مقاصد شریعت به مثابه ابزار استنباط احکام که نقش نظارتی بر تفسیر نصوص را بر عهده دارد، راه را برای شناخت فقهی همراه مصلحت و در عین حال منضبط هموار میکند. آن چه در این نوشتار مورد توجه قرارگرفته است رویکرد مقاصدی به حکم "امر به معروف و نهی از منکر" به عنوان یکی از مسائل فقه سیاسی است. در این رویکرد با توجه به مقاصد مهم شریعت هم چون: رفق و مدارا، و امنیت و آزادی انسانها، فقها به لزوم رعایت ملایمتر...

تألیف قلوب در اصطلاح، عبارت است از: ایجاد الفت و مهربانی در دل افراد، که برای مقاصد نیکی مانند دعوت به دین، دفع شرّ آنان و باقی ماندن در دین صورت می گیرد. از نظر فقهی، تألیف قلوب عبارت است از حمایت مسلمانان یا کفار توسط پیامبر (ص) امام (ع) یا رئیس دولت اسلامی به منظور گرایش آن ها به اسلام، یا جهاد؛ و عمدتاً شکل اقتصادی دارد. به بیان دیگر، تألیف قلوب عبارت است از «حمایت اقتصادی مسلمین و یا کفا...

منابعی که به مسأله ولایت فقیه پرداخته اند،  نقطه آغازین طرح نظریه ولایت عامه فقیه را قرن دوازدهم و سیزدهم هجری، و ملا احمد نراقی را مؤسس آن می دانند؛ اما در حقیقت این نظریه از آغاز غیبت کبرا در فقه شیعه مطرح بوده است. در زمان شیخ مفید ظهور ابتدایی داشته و در قرن نهم «ابن فهد حلی» استوانه های اساسی این تفکر را پایه ریزی کرد و آن را با صراحت در فقه شیعه مورد بحث قرار داد. پس از اوست که ملا احمد ن...

منابعی که به مسأله ولایت فقیه پرداخته اند،  نقطه آغازین طرح نظریه ولایت عامه فقیه را قرن دوازدهم و سیزدهم هجری، و ملا احمد نراقی را مؤسس آن می دانند؛ اما در حقیقت این نظریه از آغاز غیبت کبرا در فقه شیعه مطرح بوده است. در زمان شیخ مفید ظهور ابتدایی داشته و در قرن نهم «ابن فهد حلی» استوانه های اساسی این تفکر را پایه ریزی کرد و آن را با صراحت در فقه شیعه مورد بحث قرار داد. پس از اوست که ملا احمد ن...

بحث حاضر حاصل نشست علمی با موضوع صورت بندی امنیت ملی در حوزه فقه سیاسی است که در تاریخ 12/3/84 در پژوهشکده علوم و اندیشه سیاسی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی برگزار شده است.

چکیده: موضوع حاکمیت و امامت جامعه اسلامی و نیز مباحث سیاسی و اجتماعی در آموزه های اسلامی به طور مبسوط و کامل بیان شده است. اما با توجه به نیاز جهان اسلام به نظریه های نو در ساحت اندیشه سیاسی که منطبق بر دو عنصر زمان و مکان باشد، استخراج و ارائه این نظریه ها امری ضروری به نظر می رسد. آنچه در این پژوهش بدان پرداخته شده است پیگیری و بررسی موضوع ولایت فقیه در فقه شافعی می باشد. تأکید فقه سیاسی شا...

فقه شیعه، فقه اداره نظام معاش و معاد آدمى و عجین با حکومت است و تمامى مقررات و قوانین اسلام، براساس دولت و حکومت و تشکیلات، بنا نهاده شده‏اند. این مهم را مى‏شود از روح حاکم بر اسلام و تک‏تک ابواب و مسائل فقهى فهمید. نویسنده در این مقاله به طور مبسوط به این مسئله مهم و حیاتى پرداخته و مناسبات فقه و حکومت را مورد بحث و بررسى قرار داده است. حاصل اینکه موضوعات و مسائل فقهى در مقایسه با فقه از چند ح...

این تحقیقی است دربارة عرف که تأثیر فراوان در استنباط احکام فقهی دارد و راهگشای بسیاری از مسائل مستحدثه است. نقش عرف در فقه و حقوق نباید مورد غفلت فقیه قرار گیرد چرا که بسیاری از مسائل فقهی و اصول فقه به وسیلة عرف ثابت می شود همة سیستم های حقوقی جهان به عرف عقلاء توجه داشته اند. در زمان های گذشته در میان قبایل، عرف، پایه، و مایة همة پدیده های اجتماعی بوده و خود به تنهایی مصدر دین و اخلاق و معامل...

مقاله حاضر در پی تبیین و شاخص‌بندی اندیشه سیاسی امام راحل در سه قسم فلسفه سیاسی، فقه سیاسی و اخلاق سیاسی است. در پژوهش حاضر پاسخ حضرت امام به پرسش‌های اساسی پیرامون فلسفه سیاسی، فقه سیاسی و اخلاق سیاسی بر اساس الگوی تقسیم سه‌‌بُعدی اسلام و در چارچوب اندیشه امام مورد بررسی قرار گرفت و شاخص‌های هر قسم، تعیین و معرفی شده است. از یافته‌های پژوهش این است که مطابق تفکر منظومه‌ای امام، بین سه قسم مذکور...

یکی از ادلّه اثبات، نظر کارشناسان و اهل خبره  می باشد ما در این تحقیق قصد داریم تا در فقه امامیه و عامّه و نیز حقوق برخی دول عربی حجیت و مبنای این موضوع  را بررسی نمائیم  و با بررسی فقهی و اصولی موضوعات مرتبط مثل حجیت خبر واحد در اصول و اعتبار نظر قائف و مترجم در فقه این نکته را ثابت کنیم که نظر کارشناس دارای مبنای اسلامی می باشد وجزء ادله اثبات اسلامی است زیرا وسائل اثبات حق اسلوب های احقاق حق ا...