قرآن در بسیاری از آیات، از «ختم» و «طبع» بر قلب سخن گفته است. آن گونه که از آیات برمی آید، خداوند این دو تعبیر را در مورد کسانی به کار برده است که قلب هایشان در احاطه گناهانشان است و به دلیل کثرت معاصی، از اصل فطرت خود برگشته اند و در نتیجه ایمان نمی آورند. البته در آیاتی از قرآن، واژه های مختلف و ظریف دیگری از قبیل «رین»، «غلف»، «قفل»، «قساوت» و «اکنّه» که در واقع واژه های هم گروه با «طبع» و «خ...

مطالعه ابعادی انقلاب اسلامی و چشم انداز تمدن سازانه آن، ما را به سمت پارادایم متفاوتی از آینده پژوهی انقلاب اسلامی رهنمون می کند. درحالی که نهادگرایان، مبتنی بر هستی شناسی اجتماعی، برپایی انقلاب اسلامی را به عنوان یک انقلاب مقطعی و نسلی، در تغییر نهاد قدرت تعبیر می کنند و چشم انداز تمدنی آن را در پیوستاری از مدرنیته ناقص تا مدرنیته بومی و مدرنیتۀ اسلامی تعریف می کنند، تعالی گرایان، گسترۀ تحولی ...

در این مقاله نشان داده می شود که حداقل برای تعبیر پدیده های فیزیکی تا انجا که نسبیت خاص نتیجه می شود ، احتیاجی به اصل ثبات C و یکسانی آن در کلیه محورهای گالیله ای نیست ، بخصوص که با قبول این اصل مجبور باشیم تغییر مجازی واحد طول و تغییر واقعی واحد زمان را پذیرفته و مبنای زمان را تابع فاصله X از محور مختصات بدانیم ، نتایجی که هیچکدام با ذوق سلیم سازگار نیست ، در صورتیکه تنها با قبول تغییر واحد ...

با توجه به کثرت کاربرد راست در مفهوم سوی و جهت، محققان در گزارش یا تصحیح متون پیشین؛ از جمله شاهنامه، وقتی به تعبیر «راه راست» برخورده‌اند، آن را در مقابل راه یا جانب چپ تصور کرده‌اند و از ریشه کهن «راه» و معنی اصلی «راه راست» غفلت کرده‌اند. بررسی کتابخانه‌ای تعبیر «راه راست» در متون کهن نشان می‌دهد، وقتی «راست» صفتِ «راه» باشد، دارای مفهوم سوی و جهتِ راست در مقابل چپ نیست؛ بلکه به معنی آشکار و ر...

" ضمیر" از جمله اقسام کلماتی است که تعابیر متفاوتی در خصوص ماهیت و جایگاه آن در نظام اقسام کلمات از سوی زبان شناسان و دستورنویسان روس مطرح می شود. اکثر زبان شناسان روس، با تأکید بر نقش "اشاره ای یا کنایه ای " بودن ضمیر به منزلة یکی از مهمترین مشخصه های دستوری آن، از تعیین "ضمیر" به عنوان یک قسم کلمة مستقل خودداری نموده اند و آن را بیشتر به عنوان " کلمهء ضمیرگونه" به اقسام کلمات مختلف نسبت می ...

در این بررسی الگویی ارائه شده است که ابهام کلمات چندمعنایی را رفع می کند. این الگو سیستم را به کلمات مجاور در بافت حساس می کند و بنابراین جستجوی جمله جدید، نشانه هایی را برای انتخاب یک معادل خوب برای کلمه چندمعنایی در اختیار سیستم قرار می دهد. نتایج مثبت روش معنایی توزیعی و شبکه عصبی ما را بر آن داشت تا از آنها در ابهام زدایی دو کلمه چندمعنایی conclusion و canal استفاده کنیم. این دو کلمه نمایند...

رویکرد فرازبان معنایی طبیعی، رویکردی تجزیه­پذیر در معنی­شناسی واژگانی برای تحلیل معنا است که از سوی آنا ویرزبیکا مطرح شد و تاکنون در مورد بیش از 30 زبان در سراسر جهان به کار رفته است. کلیف گودارد در کنار وی بیشترین سهم را در معرفی آن داشته است. ادعا این است که هستۀ کوچکی از معانی جهانی و اساسی به نام نخستی­های معنایی وجود دارد که از راه واژه­ها یا دیگر عبارات زبانی در همۀ زبان­ها قابل بیان است ...

پژوهش حاضر پژوهشی معنی شناختی است که به منظور بررسیِ معناییِ فعل های سادة زبان فارسی و متناظرهای مرکب صوری ـ معنایی آن ها صورت گرفته است، تا مشخص شود از میان انواعِ گوناگون هم معنایی، کدام انواع میان فعل های یادشده برقرار است و کدام انواع میان آن ها برقرار نیست. در این بررسی، نخست، طرز تلقی نگارنده از فعل ساده و مرکب بیان شده و سپس، اشاره ای کلی به روش های ساخت افعال مرکب از متناظر سادة آن ها شده ...

لیبر (2004 & 2009) نظریه ای تجزیه مدار با هفت مؤلفۀ معنایی و یک اصل به نام اصل هم نمایگی ارائه کرده است. در این نظریه هر عنصر زبانی یک اسکلت معنایی و یک بدنۀ معنایی دارد. اسکلت از یک یا چند مؤلّفه معنایی و یک یا چند موضوع ساخته می شود. بدنۀ معنایی دو لایه دارد: 1. لایه ای که مانند اسکلت از یک گویشور به گویشوری دیگر نسبتاً ثبات دارد و می توان آن را نشان داد؛ 2. لایه ای که اطلاعاتِ کلی و دانش فرهنگ ...

این مقاله به بررسی نقش معنایی پسوند-ی در چارچوب نظریة نمود معنایی واژی لیبر می پردازد. این نظریه با استفاده از هفت مشخّصة معنایی و یک اصل به نام اصل هم نمایگی، نقش معنایی عناصر واژی و عملکرد آنها را در فرایندهای ترکیب، اشتقاق و تغییر مقوله بررسی می کند. این نظریه برای هر عنصر واژی حتّی وندها هم یک اسکلت معنایی و یک بدنة معنایی در نظر می گیرد. نتیجة حاصل از این بررسی این است که پسوند -ی دو وند هم ...