سابقه و هدف: با توجه به تعدد و اهمیت اطلاع از خواص گیاهان و نظر به اهمیت اطلاع از نظریات عالمان و خبرگان در مورد خواص گیاهان دارویی ضروری است به آثار نظام الدین احمد گیلانی، یکی از این عالمان که به دربار قطب شاهیان وارد شد و آثار بسیاری از خود به جای گذاشته است، بپردازیم؛ اگرچه هنوز تحقیق بر روی همه آنها صورت نگرفته است. در این مقاله یکی از رساله های او را مورد مطالعه و تصحیح قرار می دهیم. مواد...

در این مقاله تحریرهای طوسی و مغربی، از راه تحقیق در ویژگیهای هر یک و تفاوتهای آنها با یکدیگر، بررسی می شود. طوسی در تحریر اُکَر تئودوسیوس به چارچوب ظاهری متن اصلی پایبند بوده است؛ در عین حال با اضافه کردن اصول موضوعه و چند قضیۀ مقدماتی به استحکام ساختار ریاضی این رساله افزوده است و جملاتی را که خود به متن اضافه کرده است با عبارات مشخصی چون «أقول» و «فی بعض النسخ» از متن اصلی جدا کرده است. شیوۀ نگ...

سابقه و هدف: با توجه به تعدد و اهمیت اطلاع از خواص گیاهان و نظر به اهمیت اطلاع از نظریات عالمان و خبرگان در مورد خواص گیاهان دارویی ضروری است به آثار نظام الدین احمد گیلانی، یکی از این عالمان که به دربار قطب شاهیان وارد شد و آثار بسیاری از خود به جای گذاشته است، بپردازیم؛ اگرچه هنوز تحقیق بر روی همه آنها صورت نگرفته است. در این مقاله یکی از رساله‌های او را مورد مطالعه و تصحیح قرار می‌دهیم. مواد...

شکل‌های گوناگون فعل که در زبان ادبی تاجیکی (فارسی) استعمال می‌شوند، محصول یک دورۀ معیّن نیست؛ بلکه نتیجۀ دوره‌های گوناگون توسعه و ترقی زبان تاجیکی است که وابسته به خصوصیات نوع ادبی اثر و سبک فردی مؤلف، ممکن است دچار تغییر شود. این مقاله درپی آن است که شکل‌های زمانی فعل و رابطۀ آن با زبان ادبی کنونی تاجیک را در رسالۀ «قدوسیه» اثر میرسیدعلی همدانی بررسی کندد. در این رساله پنج شکل زمانی صیغۀ خبری م...

یکی از آثار خطی ابن‌سینا، رساله «المجالس السبعة فی البدو و الاعادة» است. ابن‌سینا در این رساله، در جواب سؤالات ابوالحسن عامری، یکی از مسائل محوری فلسفه؛ یعنی صدور کثرت از وحدت و نیز سیر صعودی خلقت را تبیین کرده است. او معتقد است با افاضه‌ی أمر از مبدأ اول، عقل ابداع می‌شود و به‌واسطه‌ی عقل، نفس انشاء می‌شود و از نفس، طبیعت اختراع می‌شود و از طبیعت در اثر حرکت از نقطه در سه جهت، جسم تحقق...

بررسی روش ها و دید گاهها در آموزش و پرورش اسلامی بر اساس کتاب و سنت از آغاز تا عصر ابن خلدون محور اصلی این رساله است. ارزش و اهمیت علم در قرآن و سنت ، جایگاه عالم و دانشجو در اسلام و وظایف آنان از مباحث دو بخش اول این رساله به شمار می آید. در بخش سوم ، روشهای گوناگون آموزشی و پرورشی و دیدگاههای ابن خلدون ، ابوعلی سینا ، غزالی مورد بررسی قرار گرفته است.

سفینه تبریز مجموعه ای است خطّی مشتمل بر 209 عنوان کتاب، رساله، گزیدۀ کتاب،قصیده، منظومه، جدول و نامه که ابوالمجد محمّد بن مسعود تبریزی در سال های723-721 ه آن ها را گزینش، تلخیص یا تألیف و به خطّ خویش کتابت کرده است . 12اثر از این مجموعه را کتاب ها، رساله ها، خلاصه ها، نامه ها و جدول هایی در برمی گیردکه می توان آن ها را در زمرۀ تاریخ یا حاوی موادّ تاریخی به شمار آورد . در این مقالهضمن بررسی این آثار...