این مقاله در مقدمه به این موضوع می پردازد که مهمترین ابزار بشر برای رسیدن به حقیقت و زیبایی، زبان و اندیشه است و زبان علاوه بر اینکه وسیله ارتباطی است، ابزار تفکر منطقی نیز هست. اما زبان ادبی که در نزد رودکی به کمال وجود دارد، مهمترین ظرفیت بروز و عینی کردن مفاهیم ذهنی با استفاده از اصول زیبایی شناختی است. سؤال اصلی این مقاله آن است که رودکی چگونه و از چه راههایی زبان و اندیشه را به هم پیوند زد...

نظریه پردازان اصلی جریان فکری «سنت گرایان معاصر»، اهتمام فراوانی نسبت به اهمیت هنر و زیبایی داشته و به طور مستقیم یا ضمنی در آثار خود، به زیبایی شناسی هنرهای دینی از جمله هنر اسلامی پرداخته اند. نشر وگسترش آراء و نظرات سنت گرایان درباره هنر و زیبایی در فضای فکری و فرهنگی کشور ما، سابقه ای نزدیک به پنج دهه دارد. وجود جنبه های انتقاد آمیز و نفی کننده فرهنگ و تمدن غربی و نیز توجه به تفاسیر و احیاء...

تا کنون در حوزه ی تحلیل زیبایی شناسی آثار هنری، زیبایی کیفی بیشتر مد نظر بوده است و به جز مبحث هندسه ی پنهان و نسبتهای طلائی، در ارتباط با زیبایی کمّی مطالعه و تحقیق جامعی صورت نگرفته است. هدف این پژوهش مطالعه ی زیبایی شناسی کمّی سه نگاره از شاهنامه ی طهماسبی با رویکرد نظریه ی اطلاعات - انفورماتیک می باشد. همچنین برای دستیابی به نتایج بهتر و مقایسه ی بین نتایج، سی و چهار نمونه از جامعه نقاشی ایرا...

خداوند یکتا در ذات هستی خود، زیبایی مطلق است و انسان مخلوق او نیز پیوسته به دنبال این زیبایی خالص بوده و در تمام وجوه زندگیش و از جمله در هنر ؛ که آن را محمل خیال و آرزوهای خویش می داند، در پی آن زیبایی مطلق است. بنابراین دست به خلق هنری مقدس می زند تا از طریق آن " امر قدسی " که تجلیاتی روحانی و الهی در جهان است را به کمک خلاقیتی رمزگونه ، مرئی سازد. در تمدن سنتی که از آغاز زندگی بشر تا شروع ...

مارتین هایدگر در دوره دوم کار فکری خود توجه خاصی به هنر، و خصوصا هنر یونان باستان، می کند. نخستین نوشته ای که او در آن به طور جداگانه به استلزامات مباحث فلسفی اش برای هنر می پردازد رساله منشأ اثر هنری است. تحلیل او از هنر یونان باستان که اغلب از آن با عنوان «هنر بزرگ » یاد می کند . یکی از درخشان ترین و تأثیرگذارترین نمونه های تأمل فلسفی در باب هنر است، اما این تفاسیر بیش از آن که تصویری از هنر ...

نقد زیبایی شناسانه نقدی است که بر پایه اصول زیبایی شناختی استوار است و اثر هنری را از جهت حسن و نیکویی آن و بدون توجه به آفریننده اثر مورد بررسی قرار می دهد و با وجوه نظریات مختلف و گاه متناقض هدفی برجسته دارد و آن هم کشف زیبایی ها در یک اثر ادبی و بررسی عناصر به وجود آورنده آن اثر است. از جمله این عناصر صور خیال است، بررسی صور خیال در آثار ادبی نتایج ارزشمندی را دارد از جمله شناخت ابتکارات و ش...

در سنت اسلامی، کمتر از هنر سخن به میان آمده است؛ به‌جز مواردی که در سنت فقهی از هنر  یاد شده است، در فلسفه، بحثی دربارۀ ماهیت و تعریف هنر وجود ندارد. بحث از فلسفۀ هنر به‌گونه‌ای‌که در فلسفۀ غرب به‌ویژه پس از قرن هجدهم مطرح شده است به‌هیچ‌روی در کتاب‌های فلسفی، عرفانی و حکمی دانشمندان مسلمان نیامده است. در کتاب‌های عرفانی فقط در موارد اندکی در پی بحث فتوت‌نامه‌ها یا بحث از نور، اشاراتی به هن...

پدیدار شدن واژه زیبایی شناسی در اواخر سده­ی هجدهم در معنای لذت بی‏طرفانه بود. از نیمه­ی دوم سده­ی نوزدهم با طرح نظریه­ی پایان هنر هگل و پیدایش ایدئولوژی­ها و جریان­های هنری مدرن، نسبت زیبایی و سیاست اهمیت یافت. چنان که در نیمه­ی نخست قرن بیستم در دو دولت تمامیت خواه کمونیسم و فاشیسم آثار این پیوند مورد توجه نظریه پردازان قرار گرفت. در مقاله­ی حاضر این پرسش اساسی طرح شده است که ایده­ی زیبایی شنا...

موضوع آفرینش هستی همواره مورد بحث اندیشمندان و فلاسفه بوده است،آنان آفرینش را تنها ایجاد و به وجود آوردن ندانسته اند ؛آفرینش در نگاه آنها یک فعل زیبایی شناسانه وکاری هنری است،انسان نیز به عنوان شگفت انگیز ترین مخلوق خداوند که نمونه کاملی از هنر پروردگار و اسماءو صفات الهی است،خود نیز موجودی آفرینش گر و خلاق است. در بین فلاسفه اسلامی هیچ یک به اندازه ملاصدرا به قرآن در جایگاه منبعی برای مباحث فل...

مقاله حاضر به معرفی، بررسی، و بیان نقاط قوت و ضعف کتاب شاهکارهای هنری آستان قدس رضوی: کتیبه های مسجد گوهرشاد پرداخته است. این اثر جلد دوم از مجموعه شاهکارهای هنری آستان قدس رضوی و پژوهشی درباره کتیبه های مسجد گوهرشاد است که جایزه بیست و ششمین دوره کتاب فصل کشور در رشته هنر را نیز کسب کرده است. نویسنده «کتیبه» را منبعی برای تاریخ خوشنویسی و شاهدی بر درک زیبایی شناسانه کتیبه نگاران در فرایند معما...