در کتاب اسفار می‌توان بیش از 1100 آیه از آیات قرآن و 250 حدیث از احادیث منسوب به نبی اکرم صلی الله علیه و آله، اهل البیت علیهم السلام و صحابه یافت. هر چند که صدرا به اندیش? فلسفی بیشتر شناخته شده است، اما شرح ناتمام وی بر الکافی، شاهدی بر این است که او با حدیث و دیگر علوم مربوط با آن نیز آشنا بوده است. با وجود این، وی در انتخاب احادیث اسفار، در مسلک عرفانی بیشتر ظاهر شده؛ لذا بیش از دو سوم احاد...

سیاست و حکومت در قرآن کریم از موضوعاتی است که بسیاری از صاحب نظران و قرآن پژوهان را به دیدگاه‏های متفاوت و گاه متعارض کشانده است. این مسأله از جمله بحث‏های مهم «رابطه دین و دولت» است که در کتب آسمانی و ادیان الهی مورد توجه قرار گرفته است. مقاله حاضر ضمن اشاره به دیدگاه ‏های عمده درباره رابطه میان «رسالت و زمامداری» آیات قرآنی در باب سیاست و حکومت را طبقه بندی می‏ کند و نمونه ‏هایی از حکومت‏های...

از جمله آیات متشابه قرآن کریم، آیات فواتح برخی سور، معروف به حروف مقطعه­ هستند. یکی از آن­ها، آیه­ی «کهیعص» در ابتدای سوره مبارکه مریم است. در برخی احادیث مندرج در کتب روایی امامیه، پیرامون این آیه، تأویلی ارائه شده است که آن را با امام حسین (ع) و حادثه­ی کربلا انطباق می­دهد. پرسش اساسی این است که با عنایت به فهم این حدیث، این تأویل آیه تا چه حد مورد اعتماد است؟ در این مقاله تلاش شده است با بهر...

مفهوم شناسى واژگان قرآنى از دانش هایى است که پرداختن به آن با شیوة صحیح « عبرت » علمى مى تواند در علوم قرآنى و تفسیر، بسیار راه گشا باشد. به این منظور واژة را، که در قرآن کریم و روایات معصومین:، بسیار به کار برده شده است، گزینش کردیم. علت این انتخاب نیز فرمان خداوند با الفاظ و عبارات متفاوت به مردم است. دقّت و تأمّلى که در آیات قرآن نهفته شده و تنها با عبرت گرفتن از آ نها آشکار م ىشود و بر دل خرد...

ذنب از واژگان کلیدی حوزۀ‌ معنایی مفاهیم گناه در قرآن کریم است. مفسران و صاحبان کتب وجوه و نظائر، بدون توجه به ظرافت‌های معنایی و نیز حوزه‌های کاربردی آیات ذنب، این واژه را دارای معنایی شامل بر همه گناهان و بعضا هم‌معنا با دیگر مفاهیم گناه در قرآن می‌دانند، حال آن که بیان قرآن کریم تصویر دیگری از این مفهوم به دست می‌دهد. این مقاله عهده‌دار تبیین و تدقیق معنای ذنب در قرآن با روش‌های معنا‌شناسی اس...

قرآن مجید که از ابعاد مختلف دارای اعجاز است جنبه بلاغی و ادبی آن بسیار مورد توجه ادبا واقع شده است، آنگونه که سبک، شیوه بیان، عذوبت، لطف ایجاز ، سلامت الفاظ و ... آن عقول ادیبان را به حیرت واداشته است. این کتاب علاوه بر مباحث فکر و اندیشه، هدایتگری، وایصال الی المطلوب، بدون شک در فصاحت و بلاغت نیز پیشگام است. در این مقال بر آنیم تا یکی از مباحث مهم بلاغی- زبانی یعنی تأکید را در این کتاب شریف م...

ترجمه برخی از واژه‌ها و عبارت‌های قرآنی با دشواری‌هایی روبروست و معنای آن‌ها را نمی‌توان با مراجعه به کتب لغت و یا استعمالات قرآنی فهمید، از این روی باید از بافت و سیاق(اعم از سیاق کلمه، آیه، آیات، جملات و حتی سوره) و همچنین روایات نیز بهره برد؛ یکی از این واژه‌ها، کلمه «أنّی» است که در بیست و هشت آیه از قرآن به‌کار رفته است. این پژوهش، با استناد به نظر لغویین، نظم‌آهنگ آیات قرآن، به ویژه با تأک...

مقاله حاضر، حاصل پژوهشی است که در زمینه حفظ فرهنگ ایثار و شهادت در کتاب های دوره ابتدایی به روش تحلیل محتوا انجام شده است. هدف از این پژوهش بررسی محتوای کتاب های دینی دوره ابتدایی از نظر میزان توجه به مفاهیم ایثارگری در سال تحصیلی 92-1391 می باشد، بدین منظور یک نظام مقوله بندی از متغیر ها و مفاهیم ایثار و شهادت با توجه به سوالات و ادبیات و پیشینه موضوع که، شامل24 مولفه اصلی و12 مولفه فرعی است، ...

شاعر معاصر عراق محمد مهدی جواهری بزرگترین شاعر کلاسیک عرب، در نجف در خانواده ای مذهبی و متدین متولد شد و رشد یافت و از همان ایام کودکی در جلسات قرائت و حفظ و تفسیر آیات قرآن حضور داشت که این امر در شکل­گیری شخصیت ادبی وی تأثیر بسزایی داشته است، تا آنجا که خودش قرآن را نخستین منشأ پیشرفت و شکل­گیری شخصیت ادبی خویش معرفی می­کند و قدرت کلام و قلم و بیان خود را مدیون زبان قرآن می­داند. لذا شعر وی ب...