چکیده یکی از شاخصه‌های مهم مهاجرت ایرانیان به مناطق مختلف جهان احداث بناهایی همچون مساجد، عمارات بزرگ، قصرها، مقبره ها و ... بوده است که در گذر ایام در زمره آثار تاریخی این سرزمین جای گرفته‌اند. این آثار تاریخی به موازات دیگر مولفه‌های فرهنگی تمدنی؛ جلوه هایی از فرهنگ کهنسال ایران را در دیگر مناطق جهان حتی مناطقی دوردست منتشر ساخته و امروزه با صلابت خود، ماندگاری فرهنگ و تمدن ...

در سرزمین حجاز، مساجد و زیارتگاه‌های متعددی وجود داشته که به یادبود محل حضور و نماز خواندن پیامبرخدا9  و دیگر شخصیت‌های مقدس مسلمانان یا در ارتباط با حوادث سرنوشت‌ساز صدر اسلام بنا گردیده است. امیر مؤمنان علی7 از جمله شخصیت‌هایی است که زیارتگاه‌ها و مکان‌های متعددی به نام ایشان در حجاز وجود داشته است. این نوشتار به واکاوی اماکن و زیارتگاه‌های منسوب به آن حضرت و تبیین نوع ارتباط آنها با ایشان می...

در مطالعه آرایه های آجرین معماری ایران، پیش از حمله مغول، به بنای پنج مسجد در شرق ایران کنونی برمی خوریم که طبق کتیبه ها و یا نظر کارشناسان، در اواخر قرن ششم و یا اوایل قرن هفتم هجری قمری، یعنی در دوران تسلط فراگیر خوارزمشاهیان بر اغلب نواحی ایران، ساخته شده اند و از اسلوبی مشابه در معماری و بخصوص آرایه ها برخوردارند. «آجرکاری»، آرایه غالب معماری این دوران است و از این رو، این مساجد که در شهرها...

در بررسی تاریخ آموزش و پرورش در سرزمین های اسلامی به نواحی و شهرهاییبر می خوریم که با وجود شهرت و کثرت علمای منسوب به آن اطلاع چندانی ازوضع علمی آنها در دست نیست . از جمله آنها ناحیه طوس است که به رغماهمیت مذهبی و برخاستن علما و دانشمندان بزرگی از آنجا چون شیخ طوسی،ابوحامد غزالی، ابن حمزه طوسی، خواجه نصیرالدین طوسی و ... تا کنون بررسیدقیقی درباره آن انجام نیافته ا ست. یکی از جنبه های ناشناخته ط...

سیاست تسامح‌گرایانة دولتمردان تیموری، پیوند تشیع با جریان تصوف و تلاش شیعیان به‌ویژه بعد از سقوط خلافت عباسی زمینه‌ای را فراهم ساخت تا مذهب تشیع در عصر تیموریان (771- 913ق) در ابعاد مختلف رشد پیدا کند. این موضوع سایر مؤلفه‌های هویت ایرانی و ازجمله هنر و معماری را هم تحت تأثیر قرار داد و از اسباب گسترش تدریجی رویکردهای شیعی در هنر و معماری ایرانی از این زمان گردید. در این ارتباط، تعریف و چگو...

مقالۀ مذکور در پاسخ به این سؤال که الگوی مطلوب سیاست گذاری فرهنگی مسجد در جمهوری اسلامی ایران از دیدگاه خبرگان و سیاست گذاران این حوزه چیست، نگاشته شده است؛ در این راستا تلاش شده تا با بهره گیری از تجربیات و دیدگاه های خبرگان- مسئولان و صاحب نظران در حیطۀ مسجد- جایگاه و نقش حکومت پیرامون حوزۀ مسجد در جمهوری اسلامی ایران احصا شود. در همین راستا محقق با استفاده از روش تحلیل مضمون طی 34 مصاحبۀ نیم...

در نهایت رساله به سوالات فرضیه که چگونه می توان از نقوش و کتیبه های مساجد مورد مطالعه در طراحی گرافیک استفاده نمود و آیا نقوش و کتیبه های این آثار قابلیت استفاده در طراحی گرافیک را دارند، پاسخی مثبت می دهد وآرایه ها و کتیبه های مساجد جامع گلپایگان ، اردستان،زواره را دارای قابلیت بسیار بالا در جهت خلق فرم های جدید و طراحی حروف می داند.

در دوران پس از اسلام مساجد در ردیف مهمترین گونه‌های ساختمانی ایران قرار گرفتند. این گونه ساختمانی پس از ورود به ایران تحت تاثیر عوامل مختلف در هر پهنه فرهنگی جغرافیایی خصوصیات خاصی به خود گرفت که منجر به تمایز آن از مساجد سایر حوزه ها گردید. یکی از این پهنه های فرهنگی جغرافیایی استان فارس است. عدم استفاده از گنبد و گنبدخانه یکی از ویژگی های معماری مساجد تاریخی این پهنه می باشد. اما در میان مساج...

تخریب مساجد و اماکن مذهبی بعلت حرمت و قداست این اماکن و گره خوردن آنها با لزوم حفظ اعیان موقوفه و تسبیل منافع، ابتدا و بدون مرجحات شرعی و قانونی میسر نمی باشد و این موضوع در آیات و روایات معصومین و آرائ فقهی وم حقوقی علمل مشهود است. ولی با توجه به شرایط زمان و مکان و ازدیاد جمعیت شهرها و لزوم پاسخگویی به نیاز شهروندان در حوزه های مختلف اجتماعی ،آموزشی و عمرانی و امثال ان، تخریب مساجدی که بعلت ن...

چکیده: هنر کاشی کاری سنتی ایران با دو شیوه معرق و هفت رنگ همچنان کالبد بی جان بناها را روح می بخشد. روحی که در پیچ و تاب اسلیمی ها و در زمینه های زیبای فیروزه ای با حضور اسماء الحسنای الهی عظیم تر و لطیف تر می گردد و اگر به قول سهراب سپهری چشم ها را بشوریم و جور دیگر دیدن را بیاموزیم آنگاه این سوالات ذهنمان را مشغول می کند که آیا نقش اسماء الحسنی بر زمینه کاشی ها تنها یک نگاره است؟ آیا این اسا...