از لحاظ حق الله و حق الناس بودن، جرایم دارای چهار جنبه هستند برخی حق الله محض و غیر قابل گذشت هستند. برخی دیگر جنبه حق الناسی صرف دارند و با گذشت شاکی خصوصی، مجازات برداشته می شود و برخی جرایم تلفیقی از این دو هستند با غلبه جنبه دیگر. قتل از جمله جرایمی است که تلفیقی از حق الله و حق الناس است و تعیین غلبه هر کدام بستگی به مصداق و قتلی که صورت گرفته دارد. آنچه از مجموع روایات و ادله در مورد ...

this article is the continuation of its first part that published in this magazine, vol. 2, summer 2005, no. 58.

     استقلال قضاوت در دو عرصۀ استقلال قوۀ قضاییه و استقلال قاضی قابل مطالعه است. استقلال قوۀ قضاییه ریشه در اصل تفکیک قوا دارد، اما استقلال قاضی به معنای وابسته نبودن قاضی به اصحاب دعوا یا وکلایشان، و استقلال وی در درون قوۀ قضاییه است که موجب امنیت شغلی و ممنوعیت نقل و انتقال محل خدمت قاضی می‌‌شود. این معنا از استقلال دو نمود عینی دارد: آزادی دادرس در تطبیق حکم بر موضوع و تفسیر قانون و نیز در ص...

در نظام قضایی دین مبین اسلام هدف از قضاء، تأمین امنیت مالی، جانی و نوامیس مردم می باشد که بی شکّ از اهمیّت ویژه ای برخوردار بوده و حاکی از حسّاسیت منصب قضاوت است. گاه به دنبال تصمیمات نابحقّ مبتنی بر تقصیر قاضی، خساراتی بر اشخاص وارد می شود که در این صورت قاضی، مسئول پرداخت ضرر و زیان ناشی از تقصیر حرفه ای خود شناخته می شود. با عنایت به این که قضات دارای مصونیت مطلق نیستند لذا مهم ترین پرسش هایی که...

چکیده: نوشتار حاضر جهت تبیین موضع قاضی سعید قمی در برابر مبانی فلسفی ملاصدرا می باشد. و به سه موضوع ، اصالت وجود ،اشتراک معنوی وجود و حرکت جوهری می پردازد. در هر مساله ابتدا دیدگاه و دلائل هر اندیشمند بیان شده و سپس به نقد و بررسی آن پرداخته شده است،در بحث اصالت وجود قاضی سعید بیش از آن که به دلایل مستحکم فلسفی استناد کند بر مبنای الفاظ و لغات دلایل خود را ابتنا می کند. در مساله ی اشتراک...

هدف: هدف پژوهش حاضر، بررسی اختلاف ها و کشمکش های میان والیان پشتکوه و حکومت عثمانی، بر سر معادن نمک واقع در مرز ایران با عثمانی، در فاصلۀ سال های 1255 تا 1347ق. (1838-1928) می باشد. روش/ رویکرد پژوهش: این مقاله، با روش توصیفی و تحلیلی، بر پایۀ اسناد موجود و منابع کتابخانه ای انجام شده و پس از ارزیابی داده های تاریخی و تجزیه و تحلیل آن ها، به سازماندهی و استنتاج پرداخته شده است. یافته ها و نتایج...

دوره ی وزارت و صدارت میرزا حسین خان مشیرالدوله (سپهسالار) (1287تا 1297هجری قمری) دوره ای است که ایرانیان با مدنیت غربی آشنا شدند. روشنفکران این عصر در صدارت و وزارت او این فرصت را به دست آورده بودند که لااقل بخشی از اندیشه های اجتماعی و سیاسی خود را درعمل تجربه نمایند. در این بین بودند کسانی که با ترقی و اصلاح در کشور به مخالفت برخاستند و قضیه اصلاحات امیرکبیر تکرار شد. بازگشت به سنتها نه تنها ...

از آنجا که جوامع انسانی همواره پویا هستند و قوانین به بیان اصول و قواعد کلی بسنده می­کنند، رویه قضایی در نقش تکمیلی و تفسیری می­تواند تفاسیری منطبق با واقعیات و ضروریات اجتماعی از قانون ارائه دهد؛ در حقوق ایران، رویه قضایی به معنای آرای همانند دادرسان از منابع تکمیلی و تفسیری بوده و پذیرش این امر که موجد قاعده حقوقی باشد دشوار به نظر می­رسد؛ در حقوق مصر قاضی را قانون گذار دومی می­دانند که به قا...

با توجّه به آثار علاّمه قاضی روشن می شود که ایشان تفسیر قرآن را با روش «تفسیر قرآن به قرآن» انجام می دادند و در این روش فهم جمعی آیات قرآن و تبیین برخی آیات فرعی توسّط آیات اصلی و محوری انجام می گیرد و این همان روشی است که رسول اکرم (ص) و امامان معصوم، علیهم السّلام، به عنوان مبیِّن قرآن اِعمال می کردند و فقها و اصولیین در مباحث آیات الاحکام بر همین مبنا عمل می کنند. بر همین اساس، در تمسّک به عامّ و مطل...