بررسی تطبیقی روش و قواعد تفسیری علامه بلاغی و بنت الشاطی چکیده امروزه شاهد تفاسیر فراوان و متعددّ  قرآن کریم هستیم که هر یک حاکی از روش، مبانی، قواعد و پیش فرض های مفسر آن است. از این میان، شیخ محمدجواد بلاغی، متکلم و مفسر شیعی، صاحب تفسیر آلاء الرحمن و عایشه بنت الشاطی، محقق و مفسر اهل تسنن، صاحب التفسیر البیانی از مفسران معاصری هستند که بر اساس روش و قواعد ویژه ای به تفسیر بخشی از قرآن کریم پر...

   بیان‏ المعانی نخستین تفسیر تنزیلی است که در آن تمامی سوره‌های قرآن کریم را با الهام از مصحف امام علی(ع) و تکیه بر سیاق و نظم آیات و توجه به مقتضیات زمان نزول، از منظری تاریخی و بر اساس ترتیب نزول مورد بررسی قرار داده است. او بهترین روش تفسیری را روشی می‌داند که در بستر عصر نزول قرآن و بر اساس ترتیب نزول آن باشد. از آنجا که قرآن کریم به زبان عربی نازل شده، در...

کشف‌الاسرار به‌عنوان یک کتاب منثور پارسی، ویژگی‌های کلامی، واژگانی، صرفی و نحوی فراوانی دارد که هریک در جای خود قابل‌توجّه است. شاید مهم‌ترین آن‌ها موزون بودن نثر و توجّه بسیار میبدی به زبان کهن پارسی - چه در برگزیدن واژه‌ها و چه در دستور زبان - باشد که خواندن این متن را جذّاب‌تر کرده است.با توجّه به اینکه نوبت سوم این تفسیر، یعنی بخش تفسیر عرفانی از تنوّع زبانی و موضوعی برخورد...

بی تردید تفسیر کم نظیر« المیزان » از بهترین تفاسیری است که برای قرآن مجید نوشته شده است.گرچه شهرت المیزان ،بیشتر به جهت سبک ویژه آن یعنی «تفسیر قرآن به قرآن »میباشد اما باید اقرار نمود ، جامعیت مؤلف دانشمند آن در علوم عقلی و نقلی و افق فکری باز و گسترده وی ،موجب به ظهور رسیدن مشخصه هایی ممتاز و کم بدیل در این تفسیر گردیده که آن را به طور ویژه از جنبه علمی و فنی ممتاز و برجسته ساخته است ،اصالت م...

«زمان» یکی از بحث انگیزترین مسایل در حوزه ی هستی شناسی است که غموض ابعاد آن موجبات ارائه ی اقوال گوناگون و در برخی موارد متعارض را سبب شده است. از جمله موضوعاتی که قرآن کریم متعرض آن شده، موضوع «زمان» است. افزون بر عنایت قرآن به این مسأله و نیز سوگند های مکرر قرآن به آن که حاکی از عظمت و اهمیت این موضوع میباشد، لازم است دیدگاه قرآن در خصوص این مهم، به تحقیق گذاشته شود. تفسیر موضوعی که از بهترین...

مفسران در مواجهه با اختلاف قرائات، یکی از رویکردهای سه‌گانه، یعنی بسنده کردن به قرائت رایج، معتبر دانستن همه قرائت‌های معروف یا گرایش به نقد و گزینش قرائات را انتخاب نموده‌اند. علامه طباطبایی رویکرد سوم را در تفسیر خود برگزیده است. ایشان در بیشتر مواردی که اختلاف قرائات را گزارش کرده‌اند، به نقد و بررسی آنها پرداخته و با استناد به مرجحات روایی، قرآنی و ادبی، در نهایت یکی از قرائت‌ها را ترجیح دا...

در این مقاله کوشش بر آن است که جایگاه آزادی (اختیار) در تفکر کانت بنا بر تفسیر هایدگر نشان داده شود؛ اختیاری که بنا بر این تفسیر، نه اختیاری متافیزیکی و متعلق به بُعد نفس‌الامری آدمی در مقام سوژه، بلکه اختیاری وجودی و بنیاد امکان‌پذیری وی به‌عنوان دازاین (وجودی در جهان) است. چنین آزادی بنیادی‌ای نه نیازمند اثبات و نه اساساً پذیرای هرگونه بحث نظری است؛ بلکه در عمل و در جریان به‌کارگیری تصمیم‌های آ...

 آنچه در این مقاله، مورد مطالعه و پژوهش است، اندیشه‌های سیاسی و اجتماعی برگرفته از آثار مستقیم چهار چهره شاخص بنیادگرایی دینی در ایران معاصر است تا  بتوان بر اساس روش تحلیل تماتیک به الگویی دست یافت که بیانگر مؤلفه‌های نظری این طیف از اسلام‌گرایی سیاسی با رویکردی کاملاَ بومی باشد. در این مجال داده‌های متنی، مورد توصیف، سازماندهی و سپس تفسیر قرار می‌گیرد، به گونه‌ای که داده‌های متنی ابتدا تنظیم و...

«التفسیرالبیانی» بنت الشاطی تفسیری بیانی است که همان تفسیر ادبی محسوب می شود، با این تفاوت که بنت الشاطی خواسته است تفاوت و تمایز روش خود را با این نامگذاری نسبت به تفاسیر ادبی گذشته نشان دهد و با توجه دقیق در به دست آوردن معانی تک تک واژگان آیات و در نظر گرفتن جایگاه آنها در سیاق، روشی نو در تفسیر ارائه دهد. مولف در این تفسیر روشهای منظمی را مبنای کار خود قرار داده که آنها را از استادش امین خ...

کثرت‌گرایی دینی، به‌مثابۀ نظریه‌ای که با ارائۀ تفسیر بر مدار واقعیت محض (حقیقت محض) داعیۀ برقراری آشتی در موضوع تنوع ادیان را دارد، در چند دهۀ اخیر محل بحث بسیار قرار گرفته است. جان هیک، یکی از اصلی‌ترین نظریه‌پردازان این حوزه، بحث جامعی در این زمینه در کتاب تفسیری از دین ارائه کرده است. بحث جان هیک ازجهات مختلفی در این کتاب قابل‌بررسی است و نکات مثبت و منفی در آن قابل‌‌جست‌وجو و تحقیق است. این...