با اینکه «تحدی» قرآن کریم با معاندان خویش، از جمله مطالب مسلّم در مبحث اعجاز این کتاب الهی است، مشاهده می‌شود که برخی نویسندگان بر خلاف این دیدگاه سیر کرده و باور کرده‌اند که اساساً قرآن تحدّی نفرموده است، بلکه استدلال آورده و بیّنه و برهان ارائه کرده است. در این نوشتار با رویکرد تحلیلی - انتقادی، به نقد و بررسی دلایل مقالۀ «تحدی در محک عقل و نقل و نقد سیر نزولی آیات موسوم به آن» که منکر وقوع تحدی ...

قرآن کریم این کتاب بزرگ آسمانی و چراغ هدایت انسان ها کتاب جهانی مسلمانان است که به منظور فهم بهتر معانی و حقایق بلند و گسترده، ترجمه آن از دیرباز مورد توجّه مسلمانان غیرعرب قرار گرفته است. قرن چهارم تا ششم هجری و سال های بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، دوران شکوفایی نهضت ترجمه قرآن محسوب می شود. بدیهی است نقد این ترجمه ها، امری ضروری در جهت رفع معایب آنها و بالابردن کیفیّت می-باشد. ترجمه های فارسی ک...

منظور از هدایت، راهنمایی به سوی خیر و صواب است، که به دوگونه نشان دادن راه و یا رساندن به مقصد واقعی، صورت می گیرد. در مقابل آن، ضلالت قرار دارد که به معنای انحراف و دوری از حق است. با توجه به آیات قرآن کریم، هدایت از جانب خداوند دارای دو نوع هدایت عامه و هدایت خاصه می باشد، که هدایت عامه خود، گاهی تکوینی و گاهی تشریعی است. هدایت عامه تکوینی آن هدایتی است که خداوند در طبیعت هر موجودی اعم از جما...

این تحقیق با عنوان امدادهای الهی و تببین آن در قرآن و روایات میباشد که در آن مددهای غیبی به مومنان مورد پژوهش و تحقیق قرار گرفته است. در این رساله پس از طرح کلیات، امداد در لغت مفهوم شناسی شده و معنی مورد نظر از دیدگاه قرآن و حدیث، مورد پژوهش قرار گرفته است. قرآن و روایات نیازمندی انسان، خصوصا مومنان به مددهای الهی را امر ضروری میداند و در آیات مختلف به آن پرداخته است از سوی قرآن و روایات، امدا...

نظر به گستردگی ابعاد موضوع (توفیق میان عقل و نقل)، محوریت مقالۀ حاضر تنها توحید افعالی خواهد بود. مسئلۀ اصلی تحقیق جایگاه توحید افعالی در حکمت متعالیۀ صدرا و براهین عقلی و نقلی وی در این زمینه می باشد. لذا در این جستار، پس از تبیین توحید افعالی، به انحصار هستی بخشی و تأثیر استقلالی در فاعلیت الهی، و نظریۀ فاعلیت بالتجلی و مجرای فیض بودن عقول و ژرف اندیشی صدرا در باب اختیار آدمی از منظر عقل و نق...

سرچشمه و منشأ قداست خداوند است و همه امور مقدس، قداست خود را از خداوند اخذ کرده اند. مقدسات، اشخاص و اموری هستند که در میان حامیان یک آیین از احترام ویژه ای برخوردارند و بایستی از اهانت و استهزاء مصون باشند. بر اساس آیات قرآن اموری چون ذات اقدس الهی، کتب آسمانی، آیات الهی پیامبران،دین، مومنان و معاد مقدّس شمرده می شوند.مشرکان به طرق مختلف از جمله استهزاء، دشنام، عیب جویی و نسبت های ناروا به مقدس...

به فرموده قرآن مجید، آیات الهی دو دسته‌اند: محکم و متشابه. متشابهات نیز دو ویژگی دارند: 1ـ دستاویزی برای فتنه‌جویان بیماردل، 2ـ تأویل‌پذیری. با توجّه به تصریح خود قرآن به وجود متشابهات در آن، پرسشی در افکار پدید آمده است که راز وجود این آیات در قرآن حکیم چیست؟ در این نوشتار پاسخ‌های گونه‌گون قرآن‌پژوهان و مفسّران گرانمایه را که به هجده پاسخ می‌رسد، بررسی نموده و همه را بر کرسی نقد می‌نشانیم و در ...

تفسیر قرطبی، در دسته‌بندی تفاسیر، در گروه تفاسیر فقهی جای می‌گیرد و افزون بر مباحث فقهی مباحث گوناگون دیگری را نیز در خود جای داده است. یکی از موضوعات جالب توجه این تفسیر عقل است و جایگاه آن در سه حوزۀ فقهی، کلامی، و تفسیری قابل بررسی است. قرطبی در مقام نظر مجالی برای ورود عقل در حوزه‌های فقهی و کلامی نمی‌بیند، اما در عمل در مواردی به دلیل عقلی استناد کرده است. وی در حوزۀ قرآنی نقش پررنگی برای ...

این نوشتار، ترجمه کتاب وحی و نبوّت تألیف استاد مطهّری و حاوی ابعاد مختلف مباحث نبوّت عامّه و نبوّت خاصّه، خصوصیّات پیامبران الهی و نقش آن ها در هدایت بشر، ویژگی های قرآن کریم و سیره پیامبر اکرم( است. نوشتار یا کتاب مذکور در پنج فصل سامان یافته است. در فصل اوّل ویژگی های کلّی پیامبران الهی، مانند اعجاز آنان برای اثبات نبوّت خویش، ضرورت عصمت آن ها و ادلّه عصمت و اعجاز از منظری قرآنی، روایی و عقلی بیان می شو...

از میان تمام منابع پیشامتنی در ادبیات فارسی و عربی، قرآن کریم به واسطه الهی بودن و تمایز ذاتی با آثار ساخته‌شده توسط انسان‌ها و اشتمال بر آیات و مضامین و قصص غنی و بی­همتای خود کامل­ترین سرچشمه برای الهام­گیری شاعران و نویسندگان مسلمان به شمار می‌رود. برقراری روابط بینامتنی با قرآن مجید مستلزم تسلط بر زبان عربی و انس و آشنایی با قرآن کریم است. خاقانی و سعدی دو شاعر نامور زبان ...