جغرافیای رفاه نگرشی در جغرافیای انسانی است که در مورد مسئله نابرابری­ های اجتماعی در کشورهای رشد یافته، در حدود سه دهه است که ارزیابی معضلات  اجتماعی- اقتصاد را مدنظر دارد. در کشورهای در حال رشد همچون ایران، مسئله «نیازهای اساسی» از قبیل شغل، مسکن، بهداشت و درمان، آموزش و پرورش، تأمین اجتماعی و به طور کلی دسترسی به خدمات اجتماعی و نیز توزیع عادلانه آنها دارای اهمیت ویژه­ ای می­ باشد. توجه پژوه...

در این مقاله سفال های گردآوری شده در بررسی های باستان شناسی تپه قبرستان دره شهر مطالعه و تحلیل شده است. این محل، یک گورستان مرتبط با استقرارهای کوچ نشینی است که در شمال غرب شهر دره شهر و در جنوب شرق استان ایلام واقع است. تپه قبرستان دره شهر نخستین بار در جریان بررسی های باستان شناسی منطقه در سال 1384 شناسایی گردید و در سال 1385 دوباره مورد بررسی قرار گرفت. نتایج بررسی های باستان شناسی حاکی از ا...

خان های بیات ماکویی، در زمان حکومت شاه عباس دوم صفوی (1052-1077 ق.) به ماکو کوچانده شدند، تا زیر نظر حاکمان این منطقۀ مرزی به دفاع از آن بپردازند. منشا و مسکن اولیۀ گروهی از بیات های ماکو منطقۀ ایروان بود. این امر، تاثیر مهمی در روابط آن ها با ناحیۀ قفقاز و دیگر اعضای خاندان بیات ساکن این منطقه داشت. بیات های ماکو، به تدریج، با ضعف دیگر حاکمان منطقۀ شمال غرب کشور و کاهش قدرت دولت مرکزی ایران به...

مقدمه و تاریجچه علم جغرافیای انتخابات جغرافیای انتخابات یکی از مباحث شیرین در علم جغرافیای سیاسی است. در نظامهای دمکراتیک که دولت ها با رأی مردم انتخاب می شوند‘ جغرافیای انتخابات تأثیر مهمی در تعیین نتایج سیاسی دارد. علم جغرافیای انتخابات اولین بار در سال 1913 توسط دانشمند فرانسوی اندره زیگفرید (Andre' Sieqfreid) مطرح شد. او با مطالعه ای در خصوص انتخابات در غرب فرانسه و ارتباط آن با عوامل جغرا...

مقدمه: چرخش فرهنگی مجموعه‌ای از تحولات فکری است که از اواخر دهه 1980 حوزه صلاحیت رشته جغرافیا را گسترده‌تر کرده و منجر به محوری شدن مسائل فرهنگی در جغرافیای انسانی شده است. دو نوع چرخش فرهنگی وجود دارد. نوع اول اشاره به نظریه‌پردازی در مورد جهان دارد؛ درحالی‌که در نوع دوم، فرهنگ به‌عنوان «یک شیوه تفکر و دانستن» در نظر گرفته می‌شود.   اهداف: با توجه به اهمیت بحث چرخش فرهنگی برای رشته جغرافیای سی...

در شهرستان‏های‏ زنجان و ایجرود و بخش­هایی از ابهر، طارم و ماهنشان استان زنجان، دره­های فراوان و متعددی وجود دارد. این مقاله به بررسـی و مطالعه­ی شاخص‌های مورفوتکتونیکی برخی از این دره‌ها با در نـظر داشتن ساختمان زمین­شناسی پرداخته است. بدین منظور ابتدا دره‌های منطقه­ی مورد مطالعه بر اساس فرم و ساختمان تقسیم­بندی شد. از مجموع 149 دره شناسایی شده، 37 دره ساختمان عمود بر گسل، 9 دره در هر یک از ساخ...

از طریق انتخابات، شهروندان ضمن نظارت بر عملکرد منتخبان خود، به حکومتِ حاکمان مشروعیت می بخشند. در حقیقت، انتخابات مناسب­ترین ابزاری است که به­وسیله­ آن می توان اراده­ شهروندان را در انتخاب متصدیان امور کشور مداخله داد. به­دلیل چنین اهمیتی، جغرافیدانان سیاسی با بررسی روشمند و علمی رابطه­ میان انتخابات و محیط جغرافیایی، حرکتی فراسوی شمارش آراء را آغاز کرده­اند تا جغرافیای انتخابات را به­سوی تشریح ...

طی بروز انقلاب فضایی­ـ کمی در علم جغرافیا، تحول هایی در اندیشه و روش­شناسی این علم به وجود آمد. این دیدگاه بر شاخه­های تخصصی جغرافیا به شکل های گوناگون تأثیر گذاشت. جغرافیای سیاسی در دهه­های 1950 و 1960 همچنان جهت گیری سنتی یعنی دیدگاهی محیطی و ناحیه­ای داشت، اما پس از وقفه ای طولانی، انقلابی در آن ایجاد شد. درواقع، زمانی دیدگاه فضایی­ـ کمی در پژوهش­های جغرافیای سیاسی به کار گرفته شد که روند تک...

یکی از موارد نامطلوب برای سدهای خاکی، احداث آن در «دره تنگ» است؛ زیرا در این شرایط، احتمال وقوع پدیده انتقال بار یا انتقال تنش (load transfer) و بالطبع احتمال تفاوت در نتایج تحلیل های دو بعدی و سه بعدی سد افزایش می یابد. در واقع، رفتار سدهای خاکی ـ سنگریزه ای در دره های تنگ، متاثر از اثر سه بعدی دره است. هندسه سد و به طور خاص، نسبت طول تاج به ارتفاع سد بر اثر سه بعدی تأثیرگذار است و در مواردی ک...

مطالعه بقایای ریز مهره داران مناطق شرقی ایران با توجه به رسوبات کواترنر کمتر و تفاوت جغرافیای زیستی آنها با نواحی غربی و شمال غربی ایران از اهمیت ویژه ای برخوردار است . مطالعه دیرینه جغرافیای زیستی و بررسی تغییرات اقلیمی کواترنر بر روی مجموعه های جانوری شرق و شمال شرق ایران منجر به شناسایی بقایای استخوانی و دندانی گونه tatera indica از رسوبات اواسط تا اواخر هولوسن نواحی کنار صندل جیرفت (اوایل ه...