یکی از بیماری‏های شایع امروزی که هنوز در طب کلاسیک درمان اساسی برای انواع آن شناخته نشده، زخم‏های روده‏ای و بیماری‏های التهابی روده است. از آنجایی که مکتاب‏های طب ایرانی راهکارهای متفاوت و مؤثری در درمان بیماری ها دارد، در این مطالعه مروری، به بررسی علل ایجاد، روش‏های تشخیصی و درمان این بیماری‏ در این مکتاب‏های پرداختیم. به این منظور، کتاب‏های طبی معتبر و در دسترس بررسی شدند. زخم‏های روده‏ای تح...

طب ایران پس از اسلام در روند خود شاهد ظهور پزشکان نام آور متعددی بوده است که باعث اوج گیری آن در طول تاریخ گردیده اند . از بین این افرادیوسف بن محمد ابن یوسف هروی مشهور به یوسفی، حکیم و پزشک مشهور ایرانی است که با وجود شهرت فراوان اطلاعات کمی از زندگی وی در دسترس است. وی از اهالی خواف خراسان بوده و در قرن دهم هجری قمری در هرات می زیست. یوسفی در اوایل دوران صفویه از ترس قزلباشها به هندوستان رفت....

سابقه و هدف: از زمان ورود طب جدید به ایران تاکنون بحث‌های زیادی پیرامون علمی‌بودن گزاره‌ها و مفاهیم طب سنتی و علم-بودن این حوزه میان منتقدین و مدافعین این دانش صورت گرفته‌است. یکی از اشکالات اساسی این مباحث این است که قبل از پرداختن به علم‌بودن یا نبودن این حوزه، معیارهای علم‌بودن به طور دقیق مشخص نشده‌است. تعیین معیار برای علم‌بودن از اصلی‌ترین مسائل فلسفۀ علم به شمار می‌رود. فیلسوفان علم تاکن...

در این نوشتار سعی بر این است تا با تکیه بر منابع، ابتدا مختصری در خصوص زندگی نامه ی خواجه رشیدالدین فضل الله همدانی بیان کرده و حوادث مهم زندگی او را به صورت خلاصه بر شماریم. سپس از منظر طب، به زندگانی علمی و علایق پزشکی او پرداخته و دلایل دل مشغولی اش به حفظ سنت های طب ایرانی را بیان کنیم. هم چنین سعی بر این خواهد بود تا روشن نماییم که چگونه سنت های طبی مبتنی بر خرافات که عمدتاً ناشی از تأثیرات...

گندی شاپور نقشی مهم در تاریخ طب ایران داشته است. تا پیش از ظهور اسلام، اعراب اطلاعات بسیاری از علوم تجربی و طب در اختیار نداشته و بیشتر معلومات آنان جز شرح هایی از تألیفات ارسطو نبود. در دوران اولیه ظهور اسلام، مسلمین در میان علوم طبیعی به علم طب بیش از دیگر علوم اهمیت می دادند و به همین مناسبت هنگامی که مسلمین بر بخشهای غربی آسیا و شمال افریقا تسلط یافتند، مراکز علمی ایران و روم را به همان شکل...

سابقه و هدف: حکیم محمد اکبر ارزانی، از پزشکان و مشاهیر ایرانی قرن 11 و 12 هجری است که به هند مهاجرت کرد. ذخایر برجای مانده از او، مشتمل بر کتاب های علمی تلخیص طب النبی، طب اکبری، مفرح القلوب، میزان الطب، مجربات اکبری، حدود الامراض، قرابادین قادری و دو مقاله با عنوان طب الهندی و علاج الصبیان است. ارزانی در کتاب میزان الطب، طیف وسیعی از بیماری ها و راه درمان آنها را به صورتی جامع و در عین حال موج...

پژوهش حاضر با هدف بررسی روش درمان بیماری ترس خوردگی ـ با تأکید بر ترس برون در خوزستان ـ در طب بومی در نزد اقوام ایرانی انجام گرفته است. همچنین این شیوه درمانی را با درمان های روانشناسی که امروزه مطرح است مورد مقایسه قرار داده است. ترس در طب بومی در ذیل هیجانات روحی ـ روانی مورد توجه حکیمان بوده است. آنان ترس را حالت هیجانیِ آدمی جهت فرار از امری نامطلوب قلمداد می کردند و برای درمان آن از داروهای...

مالیخولیا یکی از بیماریهای مهم در امراض دماغی در طب ایرانی است. اگر بخواهیم این بیماری را براساس تقسیم بندی بیماریها در طب رایج طبقه بندی نمائیم می توانیم آن را به عنوان یک اختلال روانی در نظر بگیریم. از سویی امروزه اختلالات روانپزشکی، به دلیل شیوع بالا و ناشناخته بودن علل بوجود آورنده آنها ونیز ناکافی بودن پروتکل های درمانی، یکی از معضلات عمده جهان پزشکی محسوب می گردد. با عنایت به موارد پیشگفت...

سابقه و هدف: سکنجبین ها از اشکال مهم دارویی در طب سنتی ایران بوده که از سرکه و عسل یا شکر به عنوان اجزای پایه و انواع اجزای افزودنی دیگر در تهیه آن استفاده می گردد. این فراورده از منظر منابع طب سنتی ایران دارای کاربردهای فراوان در حفظ صحت انسان و درمان بیماران می باشد. با عنایت به تاکید منابع طب سنتی بر استفاده از این فراورده و تنوع قابل توجه این فراورده در طب سنتی ایران، توجه بیشتر به آن می تو...

ساختار کلی استدلال در طب امروز (سه بخش جمع‌آوری اطلاعات، ساختن و ارزیابی فرضیه‌ها) با استدلال در طب سنّتی مشابه است، امّا طبیب سنّتی بر خلاف پزشک امروز، فقط در پی تشخیص بیماری بر اساس شکایت اصلی بیمار نیست، بلکه در پی فهم مزاج کلی بیمار هم هست. استدلال در طب سنّتی از جنس قیاسی است، به همین سبب در طب سنّتی، بیماری ایدیوپاتیک و بدون علّت مشخص وجود ندارد. در هر دو مکتب طبی، استدلال تدبیری و تشخیصی وجود ...