چکیده پژوهش حاضر، به منظور بررسی رابطه دنیا با برزخ و قیامت، انجام گرفته است. براساس دیدگاه دو تن از اندیشمندان بزرگ علامه‏طباطبایی و شهیدمطهری، پذیرش این رابطه، منوط به باقی ماندن روح انسان بعد از مرگ است. چون انسانی که در دنیا زندگی می‏کند و می‏میرد روحش باقی می‏ماند و وارد برزخ و بعد وارد قیامت می‏شود تا به نتیجه هر آن‏چه که در دنیا انجام داده است برسد. با توجه به اهمیت این مساله و بی‏اطلا...

مشهور اندیشه­‌وران مسلمان، جاودانگی عذاب جهنم را پذیرفته و برخی آن­ را اجماعی دانسته‌­اند. اما در این میان، برخی اندیشه‌­وران نظیر ابن­‌عربی، ابن‌­تیمیه، ابن‌­قیم جوزیه، رشیدرضا و دکتر صادقی تهرانی، نظریه انقطاع عذاب جهنم را برگزیده­‌اند که در این میان، دکتر صادقی تهرانی، اهتمام ویژه‌ای به بررسی این نظریه داشته، ضمن نقد نظریه جاودانگی عذاب جهنم، زوایای مختلف نظریه انقطاع عذاب را به‌­طور گسترده ...

فارابی، مؤسس فلسفه ی اسلامی که به عنوان معلم ثانی پس از ارسطو شناخته می شود، از فیلسوفان برجسته ی جهان اسلام است. نظریات فارابی در مباحث اخلاقی و ارزش شناسی مبنای اندیشه ی فیلسوفان و حکیمان پس از او در بحث اخلاق و تربیت اخلاقی قرار گرفته است. در این مقاله، ابتدا دیدگاه ارزش شناسی فارابی در موضوعات اساسی ارزش های اخلاقی تبیین و سپس دلالت های آن برای تربیت اخلاقی در خصوص اهداف، اصول و روش ها استن...

زندگی مدرن دارای مبانی متافیزیکی مهمی برای خود است که این مبانی ابعاد مختلف حیات دنیوی بشر مدرن را مدیریت می کنند. اهمیت مبانی مذکور در آن است که آن ها نحوه نگرش انسان جدید به کل نظام هستی، اعم از خدا، خودش و جهان، را تعیین کرده و لذا با محوریت انسان همه حقایق را فهم و تفسیر می کنند. نتیجه محوریت انسان و سپس معطوف شدن همه توجه به تأمین نیازهای دنیوی باعث افراط او در استفاده از مواهب خدادادی در...

رمان سالمرگی، نوشتة اصغر الهی، داستان‌نویس و روان‌پزشک ایرانی، روایت پریشان‌حالی و تعارض شخصیّت‌های آن است. الهی در پرداخت شخصیّت‌های این رمان، حالات روحی آنان همچون ترس، روان‌پریشی و حقارت را با شگردهای تازه‌ای چون خودواگویی روانی به تصویر می‌کشد. ما در این پژوهش برآنیم تا این رمان را با توجّه به  نظریّة روانشناختی کارن هورنای بکاویم. در این پژوهش که به روش تحلیل محتوا صورت گرفته، شخصیّت‌ها و کارکر...

غایت در اخلاق از مهم‌ترین موضوعاتی است که در اخلاق هنجاری و فرا اخلاق بررسی می‌شود. این مقاله با تکیه بر مباحث فلسفۀ اخلاق غربی و آیات قرآن کریم، از رهگذر مفهوم‌شناسی غایت و مباحثی نظیر تعدد یا وحدت غایت و تفاوت غایت در نظریه‌های هنجاری، به بررسی رابطۀ غایات متعدد و مختلف دست یازیده و در نهایت، غایتِ مورد اشاره قرآن کریم را تحلیل کرده و شاخصه‌های آن را بر‌شمرده است. به نظر می‌رسد که در فلسفۀ اخل...

چکیده صراط روش و طریقی است که انسان، به سفارش و هدایت خداوند گام در این مسیر می نهد و اگر به ندای عقل و فطرت خود گوش فرا دهد می تواند از صراط دنیوی به خوبی بهرمند شود و به سلامت از صراط اخروی عبور نماید و به لقاء الله برسد. هدایت خداوند متعال به صراط، هدایت بالذات است و این هدایت تا آخرین مرحله ممکن ادامه می یابد و اگر کمترین امید و امکان هدایت در کسی باشد این راه همچنان باز است و نتیجه این ...

تبیین فلسفه شریعت - عبادت و قانون - از دیدگاه علامه طباطبایی است. نویسنده، پس از طرح این پرسش که فلسفه تکلیف در دین چیست، تکلیف و شریعت را به دو بخش قانون - تکلیف ناظر به روابط انسان ها و مناسبات اجتماعی - و عبادت - تکلیف ناظر به رفتار فرد - تقسیم کرده و برای هر یک دو کارکرد دنیوی و اخروی بر شمرده است. کارکرد دنیویِ قانون را تنظیم روابط اجتماعی و استقرار عدالت و حفظ حقوق دانسته و معتقد است قوانی...

آیاتی از قرآن کریم مانند: آیه 69 نساء، 64 احزاب، 23 جن و 17 حشر با لفظ «خالدین فیها» از مدت عذاب گناهکاران در جهنم یاد شده است. دائمی بودن یا پایان عذاب گناهکاران از مسائل مهمی است که از دیرباز مورد اهتمام متکلمان، فلاسفه، عرفا و مفسران بوده است؛ گروهی راه افراط را در پیش گرفته و همه گناهکاران را گرفتار عذاب دائمی می‌دانند و گروهی دچار تفریط شده‌ و برای همه گناهکاران پایان عذاب را روا دانسته‌ان...

هدف: نظریات در باب پیشرفت به ویژه در بعد سیاست، شامل اصول و مبانی ارزشی در حوزه مناسبات انسانی و متأثر از مبانی انسان‌شناختی به عنوان عامل و هدف سیاست است. بنابر این، هویت و عقلانیت تعریف شده برای انسان، بر مبانی نظریه پیشرفت سیاسی تأثیرگذار است. هدف این پژوهش، کشف نظریه اسلامی پیشرفت سیاسی بر اساس مبانی انسان‌شناختی علامه طباطبایی(ره) بود. روش: این تحقیق به روش کتابخانه‏ای و توصیفی- تحلیلی انج...