بررسی های انجام شده در سواحل جنوبی دریای خزر مشخص می سازد که حریم قانونی دریای خزر از سال 1356 بارها مورد هجوم بالا آمدن سطح آب دریا قرار گرفته که این بالا آمدگی تا سال 1374 ادامه داشته است. در این دوره (1374-1356) نرخ بالا آمدگی آب تقریبا 13 سانتیمتر در سال بوده است. نفس کلی تعیین حریم دریا، مشخص نمودن یک ناحیه حایل بین فعالیت های انسانی (به خصوص ساختمان سازی) و خط ساحلی است که بیشترین خطر ناش...

چکیده در چند سال اخیر شاهد تمایل چین به سرمایه‌گذاری در حوزه‌های نفت و گاز دریای خزر بوده‌ایم. نمونه عینی این تمایل مشارکت شرکت‌های چینی در پروژه‌های کلان اکتشاف و استخراج نفت و گاز آسیای مرکزی و همچنین ساخت خط لوله انتقال انرژی می‌باشد. به‌عنوان مثال خط لوله انتقال نفت قزاقستان- چین یکی از بزرگترین سرمایه‌گذاری‌های انجام شده در منطقه محسوب می‌شود و نقش مهمی را در آینده عرضه نفت به چین خواهد د...

شناسایی و فراوانی گردان­تنان در تالاب انزلی و منطقه مصبی و دریای خزر در طی 7 ماه با فواصل 45 روز از اسفند­­­­ماه سال 1389 تا شهریور­­ماه سال 1390 مطالعه شد. این تحقیق در پنج ایستگاه نمونه­برداری شامل سه ایستگاه در تالاب (در منطقه ورودی تالاب غرب، سرخانکل و نهنگ روگا)، یک ایستگاه در مصب و یک ایستگاه نیز در دریای خزر بررسی شد. نمونه­برداری با استفاده از لوله پولیکا و برداشت آب به حجم 30 لیتر و فی...

سواحل جنوبی دریای خزر به دلیل موقعیت جغرافیایی خاص، تحت تأثیر عوامل مختلف جوی قرار می گیرد. نوسان اطلس شمالی(NAO ) یکی از پدیده های موثر در تغییر پذیری اوضاع جوی نیمکره شمالی می باشد که سواحل جنوبی خزر را نیز تحت تأثیر قرار می دهد. در این پژوهش در یک دوره 30 ساله (2003-1974) مقادیر بارش و دمای هوا در سواحل جنوبی دریای خزر با دوره های مثبت و منفی نمایه نوسان اطلس شمالی مورد آزمون همبستگی قرار گ...

مفهوم استفاده پایدار و معقول از اصول حقوق بین الملل محیط زیست است که در اسنادی چون دستور کار 21، اعلامیه 2002 دهلی نو و سند ریو + 20 آمده است. ولی با وجود این کمتر در آثار نویسندگان به عنوان یک "اصل" مورد شناسایی قرار گرفته است. استفاده پایدار و معقول، استفاده ای است که در عین بر طرف کردن نیاز های نسل حاضر، توانایی نسل آینده را نیز برای برطرف کردن نیازهایش، حفظ کند. مفاد و محتوای این اصل در معا...

پدیدۀ جزرومد از موضوعات مورد توجه محققان در جامعۀ ژئودزی، ژئوفیزیک، علوم دریایی و اقیانوس شناسی بوده و در امور مهندسی دریا، ناوبری، امور نظامی دریایی، کشتیرانی، حمل و نقل دریایی، تأسیسات نیرو در مناطق دریایی و بنادر، صنعت شیلات و شهرسازی بنادر از اهمیت بالایی برخوردار است. با اطلاع دقیق از فرکانس های جزرومدی می توان پدیدۀ جزرومد و همچنین سطح آب دریا را پیش بینی کرد. برای تعیین فرکانس های جزرومد...

بارش های سیل آسا در حاشیه جنوبی دریای مازندران همواره مورد توجه محققان قرار داشته و ساز و کارهای متفاوتی برای آن ذکر شده است. تحلیل ساز و کارهای پیشنهادی نشان می دهد، علی رغم تفاوت ظاهری در بین نظریه های ارائه شده، همگی منشعب از یک الگوی واحد هستند. این الگوی واحد بر اساس بارش های دریای خزر در فصل پاییز و زمستان است (بارش های سیل آسا بیشتر در پاییز و کمتر در زمستان رخ می دهد). در پژوهش حاضر، سی...

با فروپاشی شوروی و استقلال قزاقستان، از نگاه این کشور قراردادهای 1921 و 1940 مابین شوروی و ایران در مورد دریای خزر، مشروعیت خود را از دست داد و مسئله رژیم حقوقی دریای خزر بوجود آمد. قزاقستان به عنوان یکی از جمهوری­های تازه استقلال یافته بدنبال ایجاد یک نظام حقوقی تازه برای دریای خزر می­باشد که در این مقاله سعی شده است تا دیدگاه­ها و سیاست­های قزاقستان در قبال نحوه بهره­برداری کشورهای ساحلی دریا...

تاپیش از فروپاشی اتحاد شوروی، تنها دو کشور ایران و شوروی در حاشیه دریای خزر حضور داشتند. بر اساس فصل 11 قرار داد 1921، هر دو کشور به طور مساوی حق کشتی رانی آزاد با پرچم خود در این دریا را دارا بودند. قرار داد 1940، میان ایران و شوروی نیز دریای خزر را دریای مشترک بین دو کشور می‏شناخت. در عین حال، عملاً به جز قسمت کمی از دریا که شاخص آن، خطی بود که از خلیج حسن قلی از جنوب شرق دریا به دهانه رود آست...

در نخستین سال­های دهه 1990 جهان شاهد تحولات شگرفی بود که نقطه اوج آن به فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی و تشکیل 15 کشور جدید انجامید. قبل از فروپاشی کشور شوروی دریای خزر جزء آبهای داخلی دو کشور شوروی در شمال و ایران در جنوب محسوب می­شد. هریک از طرفین بر مبنای مفاد قراردادهای منعقد شده در سال­های 1921 و 1940 م از منابع موجود در این دریا استفاده  می­کردند. پس از فروپاشی شوروی کشورهای جدید دیگری مانند:...