اخوان الصفا در رسایل خود بعد از پیشینة تاریخی بحث نظام فیض، دربارة چگونگی پیدایش کثیر از واحد، دو نظریه بیان کرده اند. بر مبنای نظریة اول، مراتب طولی فیض عبارتند از: خدا= عقل فعال = عقل منفعل (نفس کلی) = هیولای اولی= جسم مطلق (هیولای ثانیه). بر مبنای نظریة دوم، بین مراتب طولی فیض و سلسلة اعداد (از 1 تا 9) تناظر وجود دارد و این سلسلة طولی عبارتند از: خدا= عقل=نفس=هیولی= طبیعت= جسم فلک=ارکان چهار...

هنر خوش نویسی از جمله رشته های هنری است که نظام آموزش آن در پرتو سنت های برگرفته از آموزه های دینی شکل گرفته است. عوامل و عناصری در این نظام قوام یافت که به حفظ و تکوین و گسترش آن منجر شد. سؤال این است که این عناصر کدام هستند و چگونه موجب حفظ و گسترش آن شده اند؟ عواملی چون تربیت اخلاقی، حقوق متقابل استاد و شاگرد و شیوه های آموزشی (مشق نظری، مشق قلمی و مشق خیالی) با ویژگی ها و شرایط خاص خود بر ت...

میرسیدعلی همدانی یکی از عارفان بزرگ تاریخ اسلام است که حضور و نقش او در بخش وسیعی از جهان اسلام، ازجمله ایران، تاجیکستان، افغانستان، پاکستان و کشمیر واضح و محسوس است. کشمیر در شمار سرزمین هایی است که از شخصیت میرسیدعلی بسیار اثر پذیرفته و این اثرپذیری انتقال فرهنگ ایرانی را به این منطقه به همراه داشته است؛ همین موضوع سبب توجه بسیاری از محققان پاکستانی به شخصیت میرسیدعلی شده و آن ها را به خلق آث...

ابن ابی جمهور احسائی، متکلم، فیلسوف، عارف، محدث، فقیه و اصولی قرن نهم و اوائل قرن دهم هجری است که آثار متعددی در عرصه های مختلف علوم اسلامی داراست. مهم ترین اثر حکمی وی، مجلی مرآه المنجی فی الکلام و الحکمتین و التصوف است. وی که اندیشمندی صاحب نظر در عرصه های مختلف علوم دینی بود و از جریان های فکری زمان خود آگاهی تام داشت، در این کتاب کوشید برای نخستین بار و به شیوه ای بی سابقه به تلفیق کلام م...

چکیده عصر مشروطیت از مقاطع مهم تاریخ سیاسی و فکری ایرانیان است، همچنین به‌نظر می‌رسد به علت رهبری مذهبی و سیاسی مراجع شیعه در نجف، این زمان برای عراق و حتی حوزة عثمانی نیز مباحث و مسائل مهمی را برای تحقیق و پژوهش دربر دارد، اما با دقت و سیر در اسناد و مدارک و رسائل و مطبوعات مشروطة اول و مشروطة دوم که دهة اول مشروطه را شامل می‌شود، درمی‌یابیم که سطح تحلیل و نگاه و دغدغه‌ها و اولویت‌های مطرح‌شد...

بی تردید رسائل یک سبک نوشتاری- ارتباطی هستند که در گستره فرهنگ و ادبیات ملت ها جایگاه ویژه ای دارند. این آثار علاوه بر جنبه های اجتماعی و تاریخی که می توان برای آن ها متصور شد از جنبه های ادبی و زبان شناسی عصر خود برخوردارند. عصر اموی، عصر شکوفایی ترسل در ادب عربی است. نامه های امام حسن(ع) و امام حسین(ع) آمیخته ای از صنایع بلاغی، تصویرپردازی ها و بینامتنیت های قرآنی می باشند. امام حسن(ع) 14 نام...

نثر، بخشی از ادبیات عربی در دوره جاهلی را تشکیل می‌دهد. با پیدایش اسلام، این نوع ادبی، سیر تکاملی پیدا کرد به گونه‌ای که در جریان تمدن اسلامی و به تأثیر از قرآن اندک اندک، دچار تغییر شد و ویژگی‌های ابتدایی خود را از دست داد و نثر نویی پدیدار گشت. این دگرگونی ها، نه تنها در حوزه‌ی واژگانی، ساختار و شیوه‌ی بیان بود، بلکه محتوا وموضوعات را نیز در بر گرفت. نگارنده بر آن است که با در نظر گرفتن این ...

در طول تاریخ اجتهاد که از عصر ائمه علیم السلام آغاز شده و تا کنون ادامه یافته است همواره شرط "اعلمیت در تقلید" مورد بحث علماء بوده است . هر چند بررسی مشروح و تحکیم مبانی آن بوسیله شیخ انصاری (ق) انجام گرفته است . بررسی سیر تاریخی شرط مذکور قسمت اول مطالب این رساله را تشکیل می دهد. برای ورود به بحث شرط اعلمیت در تقلید آشنایی با اصطلاحاتی نظیر اجتهاد، تجزی، تقلید و فقه ضروری می نماید بنابراین قسم...

دکتر شوقی ضیف، ادیب مصری، از نویسندگان بزرگ معاصر است. او تألیفات بسیاری دارد که مشهورترین کتا ب های او، در زمینه ی تاریخ ادبیات عربی است که چندین مجلد دارد. جلد پنجم آن به عصر دولت ها وامارت ها در شبه جزیره ی عربستان، عراق وایران از سال 334ق تا ابتدای دوره ی معاصر، اختصاص دارد. پایان نامه حاضر ترجمه ی بخش پایانی این کتاب از صفحه ی 450 تا 603 است. در بخش آغازین، وی در مورد چند تن از نویسندگان ب...

متنی که پیش رو دارید، تلاشی است در جهت بررسی تأثیر حکمت مشرقی ابن سینا بر حکمت اشراقی سهروردی، و اینکه آیا شیخ اشراق در آثار رمزی خود بهره ای از ابن سینا گرفته است؟ حاصل این تحقیق، تنظیم و نگارش پایان نامه ای است در ? فصل، که پس از بیان کلیات، فصل دوم به بیان حکمت مشرقی ابن سینا و حکمت اشراقی سهروردی و تبیین این دو موضوع و مروری بر زبان تمثیل که پایه این رسائل است پرداخته ایم. فصل سوم و چهارم...