تأثیر ژئوپولیتیک در جهت گیری سیاست خارجی کشور ها و نظام بین الملل همواره یکی از دغدغه های ذهنی پژوهشگران حوزه روابط بین الملل بوده که طی سال های گذشته مخصوصاً تحت تأثیر حادثه 11 سپتامبر دوچندان شده است. منطقه خاورمیانه از جمله مناطقی است که همواره با برخورداری از موقعیت ژئوپولیتیک و ژئواستراتژیک خود بیشترین تغییرات را در این زمینه داشته و نگاه های بسیاری را به سمت خود جلب کرده است. بنابراین شناخ...

در طول سال های اخیر به این مساله که استراتژی نظامی ایران، استراتژی بازدارندگی است در محافل عمومی و آکادمیک بسیار پرداخته شده است. اما سوالی که به موازات آن کمتر مورد توجه قرار گرفته و یا اصلاً به آن پرداخته نشده علل گرایش ایران به این استراتژی است. این پژوهش تلاش دارد با توجه به دو فرضیه برهم خوردن موازنه قدرت در منطقه خاورمیانه و تشدید فشارهای آمریکا بر ایران این موضوع را مورد بررسی بیشتر قرار ...

دلایل اصلی جنگ آگوست 2008 میلادی بین روسیه و گرجستان عبارتند از: 1- انتقام روسیه از غرب و وادار کردن غرب به حالت تدافعی 2- تمایل گرجستان به پیوستن به ناتو و تهدید امنیت و منافع ملی روسیه 3- تقابل روسیه و گرجستان در زمینه مسئله جدایی طلبی های آبخازیا و اوستیای جنوبی 4- هژمونی آمریکا خصوصا بعد از 11 سپتامبر و تمایل گرجستان به آمریکا بعد از انقلاب گل رز 5- کنترل جریان انرژی به اروپا توسط رو...

پس از فروپاشی شوروی سابق در سال 1991 و شکلگیری جمهوریهای تازه استقلالیافته در منطقهی آسیای مرکزی و قفقاز زندگی سیاسی، اجتماعی، نظامی و اقتصادی این کشورها با حوادث گوناگونی روبهرو بوده است. این در حالی است که قدرتهای منطقهای و فرامنطقهای نظیر ایران و آمریکا همواره رقابت تنگاتنگی برای حضور تعیینکننده و مؤثر در منطقهی مزبور داشتهاند. بعد از وقوع حادثهی 11 سپتامبر 2001 و حملهی آمریکا به افغانستان ن...

بعد از حادثه یازده سپتامبر2001 فصل جدیدی در دستگاه سیاستگذاری خارجی آمریکا آغاز شده است. حوادث یازده سپتامبر که دلالت بر تغییر مفهوم و حوزه های امنیت داشت، هژمونی همه جانبه ایالات متحده را به خصوص در ابعاد امنیتی- نظامی به چالش کشیده است.جرج بوش تحت تاثیر اندیشه نومحافظه کاران برای مقابله با این چالش به وجود آمده، استراتژی یک جانبه گرایی بر محوریت قدرت سخت را در خاور میانه در پیش گرفت. البته اس...

             نظام بین الملل در سال‌های اخیر شاهد افول نسبی منازعات منطقه‌ای و قومی در منطقه قفقاز بوده است، ولی در مقابل رقابت کشورهای منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای تشدید شده است. فروپاشی شوروی فرصتی مناسب برای ایالات متحده آمریکا و سایر کشورهای غربی فراهم نمود تا در جمهوری‌های بازمانده از شوروی در پی کسب نفوذ و امتیازات ویژه برآیند. قفقاز به‌واسطه اهمیت ژئواستراتژیک و ژئواکونومیکی خود، پس از 1991...

فروپاشی اتحاد شوروی تأثیرهای پیش‌بینی‌نشده­ای را بر اوضاع سیاسی جهان برجای گذاشت؛ به‌ویژه بر آسیای مرکزی از جمله فعال‌شدن قدرت‌های منطقه­ای و جهانی که تا آن زمان به‌دلیل حضور مؤثر اتحاد شوروی نمی‌توانستند نقش اساسی دراین منطقه بازی کنند. با این شرایط زمینه برای حضور قدرت‌هایی چون آمریکا و روسیه (قدرت­های مداخله­گر نظام بین‌الملل) برای نفوذ هرچه بیشتر در آسیای مرکزی فراهم شد. پس از 11 سپتامبر 20...

تأثیر ژئوپولیتیک در جهت‌گیری سیاست خارجی کشور‌ها و نظام بین‌الملل همواره یکی از دغدغه‌های ذهنی پژوهشگران حوزه روابط بین‌الملل بوده که طی سال‌های گذشته مخصوصاً تحت‌تأثیر حادثه 11 سپتامبر دوچندان شده است. منطقه خاورمیانه از جمله مناطقی است که همواره با برخورداری از موقعیت ژئوپولیتیک و ژئواستراتژیک خود بیشترین تغییرات را در این زمینه داشته و نگاه‌های بسیاری را به سمت خود جلب کرده است. بنابراین شناخ...

تروریسم نوین عنوانی است برای موج جدید اقدامات تروریستی که اوج آن را می توان حادثه 11 سپتامبر دانست. ایالات متحده در واکنش به رویداد 11 سپتامبر و در نبرد با این موج جدید، سعی نمود تا محیط عملیاتی آن را به منطقه خاورمیانه منتقل نماید که با محیط امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران هم پوشان است. از این رو، مقاله حاضر به تبیین این موج جدید و پیامدهای آن در صورت تهدید منافع ملی جمهوری اسلامی ایران می پرداز...