مقامات حمیدی اثر قاضی حمیدالدین بلخی است که در قرن ششم به نثر فنّی و مصنوع نوشته شده است. این اثر هرچند به شیوه بدیع الزمان همدانی و مقامات حریری ره سپرده است، از این منظر که نخستین مقامه به زبان فارسی است، حائز اهمیت است. موضوع این رساله تحلیل دستوری مقامات حمیدی بر مبنای دستور امروز و دستور تاریخی است که در آن ساختار دستوری قسمت اعظمی از کتاب بررسی شده است. اهداف و کاربرد این پایان نامه ترسیم ...

نتایج حاصل از تحقیقات انجام شده در زمینه آموزش زبان دوم اهمیت راهبردهای فراشناختی نظیر طراحی گفتار در بهبود صحت دستوری، روانی و پیچیدگی گفتاررا مورد تاکید قرار می دهد. تحقیقات نشانگرتاثیر مثبت طراحی گفتار بر روانی و پیچیدگی گفتار است در حالیکه نتایج متفاوتی در مورد تاثیرطراحی گفتار بر صحت دستوری مشاهده شده است. تحقیق حاضر احتمال بهبود  پیچیدگی گفتار 114 زبان آموز ایرانی را از طریق آموزش فراشناخ...

این پژوهش برپایۀ نحو ذره­بنیاد، نقش نحوی- معنایی و شیوۀ حرکت اجزای پیرااضافه­های زبان کردی  (a(d)a, lQ ...QwQ, lQ ...(d)wQ ...QwQ, wQ ...) را در درون گروه حرف­اضافۀ حاوی آنها می­کاود. نحو ذره­بنیاد برخلاف کمینه­گرایی رویکردی غیرواژگان­گرا است و در آن گره­های پایانی کوچک­تر از تکواژ یعنی مؤلّفه هستند. در این نظریه پیش از نحو واژگانی وجود ندارد بلکه فرایند اشتقاق با مؤلّفه­ها آغازمی­شود و نحو، مسئو...

ایهام از آرایه‌های پندارخیز است که سخن را دوگانه یا چندگانه می‌کند. سخنی که ایهام دارد، توصیف دستوری یگانه و یکسانی ندارد. چرا که با هر معنی از معانی ایهامی، نوعی و نقشی ویژه می‌پذیرد. در این مقاله، دربارة چگونگی و چندگانگی تأثیر ایهام در مقوله‌های دستوری بحث و دری تازه در این زمینه به روی محققان گشوده‌ شده است تا به این نکتة نو، به دیدة تحقیق بنگرند.

این مقاله عمدتاً مطالعه ای در راستایساختواژهزایشی است که در آن ضمن معرفی نظریات ساختواژی دو تن از پیشگامان این مکتب یعنی هله و اروناف به تحلیل دستگاه واژگان زبان فارسی در چارچوب نظریات فوق می پردازد. مقاله حاضر با ارائه مواردی از زبان فارسی در ردّ نظریه تکواژ بنیاد هله، نتیجه می گیرد که اگرچه نظریه واژه بنیاد اروناف نظریه ای صائب تر می باشد  ولی از نظر ویژگی های قواعد واژه سازی از دید اروناف، مطا...

استفاده از زمان دستوری برای بیان مفاهیم وجهی، یا به عبارتی شیوه های استفاده از زمان دستوری به عنوان ابزار اعمال نظر گوینده در مورد محتوای گزاره در زبان فارسی، موضوعی است که در مقالة حاضر مورد بررسی قرار می گیرد. نتایج این بررسی نشان می دهد که ساختارهای زمانی در زبان فارسی چه در زمان گذشته و چه غیر گذشته در قالب های مختلفی از جمله شرطی، انعکاس اشاره ای و ساختار تمنایی و التزامی به طور فعال در ان...

امروزه زبان اشاره به عنوان زبانی طبیعی و زبان اول ناشنوایان مورد توجه دانشمندان و زبان شناسان قرار گرفته است. زبان اشاره ی فارسی، زبانی است که در ایران توسط ناشنوایان جهت ارتباط با یکدیگر بکار گرفته می شود. اما به دلیل عدم توجه کافی به این زبان نسبت به دیگر زبان های اشاره، مهجور مانده و تاکنون مطالعات اندکی بر روی آن صورت گرفته است. به همین دلیل پژوهش حاضر نخستین قدم در بررسی زبان شناختی زمان د...

چکیده گویش خوانساری متعلق به شاخه مرکزی از شاخه غربی زبان فارسی دری است. این گویش در زمره گویش های مرکزی و وابسته به گویش های میان کاشان و اصفهان است. این پایان نامه با عنوان " توصیف صرف و نحو گویش خوانساری" سعی دارد به بررسی صرف و نحو این گویش خوانساری و مطابقت و مقایسه ی آن گویش با زبان فارسی معیار بپردازد. روش پژوهش روش میدانی است و جامعه آماری نیز کلیه ی گویشوران خوانساری مذکر در دامنه ی ...

در چند سال اخیر، بسیاری از شاعران معاصر در راه های مختلفی به"آزمون و خطا" پرداخته اند تا روشی منحصر به فرد در راستای"زیبایی آفرینی" در شعر ارائه بدهند. یکی از مهمترین این روش ها زیبایی آفرینی از طریق "هنجارگریزی دستوری" است. مسئله ای که تا قبل از نیما و حتی بعد از او، در بهترین حالت، تنها در راستای رعایت وزن عروضی به کار می رفت و در غیر این صورت، در اکثر موارد، اشتباهی از سوی مولف تلقی می شد. ...