آرکائیسم از راه‏های برجسته کردن و تشخص بخشیدن به زبان است. این شگرد یکی از شیوه‏های آشنایی‏زدایی باعناصر کهن (آرکائیک) زبان است کاربرد عناصر تاریخمند زبان در درون بافت زمانی پس از آن را کهن‌گرایی (آرکائیسم) می‌گویند. واحدهای زبان (تکواژها، واژه‏ها، عبارات و ساختهای نحوی) بر پیشانی خود مهر زمان دارند، این یعنی هویت تاریخی و تاریخمندی زبان. اگر عناصر زبان گذشته را از موقعیت تاریخی آن جدا کنیم و ب...

فرهنگ زبان تاجیکی که در دو جلد در سال ۱۹۶۹م در مسکو چاپ شد و در سال ۲۰۰۶م در تهران به نام فرهنگ فارسی تاجیکی به طبع رسید، براساس اصول تازۀ علمی ترتیب یافته است. در این فرهنگ کوشش شده است تا سنت های ملی لغت نامه نگاری از برخی جهات به درجۀ دستاوردهای علم جهانی عصر برده شود. راه و روش مؤلفان این فرهنگ را «سفارش اجتماعی زمان»، خواست های یک دورۀ مهم تاریخ تاجیکستان ورارود معیّن کرده است. در دهه های ب...

رساله حاضر ترجمه کتاب "زبانشناسی برای همه" اثر اچیسن می باشد. این کتاب درآمدی است بر مبانی زبانشناسی که به سیزده مبحث عمده می پردازد. هر مبحث بطور تکنیکی و مشروح در فصلی جداگانه بررسی گردیده است .

موضوع تحقیق حاضر خاستگاه تاریخی واژگان فارسی قرآن است و غرض از آن پاسخ به این سئوال است که واژگان فارسی قرآن در زبان فارسی چه خاستگاه تاریخی داشته و در چه موقعیتی پدید آمده و به کار می رفته اند و سپس چگونه عرب ها با آن واژگان آشنایی پیدا کردند و سر آخر این که آن واژگان در آیات قرآن در چه زمینه هایی مورد بهره برداری قرار گرفته اند. بررسی ها در این تحقیق نشان می دهد، اغلب واژگان فارسی قرآن موقع...

ترجمة متون و ایجاد پل ارتباطی میان دو بستر مفهومی در دو قالب متفاوت نه تنها علم بلکه هنر است. غالباً ترجمه ای درخور توجه است که توانایی کاربرد مفاهیم مناسب را در زبان دوم داشته باشد. با اذعان به پیچیدگی کار ترجمة متون تاریخی و پاس داشت کار مترجمان، اشاره به برخی نکات ظریف اما کلیدی در ترجمة این متون، دورنمای بهتری را برای این دسته از ترجمه ها دربر خواهد داشت. انتقال نام های تاریخی از زبان های خا...

این مقاله بحثی است در زبان شناسی تاریخی درباره شیوه قرائت ماده مضارع مر - به معنی مردن - در شاهنامه. نخست پنج مورد فراوانی این پدیده زبانی در شاهنامه فراهم آمده است و سپس با توجه به شواهد دیگر در متون مشابه آن و گویش های زنده موجود، سه قرائت مُر، مِر و مَر به یاری قواعد قافیه به محک آزمون زده شده است و در نهایت سیر تحقیق، قرائت مَر را از حیث تاریخی پذیرفتنی تر مسائل قرائت های دیگر یافته است.

ثمار القلوب کتابی در لغت عربی و شامل مضاف و مضاف الیه ها و اسم های منسوبی است که تا عهد ثعالبی نیشابوری، یعنی اوایل قرن پنجم هجری، در زبان عربی رواج داشته است. با توجه به پیشینه دادوستدهای فرهنگی و زبانی که بین زبان فارسی و عربی وجود داشته، جلوه هایی از فرهنگ، عناصری از زبان و برخی اشارات تاریخی مربوط به ایران و زبان فارسی در این اثر بازتاب یافته است. در پژوهش حاضر، به بررسی انعکاس زبان فارسی و...