چکیده ایران از جمله مناطق لرزه خیز و پر جمعیت جهان می باشد که بررسی و مطالعه فعالیت های تکتونیکی آن مورد توجه محققان علوم زمین می باشد. وضعیت تکتونیکی کنونی ایران، ناشی از همگرایی بین صفحات اورآسیا و عربستان می باشد که دگرشکلی های حاصل از آن به شکل کمربند های کوهستانی(زاگرس، البرز،کپه داغ) وگسل های بزرگ امتداد لغز احاطه کننده بلوک ها (ایران مرکزی، لوت، خزر جنوبی) نمایان می گردد. تکنیک های مخ...

خانواده شگ ماهیان (clupeida) در دریای خزر دارای دو نمایده، از جنس های کیلکا (clupeonalla) و شگ ماهی (alosa) هستند. جنس (alosa) پراکنش وسیعی در آبهای حوضه جنوبی دریای خزر دارند. با توجه به این نکته که فراوانی و عادات غذای آبزیان با گذشت زمان و براساس تغییرات محیطی دستخوش تغییرات می شود بنابراین بررسی مجدد خصوصیات جمعیتی و تغذیه ای این ماهیان ضروری به نظر می رسد. در مطالعه حاضر 430 قطعه ماهی در م...

ماهی ?سفید دریای خزر یکی از ماهی?های دارای ارزش غذایی، اقتصادی و ژنتیکی فراوان دریای خزر است که به مدت طولانی مورد تکثیر حمایتی قرار گرفته است. در حال حاضر نگرانی?هایی در مورد اثرات منفی این روش تکثیر بر روی ساختار ژنتیکی این گونه وجود دارد. از بین رفتن ذخایر ژنتیکی و کاهش تدریجی بانک ژن نگرانی?های اصلی در ادامه?ی این مسیر هستند. تاکنون تحقیقی برای تفکیک نژادهای ماهی سفید دریای خزر با تکیه بر ت...

در این پژوهش تغییرات زمانی – مکانی بارش های جنوب غرب دریای خزر با ایستگاه های سینوپتیک استان اردبیل طی دوره ی آماری 1997 – 2005 مورد مطالعه قرار گرفت. هدف از این تحقیق بررسی نقش دریای خزر در پراکنش مقادیر مکانی و زمانی بارش در استان اردبیل می باشد. داده های مورد استفاده در این تحقیق، آمار بارش ماهانه و سالانه ی 12 ایستگاه سینوپتیک منطقه ی غرب و جنوب غرب دریای خزر می باشند. بعد از تعیین نوع داده...

پدیده گل فشان از جمله پدیده‌های بسیار جالب و بدیع استکهامروزه مورد توجهبسیاریاز پژوهشگران منابع نفتی، زمین­ساخت صفحه­ای و زمین‌گردشگری قرار گرفته است. در این راستا، پژوهش‌های فراوانی در کشورهای مختلف، بویژه در کشورهایی که دارای این پدیده هستند؛ صورت گرفته و مقالات گوناگونی به رشته تحریر درآمده است.این مقاله، در راستای نتایج به دست آمده، در مورد روند تکاملی گل فشان‌های فعال و غیر فعالو دیاپیر پن...

در این مطالعه، ساختار لایه ترموکلاین، با استفاده از مدل سه‌بعدی کوهرنس در بخش‌های میانی و جنوبی دریای خزر برای سال 2004 موردمطالعه قرار گرفته است. همچنین نتایج شبیه‌سازی برای سه برش قائم (یک برش در راستای شمال- جنوب دریای خزر، دو برش در راستای شرق- غرب، یکی در خزر جنوبی ...

منطقه خزر در وضعیت ژئوپلیتیک قدیم خود در دوره اتحاد شوروی در موقعیت حایل بین حوزه نفوذ دو ابرقدرت قرار داشت. ولی پس از فروپاشی شوروی به‌دنبال بروز ساختارهای جدید و ظهور سه کشور نوظهور در منطقه، مناسبات جدیدی بین حوزه‌های جغرافیا، قدرت و سیاست بر این منطقه حکمفرما شد. این مناسبات جدید منافع ایران در خزر را دچار تغییرات جدی کرد و تعریف‌های جدیدی از منافع ژئوپلیتیکی ایران در خزر را پدید آورد. دولت...

با فروپاشی شوروی در دسامبر 1991‘ ژئوپلتیکی منطقه دچار تغییرات بنیادین گردید. تبدیل کشورهای ساحلی دریای خزر از دو به پنج‘ ظهور کشورهای مستقل محصور در خشکی‘ نامشخص بودن وضعیت حقوقی دریای خزر و نیاز کشورهای استقلال یافته به بهره برداری از منابع دریا‘ وجود ذخایر عظیم نفت و گاز دریای خزر و مهمتر از همه خلاء قدرت ایجاد شده باعث گردید تا تمایل جهت پر کردن خلاء قدرت در منطقه بسرعت توسط قدرتهای منطقه ای...

    وجود ذخایر و پتانسیل مناسب در دریای خزر و پرجمعیت بودن سواحل آن از دیرباز، صیادی را از گذشته­های دور به یکی از فعالیت­های عمده در سواحل این دریاچه بدل کرده است. هم اکنون در صید ماهیان استخوانی دریای خزر، الگوی بهره­برداری تعاونی حاکم است که به تعاونی­های پره مشهورند. با توجه به سابقه طولانی صید پره در سواحل دریای خزر، هدف اصلی این مطالعه برآورد و تحلیل کارایی فنی تعاونی­های صید ماهیان استخو...

تاپیش از فروپاشی اتحاد شوروی، تنها دو کشور ایران و شوروی در حاشیه دریای خزر حضور داشتند. بر اساس فصل 11 قرار داد 1921، هر دو کشور به طور مساوی حق کشتی رانی آزاد با پرچم خود در این دریا را دارا بودند. قرار داد 1940، میان ایران و شوروی نیز دریای خزر را دریای مشترک بین دو کشور می‏شناخت. در عین حال، عملاً به جز قسمت کمی از دریا که شاخص آن، خطی بود که از خلیج حسن قلی از جنوب شرق دریا به دهانه رود آست...