هدف پژوهش حاضر واکاوی جایگاه مفهوم تبرّی در گفتمان  جریان ملی و جریان اسلامی بود. در این راستا،  منظومه فکری و رفتاری امام خمینی و مهندس مهدی بازرگان در تعامل یا تقابل با «استکبار» و براساس روش «تحلیل گفتمان» لاکلا و موفه مورد بررسی قرار گرفت. همچنین مفهوم تبرّی نیز به مثابه یکی از ریشه­های اصلی گسست میان جریان ملی‌گرایی و اندیشه­های حاکم بر نهضت اسلامی بررسی شد. یافته­ها نشان داد که شکاف‌های عمی...

بخش قابل توجهی از جریان حدیثی شیعیان کوفه را در دوره امام باقر(ع) گروهی تشکیل می­­دادند که بین افضل بودن امام علی(ع) و مشروعیت خلافت شیخین جمع می­کردند. این گروهِ پیش­زیدی با امامیه نیز ارتباط داشتند و با ورود زید­بن­علی به کوفه از وی حمایت کردند. پس از قیام زید(رض)، طرفداران وی رویه فکری او را توسعه دادند و به ترویج آن مبادرت ورزیدند. مناسبات این گروه با شیعیان طرفدار نص موضوعی است که این نوشتا...

مراکز علوم دینی شیعی و اهل سنت همواره در طول تاریخ، مبدأ تحولات بنیادین در جوامع اطراف خود بوده اند. حوزه علمیه قم و الازهر، دو نهاد علمی معتبر شیعه و اهل سنت به شمار می روند که در دوره معاصر، بیشترین تأثیرات و ایفای نقش را در مسائل سیاسی اجتماعیِ دو کشورِ ایران و مصر و حتی مناطقِ شیعی و اهل سنت داشت هاند. هدف این نوشتار، بررسی تطبیقی پروژ ههای اصلاحاتی است که در حوزه علمیه قم و الازهر اعمال شد...

     حقوق محیط زیست و حقوق مالکیت فکری، دو حوزۀ نوظهور در مطالعات حقوقی است. با‌این‌حال، اهداف هریک از این دو حوزه ممکن است در بسیاری از جهات با یکدیگر در تعامل یا تعارض قرار گیرند. این مقاله به بررسی نسبت میان حقوق مالکیت فکری و حقوق محیط زیست پرداخته است. پرسش اساسی این است که نقش حقوق مالکیت فکری در حفظ محیط زیست جهانی چیست؟ در این زمینه می‌توان از دو رویکرد کلی بی‌طرفی نظام حقوق مالکیت فکری...

معتزلیان شیعه شده عنوانی برای برخی از متکلمان شیعی است که سابقۀ تفکر اعتزالی دارند. ابوعیسی وراق، ابن راوندی، ابن قبه رازی، ابن مملک اصفهانی و ابن فسانجس از شخصیت های این دسته از متکلمان هستند. اینان با آگاهی از نظام الاهیاتی معتزلیه اندیشه های امامی را پذیرفتند و در راه دفاع و تبیین آموزه های کلامی امامیه تلاش کردند. این تلاش تغییراتی را در تفکر امامیه و سوق دادن کلام امامیه به اندیشه های اعتز...

رسال? حاضر با عنوان : «جایگاه فقه شیعه در گسترش تشیع از دوران غیبت تا ظهور صفویه» به بررسی سیر تحول و تطور فقه تشیع در ادوار مختلف تاریخی و تاْثیر آن در گسترش و توسع? مذهب شیعه در جهان اسلام می پردازد . بعد از رحلت رسول گرامی اسلام صلی الله علیه وآله و سلم دین اسلام دچار انشقاق و انشعاب شد . در این میان مکتب اهل بیت علیهم السلام که بعدا عنوان مذهب تشیع به خود گرفت یکی از مهمترین شاخه های آن به ...

هدف: پژوهش حاضر به تجزیه ‌و تحلیل شبکۀ همکاری علمی ‌جهانی، در حوزۀ حقوق مالکیت فکری و شناسایی خوشه‌های موضوعیِ برون‌دادهای علمی حوزه، در پایگاه اطلاعاتی استنادی علوم می‌پردازد.   روش‌شناسی: این پژوهش از نوع پژوهشهای کاربردی علم سنجی است که با روش تحلیل هم رخدادی و تحلیل شبکه انجام شده است.جامعۀ پژوهش را تعداد 5752 پیشینۀ پژوهشی تشکیل می‌دهد که در قالب مقاله، مقاله‌کنفرانس، نقد و بررسی و... از سا...

چکیده: در کشف­الاسرار آیات قرآن از منظر دو رویکرد شرعی و عرفانی تفسیر شده است. نویسنده این تفسیر با درنظر گرفتن اینکه دو حوزه مختلف شرع و عرفان دیدگاه­هایی متفاوت و گاه متضاد نسبت به یک پدیده دارند، به‌طور ناخودآگاه در هر یک از این دو حوزه فکری تحت تأثیر جهان­بینی­های پذیرفته شده همان حوزه واقع گشته و آیات، مسائل و پدیده­های مشترک قرآنی با ورود به هر رویکرد در راستای دیدگاه­های آن، مورد تفسیر و...

امروزه شیعه پژوهی، جایگاه ویژه ای در جهان غرب یافته و توجه بسیاری از اندیشمندان را به خود جلب کرده است. مستشرقان، از جمله هانری¬کربن تحقیقیات جامعی درباره تشیع انجام داده¬اند. این پژوهش، با هدف بررسی دیدگاه هانری کربن درباره تشیع با روش توصیفی-تحلیلی با استناد بر مطالعات کتابخانه¬ای انجام شده است. مسأله¬ی پژوهش این است که دیدگاه هانری کربن درباره¬ی شیعه اثنی¬عشری و اسماعیلیه، امامت و ولایت و هم...

گروه پژوهشی «فقه سیاسی» یکی از سه گروه اصلی پژوهشکده اندیشه سیاسی اسلام وابسته به مرکز مطالعات و تحقیقات دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم است. پژوهشکده در سال 1373 به منظور باز پژوهی، تبیین، نظریه پردازی و تدوین اندیشه سیاسی اسلام راه اندازی شد و در نظر دارد با بررسی اندیشه سیاسی اسلام، زوایای پنهان آن را آشکار کند و کارآمدی آن را در حوزه‏های نظری و عملی نشان دهد. مهم‏ترین اهداف و ضرورت‏های تأ...