نظریه متضاد را نقل مى‌کند آن گاه به نظریه سومى مى‌پردازد که بر اساس آن کارکردهاى متفاوت ادیان به دو عامل درونى یعنى مجموعه معارف و مفاهیم متون ادیان و دیگر عامل بیرونى یعنى برداشت‌ها و تفسیرهاى عالمان دینى...

 تأثیر المیزان بر پژوهشهاى دینى به ویژه پژوهشهاى شیعى - قرآنى مورد بررسى قرار گرفته است.  در کنار سایر ویژگى‌هاى بایسته تفسیر المیزان یکى از موفقیت‌هاى آن ورود به محافل فکرى، علمى و تأثیر گسترده آن بر پژوهشهاى دینى و حوزوى پس از خود است. از جمله مهم‌ترین این تأثیرها مى‌توان به موارد زیر اشاره کرد: پایه‌گذارى شیوه تفسیر قرآن به قرآن، پى نهادن روش تفسیر موضوعى، درآمیختن عقل و نقل در فهم معرفت دی...

یکى از مهمترین رسالتهاى پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، تدوین علوم انسانى و اجتماعىدینى یا به عبارت دیگر استخراج دیدگاه اسلامى در ارتباط با مسائل علوم انسانى واجتماعى است و شناسایى مبانى هستى شناختى، معرفت شناختى، روش‌شناختى وانسان‌شناختى علوم انسانى و اجتماعى موجود و نقد و بررسى آن و استخراج مبانىجایگزین براى تدوین علوم انسانى و اجتماعى جدید، از لوازم تحقق این رسالت است. براین اساس، در ساختار جدید پژ...