از مباحث مهم ناظر به اخلاقیات در قرآن، بحث «نظام اولویت بندی و مراتب ارزش های اخلاقی» است. نظام اخلاقی قرآن، وحدت گرایانه است؛ نظامی خدامحور است که ملاک و محور تمام ارزش ها و تمام اعمال انسان «خدای سبحان و نزدیکی به او» است. این پژوهش با روش تلفیقی «نقلی، وحیانی با عقلی، تحلیلی» در پی استخراج ساختار و نظام مندی درونی در رتبه بندی ارزش های اخلاقی در قرآن است. برای این امر، از طریق بررسی جداگانه ...

نظریه تکامل معرفت دینی که در حیطه نقد و نظر به قبض و بسط تئوریک شریعت مشهور شد‏‏ه است دارای ارکان توصیف، تبیین و توصیه است که ادعاهایی همچون؛ صامت بودن شریعت، تحول عام معارف و از جمله معرفت دینی و ترابط عام معارف را دربر دارد؛ و با استدلال‌هایی همچون استقرای فرد بالذات، تائید، قانون علیت و هندسه معرفت، سعی در اثبات دعاوی خویش دارد؛ در حالی که هر کدام از این دعاوی و استدلال‌ها دارای لغزش‌ها و اب...

محمدعابدجابری یکی از مشهورترین متفکران جهان اسلام بود. وبا آنکه بعضا با نگاهی آکنده از شک و تردید به تألیفات وآراء وی نگریسته می شود، لکن توانست در محافل علمی غربی وحتی جهان عرب، به شهرت قابل ملاحظه ای دست یافته، دیدگاههای نوی به مسائل فرهنگی جهان عرب داشته باشد. وی در جلد چهارم "العقل الاخلاقی العربی" کوشید با بهره گیری از مولفه ها و روش های گوناگون وبا بررسی میراث های 5 گانه اسلامی خالص،عربی ...

چکیده بحث از نسبیت یا اطلاق اصول اخلاقی یکی از مهم ترین مباحث اخلاقی است. از آن جا که موضع گیری در قبال این موضوع در ارائه ی تعریف از اخلاق نیز موثر است و همچنین قول به نسبیت اخلاق معمولاً در تزاحم شدید با آموزه های دینی قرار می گیرد، این مبحث از اهمیت ویژه ای برخوردار است. رساله ی حاضر به بررسی دیدگاه استاد مرتضی مطهری و لوییس پی. پویمن می پردازد. این دو متفکر نسبیت گرایی اخلاقی را مورد انت...

درعصر حاضر معرفت شناسی یکی از مهم ترین موضوعات در فلسفه است. در این نوشتار، در مورد نظریه «دکارت و حکمت متعالیه» در باب معرفت شناسی بحث می شود. نظریه شناخت دکارت و حکمت متعالیه از نوع مبناگرائی است. آنان معرفت را دست یافتنی می دانند. و معتقد به مطابقت صورت های ذهنی با واقعیت خارجی هستند. اما اختلافات قابل توجهی میان آن ها وجود دارد، از جمله: دکارت ضامن صحت بداهت را خدا قرار می دهد، و او را دلیل...

بیشتر شک دکارت و هیوم دو قسم شک متفاوت و گاه متمایز تلقی می‌شود که اولی شک دستوری و دومی شک واقعی است. هرچند آرا و دیدگاه‌های دکارت و هیوم در مورد شک از یک منظر نشان‌گر این واقعیت است که شک هیوم نه‌تنها ادامۀ شک دکارتی نیست، بلکه دارای تفاوت‌های بنیادین هم به جهت صوری و هم به جهت محتوایی با آن است، اما از سوی دیگر، برخی عناصر دال بر غیرواقعی و غیرکامل‌بودن شک هیوم وجود دارد. به‌گونه‌ای که در ای...

خشونت در خانواده در طیف وسیع خود از ابتلائات جامعه ماست که دارای ابعاد مختلف جسمی، روانی، جنسی و مالی می‌باشد. خشونت در خانواده به عنوان یک پدیده اجتماعی مانند دیگر پدیده‌های اجتماعی از عواملی ناشی می‌شود که این عوامل می‌توانند فردی یا اجتماعی باشند. از آنجایی که عوامل فردی ممکن است درونی یا بیرونی باشد، این نوشتار با بهره‌گیری از متون اسلامی و نیز تحقیقات میدانی در صدد تبیین نقش عوامل فردی درو...

  با وجود تأثیرات عمیق نسبی‌گرایی معرفتی در زمینه‌های مختلف نظری و عملی و اختلاف‌نظرهای فراوان دربارة اعتبار آن، به تبیین حدود و ثغور این مفهوم و نیز اقسام آن و محل نزاع دقیق در این زمینه، به اندازة کافی توجه نشده است. با تحلیل مفهوم نسبیت، می‌توان نشان داد نسبی‌بودن به معنای وابستگی یک «موضوع» به یک «محور» است؛ چنان‌که تغییرات «عناصر» آن محور موجب تعیین و تعیّن «ارزش»های موضوع می‏گردند. موضوع ...

بحث از نسبیت یکی از بحث های چالش برانگیز در حوز? فلسفه است. این بحث یکی از موضوعات مهم در حوز? فلسف? اخلاق است. استیس از جمله افراد مهمی است که در حوز? نسبیت گرایی اخلاقی به بحث پرداخته است. در باب نسبی گرایی اخلاقی وی چهار استدلال را که نسبی گرایان برای اثبات دیدگاه هایشان به آنها توسل جسته اند را ذکر کرده، و سپس به نقد و بررسی آنها می پردازد. آن استدلال ها عبارتند از: 1- استدلال براساس مبانی ...

به منظور دستیابی به هدف ساخت یک مقیاس هویت اخلاقی در دانشجویان عمدتاً بر اساس الگوی آکینو و رید (2002)، در این پژوهش دو مطالعة مقدماتی اجرا شد. در مطالعة اول برای شناخت رگه‎های اخلاقی، 122 دانشجو (56 درصد زن) در یک تکلیف فهرست آزاد که از آنها خواسته شده بود ویژگی‎های یک شخص اخلاقی را فهرست کنند، شرکت کردند. تحلیل محتوای پاسخ‎ها با درنظر گرفتن پنج معیار (هاردی و دیگران، 2011) به 26 رگة غیرزائد من...