نوستالژی یکی از جنبه های فکری ادبیات فارسی است که به ویژه در شعر نمود آشکارتری یافته است. بر این پایه، شاعر یا نویسنده در سروده ها و نوشته های خود روزگار گذشته و فضا و مکانی را به یاد می آورد که از آن خاطرات خوش، داشته ها و اندوخته های مطلوبی دارد و معمولا با حسرت و دریغ از آن یاد می شود. یاد کردن از دوران کودکی و کودکانه ها یکی از مؤلفه های نوستالژی است. در این پژوهش به بررسی این مؤلفه در شعر ...

موضوع مقاله ساختار و پیکره شهر در شعر معاصر است. پژوهش در پی جواب دادن به این سؤال است که شهر در اندیشه شاعران معاصر چه کارکردی دارد. در واقع مساله این است که در تدوین و سرایش شعر در دوران معاصر چه رویکرد یا نگاهی به شهر وجود داشته و یا دیدگاه حاکم بر اذهان شعرا و اندیشمندان حوزه ادب فارسی، چگونه تبیین شده و دارای چه مفاهیمی است. فرضیه بر این است که شاعران بنا به وضعیت سیاسی، اجتماعی، فرهنگی خا...

تا پیش از عصر مشروطیت، معشوق شعر فارسی، غالباً با سیمایی کلّی، مبهم، فاقد هویت عینی و غرق در هاله ای از تقدس و رازناکی در شعر شاعران تجلی می یافت. اما از عصر مشروطه با ظهور گفتمان های تازه؛ از جمله توجه به جایگاه زن و فردیت او در عرصه ی جامعه و خانواده، ماهیت معشوق دگرگون شد و چهره ای ملموس و عینی یافت. آن معشوق رازآمیز، آرمانی و آسمانی، مبدل به معشوقی زمینی و این جهانی شد با جلوه های مادی و محسو...

شعر معاصر افغانستان با توجه به شکل گیری جنبش مشروطه در سال 1298ش و پس از آن بویژه جنبش مشروطه سوم (1325تا 1332ش) و عوامل اجتماعی و فرهنگی همچون آشنایی روشنفکران با ایدئولوژی های نو بعد از جنگ جهانی دوم، ترجمه آثار ادبی (شعر و رمان) از زبان های ترکی، فرانسوی و انگلیسی، روابط نزدیک با اتحاد شوروی و ورود کتاب از ایران که در آن سال ها تفکر چپ گرا بر جریان های ادبی آن سیطره داشت، دچار تحول اساسی شد....

حسین منزوی(83-1325هـ.ش) از شاعران معاصر است که هم در زمینه غزل و هم شعر نیمایی و سپید و دیگر قالب های شعری طبع آزمایی کرده امّا بیشترین شهرتش را مدیون غزل های پرمایه و تأثیرگذار خود است. از ویژگی زبانی شعر او می توان به زبان نو و معاصرانه غزل و تلاش در نزدیک کردن آن به زبان محاوره اشاره کرد. بیش از هشتاد درصد درون مایه اشعار او را عشق و مضامین مرتبط با آن تشکیل می دهد. مضامین سیاسی و اجتماعی ش...

در این پژوهش عوامل و زمینه های شکل گیری مکتب رمانتیسم در شعر معاصر فارسی و عربی بررسی می شود. پس از مقدمه و کلیات و معرفی تاریخچه ی واژه ی رمانتیسم به زمینه های شکل گیری آن همراه با نمایندگان رمانتیسم در سه کشور اروپایی انگلیس، آلمان و فرانسه پرداخته می شود. پس از مطالعه ی عوامل و زمینه های گوناگون در ایران و کشورهای عربی از هر کدام دو شاعر در فصل های جداگانه به عنوان آغازگران و نمایندگان مکتب ...

چکیده هدف از انجام این پژوهش تبیین فلسفه دوران کودکی در شعر معاصر می باشد. در این راستا ابتدا ویژگی های فلسفی دوران کودکی در شعر بررسی شد. سپس به رویکردهای فلسفی شعر معاصر ایران نسبت به دوران کودکی پرداخته شد.

در سده های اخیر و در پی ارتباط ایرانیان با ممالک غربی و تلاش برای مدرنیزه کردن ایران در عرصه های مختلف صنعتی، نظامی، آموزشی و فرهنگی و همچنین آشنایی روشن فکران ایرانی با اندیشه ورزان غربی، اندیشه های مدرن در همة عرصه های زندگی ما ایرانیان از جمله هنر و ادبیات تأثیر بسیار شگرفی بر جای می گذارد. شعر امروز ایران نیز در دورة مشروطه با نوجویی های شاعرانی چند، راه خود را به سوی تغییر و تحول آغاز می ن...

‏آنچه که باعث شده است شعر معاصر عرب، بیش از شعر معاصر ایران در جهان دارای مخاطب باشد را می توان در چند مورد خلاصه کرد: ‏مهم ترین عامل که ممکن است در ژرف ساخت شعر همه شاعران معاصر عرب باشد، تراژدی فلسطین است. شاعران معاصر عرب با درک درستی از مسئله فلسطین توانستند مفهوم دقیق مبارزه با امپریالیسم سرمایه داری را درک کنند و معادلات استعمار گرانه را در طرح نظام های مختلف دریابند. روشنفکران عرب درحقی...