پس از فروپاشی نظام شوروی در دهه پایانی قرن بیستم و پاره پاره شدن قلمرو آن به کشورهای مستقل کنونی، شاید یکی از مهمترین مسائل پیش روی روابط بین الملل در قرن بیست و یکم، چگونگی تعیین مرزهای دریایی میان کشورهای جدید التأسیس با دو کشور بزرگ روسیه و ایران بوده است که کماکان پس از بیش از 20 سال همچنان بدون هرگونه راه حل حقوقی پرونده آن باز مانده است. در این حال، همه کارشناسان روابط بین­الملل به نقش آف...

پایان جنگ سرد را می توان مهمترین رویداد در تاریخ بشر دانست که از سرانجام جنگ جهانی دوم و دمیدن پگاه عصر اتم در عرصه سیاست بین الملل رخ داده است . با این وجود تحولات ناشی از فروپاشی بلوک شرق و پایان جنگ سرد تنها به فلسفه وجودی یکی از دو ابرقدرت مادی در صحنه سیاست بین الملل پایان داد و ابرقدرت دیگر یعنی ایالات متحده آمریکا این تحولات را حمل بر پیروزی سیاسی، اقتصادی و ایدئولوژیک خود نموده است. به ...

امنیت ملی در دوره حکومت‏های پساوستفالیایی از مهم‌ترین حوزه‌های موردتوجه به‌شمار می‏آید. آیین نظامی، چگونگی شرکت نیروهای نظامی در لشکرکشی‏ها، عملیات، نبردها و درگیری‏ها را به‌طور مختصر بیان می‌کند. درواقع آیین نظامی، راهنمای اعمال نظامی است و شامل قواعد سریع و تغییرناپذیر نمی‌شود، بلکه یک چارچوب عمومی برای نیروهای نظامی است که به استاندارد شدن عملیات‌ نظامی و آمادگی نیروها کمک می‌کند. روسیه در ج...

فروپاشی شوروی سابق سابق به معنای تغییر و تحول در معادلات منطقه ای و ضرورت ایجاد اصلاحاتی در سیاست خارجی کلیه کشورها بود که در پی وقوع این رخداد شاهد بروز آن می باشیم. در این میان ایران و ترکیه با توجه به بعد جغرافیایی شان به کانون وقوع این تحول و سیاستهای کلان خود مبنی بر توسعه اقتصادی، نقش برجسته ای را در تحولات منطقه و شکل گیری ترتیبات سیاسی، اقتصادی و فرهنگی آن، به خاطر پیامدهای امنیتی مسأله...

روابط ایالات متحده آمریکا و جمهوری خلق چین در دوران پس از تجزیه شوروی و خاتمه نظام دوقطبی، یکی از مهمترین فرازهای روابط بین الملل در سالهای گذشته بوده است که تاثیرات قابل توجهی بر مناسبات سیاسی، امنیتی و اقتصادی در شرق آسیا به جای گذاشته است . بیگمان با ادامه چالش سیاسی - ایدئولوژیک میان آمریکا، به عنوان تنها ابرقدرت نظامی - سیاسی جهان، با چین، به عنوان قدرتی در حال ظهور، پی آمدهای بزرگ دیگری ر...

چکیده: منطقه خاورمیانه به دلایل زیر همواره یکی از کانونهای بحران در جهان بوده است:وجود ذخایر عظیم انرژی، موقعیت استراتژیک خلیج فارس، رقابت قدرت های بزرگ، ظهور جنبش های سیاسی و اجتماعی، منازعه اعراب و اسرائیل، اختلافات میان کشورهای منطقه و وابستگی آنان به قدرت های بزرگ و حضور نیروهای بیگانه. بعد از فروپاشی شوروی در سال 1991 تحولات بین الملل به سمت افزایش تاثیرگذاری ایالات متحده در تحولات بین ال...

بعد از فروپاشی شوروی از یک طرف به خاطر ضعف قدرت روسیه، و از طرف دیگر به خاطر اهمیت منابع انرژی نفت و گاز، موقعیت ژئوپلیتیکی و همسایگی منطقه آسیای مرکزی و قفقاز با قدرت های منطقه ای و بین المللی- روسیه، چین، ایران و ترکیه- مورد توجه بازیگران منطقه ای و بین المللی قرار گرفته است. کشورهای آسیای مرکزی و قفقاز نیز به خاطر وابستگی بیش از حد به ذخایر انرژی خود، نیاز شدیدی را برای حضور شرکت های خارجی د...

تاجیکستان به دلیل پیشینه تاریخی و نزدیکی فرهنگی‍اش با ایران و اسلام، از جمله کشورهایی است که در پی فروپاشی شوروی به شدت از ایران تأثیر پذیرفت. در همین باره رشد گرایشهای محلی گرایی را در منطقه داریم که تاجیکستان را درگیر بحرانی جدی می سازد. در این میان سیاست جمهوری اسلامی ایران به زعم نویسنده، براساس اصل برقراری روابط حسنه با کلیه گروههای مؤثر در گرجستان استوار می گردد که با همه مزایایی که این ا...

چکیده با فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، تصور می­شد رقابت میان این دو ابرقدرت به پایان رسیده است و تضاد و رقابت جای خود را به همکاری خواهد داد،اما پس از مدتی این خوش بینی ازصحنه بین­ المللی رخت بر بست و دوران جدیدی از رویارویی میان این دو کشور آغاز شد. این تقابل و رویارویی اگر چه همانند گذشته نبود، ولی از شکل­گیری منازعه و رقابت  جدیدی در روابط دو کشور حکایت می­کرد. رقابت و منازعه جدید را می­توان د...

فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی و استقلال کشورهای آسیای مرکزی و قفقاز رژیم‌هایی پدید آورد که با مشکلات فراوان سیاسی اقتصادی و ناکارآمدی قابل توجه مواجه بودند. در این میان، غرب به ویژه آمریکا که برای اجرای راهبردهایش به جای پا در این مناطق نیاز داشت، از طریق سازمان های ظاهراً‌ خصوصی به زمینه ‌سازی برای افزایش نفوذ خود با بهره‌گیری از مشکلات موجود پرداخت. این پژوهش به آنچه که در سال‌ های 2003، ...