موضوع تکفیر از اولین چالش‌های فراروی تاریخ بشریت بوده که ائمه (ع) با آن دست و پنجه نرم می‌کردند. به تبع ایشان، علمای امامی مذهب هر روز درگیر ابعاد تازه‌ای از این ماجرا بودند. صدور حکم تکفیر به جهت هزینه سنگینی که به لحاظ مالی و معنوی برای انسان‌ها به بار می‌آورد، دچار آسیب‌های اجتماعی و سیاسی شده است. اهل سنت، خاصه وهابیت، نه تنها با طرح دیدگاه تکفیر مسلمانان به ویژه شیعیان به این موضوع دامن زد...

برای ترسیم افق امنیتی منطقه غرب آسیا - پس از انقلاب های عربی سال 2011 -  ضروری است مؤلفه ها، متغیرها و عناصر مهم آن از جمله اسلام سیاسی مورد واکاوی قرارگیرد. بر این پایه، اسلام سیاسی از عمده ترین جریان ها و گفتمان های اثرگذار در تحولات اخیر منطقه بوده است. در این چهارچوب، رفتار اسلام گرایان در سه محور اصلی قابل بررسی است: نخست، افراط گرایی و خشونت با پیدایش جریان های نوظهور تکفیری مانند داعش. د...

کشمکش بلوچ‌ها و دولت پاکستان با محور قوم‌گرایی بلوچ مؤلفۀ مهم تحولات ایالت بلوچستان به‌ویژه از استقلال پاکستان در سال 1947م. بوده است. اما تهاجم شوروی به افغانستان در سال 1979م. و حملۀ آمریکا به این کشور در سال 2001م.، و همجواری این رویدادها با ایالت بلوچستان، سلفی‌گرایی را به‌عنوان پدیده‌ای جدید وارد این ایالت کرد. پرسش پژوهش این است که هویت‌خواهی سلفی چگونه وارد ایالت بلوچستان شده و چه تأثیری...

جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی از دیرباز، دو کشور تأثیرگذار در منطقه خاورمیانه و جهان اسلام محسوب می شوندکه پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران، شاهد واگرایی و تنش در مناسبات دو کشور (بویژه در زمینه مسائل منطقه ای و بازار نفت) هستیم. از سال 2010 که ناآرامی ها در کشورهای منطقه از جمله تونس، مصر، بحرین، سوریه و یمن به اوج خود رسیدند، نقش کشورهای کلیدی مانند ایران و عربستان، در تشدید یا کنترل ای...

موضوع این پژوهش، تبیین و مقایسه و امکان سنجی اسلامگرایی رادیکال در فقه سیاسی شیعه و سنی (روایت سلفی) با تمرکز بر عملیات انتحاری است. در این پژوهش، ضمن مروری مختصر بر مفاهیم کلیدی در فقه سیاسی ابن تیمیه و سید قطب به عنوان فقیهان سنی (روایت سلفی) و حسینعلی منتظری و علی حسینی سیستانی سیستانی بعنوان فقیهان شیعه ، دیدگاه های آنان در خصوص عملیات انتحاری مورد واکاوی و مقایسه قرار گرفته است. فقه سیاسی...

در این مقاله براساس ساختار اجتماعی که ونت در رویکرد سازه‌انگاری ارائه داده است، به تحلیل چگونگی شکل‌گیری و گسترش سلفی‌گری در کشور سوریه پرداخته شده است. براین اساس زیرساختارهای سه‌گانه معنایی، مادی و منافع در رابطه با کشور سوریه مورد تحلیل قرار گرفته‌اند تا بتوان نقش عوامل معنایی و هویتی، محیط مادی و نوع تفسیر بازیگران از آن و منافع چهارگانه شامل امنیت هستی‌شناسی، امنیت مادی، توسعه و شناسایی را...

مقالۀ پیش رو م یکوشد بر پایۀ سناریوپردازی که یکی از مه م ترین رو ش های تحلیلآیند ه گروه ک ها ی تکفیری چون » آیند هپژوهی است، به این پرسش اصلی پاسخ دهد کهداعش و جبهۀ النصره در خاورمیانه به چه سمت و سویی خواهد رفت؟ به عبارت دق ی ق تر ،جریا نهای تکفیری چگونه پیش خواهند رفت و کدام تمایلات مردمی وضعیت این نظا مها رابه نظر م یرسد در این خصوص پنج سناریو را م یتوان مطرح ساخت «؟ در آینده رقم خواهد زدکه ...

مهم ترین رخداد منطقه خاورمیانه پس از انقلاب 1979 ایران، موج خیزش بیداری کنونی در این منطقه است؛ خیزشی که ضدیت با استبداد، تقاضای بهبود وضع معیشتی مردم و اسلام گرایی، ویژگی­های اصلی آن به شمارمی روند. بی تردید مهم ترین کشوری که انقلاب در آن به وقوع پیوسته، مصر است. موقعیت استراتژیک این کشور، تأثیر آن در تحولات منطقه و جهان اسلام و نقش آن در مسئله فلسطین، موجب شده است که نوشتار حاضر به بررسی اوضا...

امروزه، دامنه رشد نمونه های خشن افراط گرایی اسلامی در خاورمیانه، غرب آسیا و آفریقا محصور نمانده و دیگر مناطق جهان اسلام، چون آسیای جنوب شرقی نیز به سمت خشونت و افراط گرایی مذهبی تمایل پیدا کرده اند. اسلام رایج در این منطقه همواره شهره به اسلام خندان و ماهیت باورهای تاریخی ملت های این منطقه، به دلیل سابقه و حضور طولانی جریان های دینی و مذهبی معنا گرا و اخلاق محور همانند بودیسم، هندوییسم و تصوّف ا...

امنیت از جمله مقوله های اساسی در تعاملات میان انسان هاست که بررسی آن موضوع تحقیقات بسیاری بوده است. کج روی ایدئولوژیک و رشد جریان های فکری انحرافی همواره از عوامل مهم در تضعیف امنیت در سطح ملی و سیستمی (بین المللی) بوده است. از جمله این جریان های انحرافی، تفکر وهابیت است که با ارائه قرائتی سلفی و تکفیر گرایانه از اسلام همواره با حمایت از گروه های تند رو تروریستی نظیر القاعده و طالبان بستر ساز ن...