در قرن نوزدهم میلادی/سیزدهم قمری، توسعۀ اقتصاد بین‌المللی و رشد مناسبات سرمایه‌داری در ایران، حوزه‌های اقتصادی و اجتماعی کشور را تاحدودی از تحولات غرب و نظام جهانی متأثر کرد. وابستگی به نیازهای بازار جهانی، موجب رشد کشاورزی تجاری و صادرات مواد خام شد. سودآوری فروش فرآورده‌های کشاورزی تجاری، باعث اهمیت‌یافتن زمین و ملکداری و گرایش طبقات مختلف به زمینداری شد. در این پژوهش تلاش می‌شود تا با روش تو...

چکیده دهانه اروندرود آبراه سوق الجیشیِ مهمی بود که خلیج فارس را به بین النهرین متصل می کرد. گذشته از حکومت های محلی باستانی خاراکس و خاراسن، در دورۀ اسلامی نیز حکومت های محلی و نهضت هایی از قبیل زنگیان، قرامطه و بریدیان در این منطقه به قدرت رسیدند. با آنکه به نظر نمی رسد که از نظر تعداد لشکریان قدرت نظامیِ چندانی داشته­اند، اما توانستند تأثیرات عمیقی بر اوضاعِ خلافت عباسی بنهند. این مقاله درپی آن ...

پیروزی انقلاب اسلامی فصل جدیدی در مناسبات ایران و ایالات متحده آمریکا گشود. با وجود آنکه دولت آمریکا اولین کشوری بود که در جامعه جهانی ، انقلاب نوپای ایران را به رسمیت شناخت و نخست وزیر دولت موقت انقلاب ایران نیز در همین راستا و با توجه به نگاه واقع گرایانه به مسائل بین المللی سعی نمود با حفظ منش انتقادی رابطه کشور را با آمریکا حفظ نماید اما انجام برخی وقایع از جمله حمله گروهی از دانشجویان به س...

پس از پیروزی انقلاب اسلامی، ادبیات داستانی رشد و پیشرفت چشمگیری یافت، به گونه ای که دهۀ شصت را در ایران، دهۀ ورود به رمان می دانند. اغلب رمان های این دهه، درونمایه ای اجتماعی دارند. برخی از این داستان ها به مناسبات کلان اجتماعی و سیاسی پرداخته و بحران های اجتماعی را زمینۀ کار خود قرار داده اند و برخی دیگر مناسبات و روابط میان فردی در درون خانواده را مورد نظر قرار داده اند. مسئله اصلی این پژوهش،...

بعد از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، روابط جمهوری آذربایجان و ترکیه در سطح مشارکت استراتژیک ادامه داشته است و این وضعیت تاثیرات خود را در حوزه‌های اجتماعی، اقتصادی و سیاسی هر دو کشور به نمایش گذاشته و آنها با مشارکت یکدیگر در سیاست منطقه نقش‌آفرین بوده‌اند. با این حال، روابط دو دولت از تنش‌های دوره‌ای که معمولاً با دوستی و برادری دو کشور همراه بوده است، عاری نیست. از جمله می‌توان به تنش اخیر د...

داستان رستم و اسفندیار نشان‌دهندة تعارضِ درونی در ساختار قدرت رسمی و چگونگی شکل‌گیری مقاومت در برابر گفتمان غالب قدرت است. این تعارض و درگیری در داستان با شگردهای روایت، گفت‌وگو و مکالمه وبرخی ساخت‌های بلاغی مطرح می‌شود. در این مقاله به بررسی و تحلیل مکالمه وگفت‌وگو به مثابة بخشی از تحلیل انتقادی گفتمان پرداخته‌ایم و از برخی مؤلفه‌های کاربردشناسی زبان نیز در تحلیلِ گفت‌وگوهای دو شخصیت اصلی داستان...

سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران با کسب تجربه‌های عینی و ملموس از جنگ ایران و عراق و تحولات مربوط به آن - ازجمله سیاست‌ها و موضع‌گیری‌های دو ابرقدرت امریکا و شوروی و کشورهای غربی در قبال جنگ و شناخت اهمیت و نقش قدرت صنعتی و تکنولوژی در موقعیت و وزن کشورها- رویکردی مبتنی‌بر قدرت و واقع‌گرایی پیدا کرد. درهمین‌راستا بود که صنایع نظامی و تسلیحاتی ایران گسترش و پیشرفت‌های فوق‌العاده‌ای یافت. دستیابی ...

در آخرین ساعات روز چهارشنبه 12 تیر 2931 (3 ژوئیه 3102)، ارتش مصر پس از پایان ضرب ‏الاجل 48 ساعته، محمد مرسی نخستین رئیس جمهور غیرنظامی و برآمده از انتخاباتی دموکراتیک را در محل کارش بازداشت و به باشگاه افسران ارتش منتقل کرد. با این کودتا، دوره‏ای در مصر آغاز شد که پس از گذشت نزدیک به 3 سال از انقلاب 25 ژانویه 1102 می‏توان آن را دوره پساکودتا نامید، به این معنا که این امکان وجود دارد که سیاست و ...

ایران و ایرانیان از زمان‌های بسیار دور با ساکنان شبه قاره هند ارتباط داشته‌اند. این امر از یک طرف ناشی از ضرورت و نیازهای اقتصادی و از طرف دیگر اشتراک فرهنگی و تاریخی دو ملت بوده است. بسیاری از ساکنان و اقوام شبه قاره به ایران مهاجرت کرده و اسکان دائمی یافته بودند. با توجه به انسداد مرزهای جغرافیای شبه قاره و یا صعب العبور بودن آن در شمال و شمال‌غرب، مراودات و مناسبات ساکنان شبه قاره هند با ایر...

منطقۀ زنجان یا خمسۀ قدیم از قرون میانه ایران تا به امـروز به عنوان سکـونتگاه اصلی ایل افشار و تیره­های مختلف آن شناخته شده است. افشارها طایفه­ای از قوم اغوز بودند که در مسیر مهاجرت خود به ایران در مناطق مختلف از جمله زنجان استقرار یافته و در تحولات سیاسی و اجتماعی ایران در ادوار مختلف نقش بسزایی داشته‌اند. از دورۀ صفویه به بعد علی­الخصوص از زمان قاجار، افراد منتسب به ایل افشار به سبب برخورداری ...