معاد جسمانی از مهم ترین مباحث اعتقادی و فلسفی است که ملاصدرا، ضمن توجه به ادلۀ نقلی، آن را مبرهن به ادلۀ عقلی نیز نمود و معتقد است معاد جسمانیِ او «طابق النعل بالنعل» همان معادی است که از جانب شرع انور بیان گردید و انکار آن را انکار ایمان و منکر او را کافر می انگارد.در مقابل، حکیم مؤسس آقاعلی حکیم، در آثارش، مخالفت خویش را با معاد جسمانی صدرالمتألهین ابراز نموده، کوشید تا معاد جسمانی از منظر خوی...

این رساله حاوی نه مقاله درباره حرکت ، مثل افلاطونی ، اتحاد عاقل و معقول ، شوق هیولا به صورت ، تبدل صور به صورت واحد ، علم بری ، تجرد قوه خیال ، نفس و قوای آن و حدوث و بقاء نفس از دیدگاه بوعلی سینا و ملاصدرا است. در هر مقاله مراحل زیر طی شده است. 1- مقدمه ای کوتاه درباره اهمیت و تاریخچه بحث و نظرات دو حکیم 2- تبیین موضوع بحث از دیدگاه دو حکیم 3- بررسی مدعاها و نظرات هر طرف درباره سخن طرف د...

حکیم ترمذی (ف. ٢٨٥ق)، به مثابۀ یک عالم و اندیشمند آگاه به زمان ، در فرهنگ حاکم و علوم زمانۀ خود آسیب هایی را تشخیص داد و درصدد بود با نظریۀ خاص خود در معرفت ، راهی برای رهایی ارائه کند . ترمذی این مسیر را، هم در جهت سلبی و نقد عالمان و علوم زمانه و هم در جهت ایجابی و مطرح کردن الگوی مطلوب و تمام عیار از معرفت، به جد پی گرفت و پنج اثر را در موضوع علم و معرفت تألیف کرد . ترمذی در مقام نقد دعاوی م...

فلسفه رابرت گروستست 1(1232-1170) حول تصور نورمتمرکز است که برای ذهنی اگوستینی بسی ارجمند است . او نظریه خود را دردانشگاه آکسفورد مطرح کرد و درآنجا گرایش عمومی در مابعدالطبیعه و علم النفس تحت تأثیر آراء اگوستین قدیس بود و درهمان زمان علاقه به مطالعات تجربی نیز در حال گسترش بود ‘گروستست که برای دوره ای ریاست آن دانشگاه را به عهده داشت کوشید تا این دو عامل را به هم بیامیزد و مابعدالطبیعه نور او زم...

چکیده یکی از براهین صدرالمتألّهین برای اثبات حرکت جوهری برهان از طریق تلازم میان طبیعت و آثار و حرکات آن است. حکیم سبزواری با این برهان به مخالفت برخاسته، و آن را صرفاً دلیلی الزامی و جدلی، مطابق با مبانی اشراقی، و ناسازگار با مبانی صدرالمتألّهین دانسته است. اشکالات حکیم سبزواری نشان می‌دهد که این برهان با تقریری که صدرالمتألّهین از آن به دست داده است تمام نیست. شهید مطهّری کوشیده است با بازسا...

مقدمه و هدف:هرچند تاریخ پزشکی ایران شاهد ظهور تعداد زیادی از اطباء و حکیمان برجسته و اخلاقی بوده اما تأثیرپذیری حکیم عقیلی از تعالیم اسلامی، ابتکارات طبی نشأت گرفته از اعتقادات مذهبی و جامعیت کتاب مجمع­الجوامع ایشان از علل اصلی شکل­گیری این پژوهش با هدف تبیین دیدگاه­های اسلامی حکیم عقیلی در مجمع­الجوامع است تا شاید پاسخگوی نیاز جامعه اسلامی در راستای معرفی الگوهای عملی باشد. <...

میرزا محمد علی خان سدهی اصفهانی، متخلّص به سروش (1285-1228 ه.ق)، از شاعران بنام دوره بازگشت ادبی است؛ که قصایدش تقلیدی از قصیده سرایان نامی دوره غزنوی است؛ تا آنجا که به فرّخی قرن سیزده ملقّب شده است. وی در قصاید خود، ریزه کاری های زبانی سبک خراسانی را به کار برده است. از وی‍‍ژگی های فکری سبک خراسانی سروش می توان به بهره گیری از اسطوره های ایرانی، عشق مجازی و زمینی، واقع گرایی، روحیه شاد باشی و ...

عمل به دستورات کتاب مقدس قرآن در سایه فهم معانی آن امکان پذیر است، که آن هم نیازمند فهم تک تک واژگان آن می باشد؛ از همین رو دانشمندان اسلامی این نیاز را درک نموده و آثار فراوانی در زمینه شناخت مفردات قرآن شکل داده اند. مفردات راغب اصفهانی (م 502 ق)، یکی از این آثار است؛ ضمن اینکه علامه طباطبایی (م 1402ق) نیز در تفسیر المیزان به میزان قابل توجهی به مفردات قرآن پرداخته است. در این تحقیق به بررسی ...

نورعلیشاه لقب طریقتی میرزا محمد علی اصفهانی است، در شیراز با معصوم علیشاه ملاقات کرد و این دیدار منجر به ارادت و بیعت با وی گردید. جاذبه ی معنوی و جمال ظاهری نورعلیشاه از همان آغاز مورد توجه خاص و عام و مایه وحشت و سوءظن فقها و حکام گردید. علاقه ی او به نشر دعوت و احیاء طریقه ی نعمت اللهی در ایران، شور و هیجانی به پا نمود و مریدانی را پیرامون وی فراهم آورد اما سرانجام با غلبه ی نهایی فقها از جو...

مقتل الحسین7 موجود در کتاب مقاتل الطالبیین ابوالفرج اصفهانی از جمله مقاتل بر جای مانده و قدیمی است که البته همچون سایر کتب تاریخی و روایی از هجمه تحریفات عاشورایی مصون نمانده، چنان که ما را در بعضی از مطالب مربوط به جریان عاشورا در تردید قرار می دهد. با مقایسه مقتل اصفهانی با مقتل موجود در تاریخ طبری روایت شده از ابومخنف، می توان شباهت هایی از آن را دریافت. روایت ابوالفرج ترکیبی است از روایت را...