نتایج جستجو برای: لغتنامه ی دهخدا
تعداد نتایج: 102486 فیلتر نتایج به سال:
مطالعۀ حروف اضافه در زبان فارسی می تواند گامی در جهت شناخت پیچیدگی های آن و کمکی در جهت تبیین صحیح ساخت زبان فارسی باشد. هدف پژوهش حاضر بررسی معانی مختلف حرف اضافۀ ”به“ از منظر معنیشناسی شناختی است. برای این منظور از رویکرد چندمعنایی سامان مند تایلر و ایوانز (2003) در چارچوب معنیشناسی شناختی برای تحلیل دادهها استفاده شده است. در جهت نیل به این هدف، مثال های مختلف از فرهنگ لغات سخن، معین و ده...
پژوهش حاضر به بررسی شیوه های واژگانی شدن زمان در چند واژۀ فارسی با تکیه بر پژوهش های انجام شده در زبان های انگلیسی، چینی ماندارینی و کره ای می پردازد. هدف آن مشخص کردن جهت خط سیر زمان و تعیین زاویۀ دید استفاده شده توسط تجربه گر برای درک توالی رویدادها و واحدهای زمانی می باشد. برای رسیدن به این هدف، آرای رادن (2011) در چارچوب زبان شناسی شناختی به کار گرفته شده است. داده ها از زبان فارسی معاصر ان...
ادبیات داستانی ایران با سید محمّدعلی جمال زاده پای در دوران جدیدی گذاشت. داستان های مجموعۀ «یکی بود و یکی نبود» با نمونه های مشابه و پیشین خود تفاوت های بسیاری در شخصیت پردازی، شیوه های روایی و زبان داشت. هرچند جمال زاده داستان های بلندی نیز نوشته اما توانایی وی بیشتر در داستان کوتاه نمود یافته است. جمال زاده داستان کوتاه نویسی را گامی پیش تر از دهخدا برد. از این روی بیشتر جستارهایی که در مورد د...
در منابع ادبی و تاریخی، سلسله القاب و عنوان های افتخاری برای استاد رودکی استفاده شده است. یکی از این القاب و عناوین «حکیم» است که این مقاله در پی بررسی و صحت و سقم این عنوان نسبت به رودکی است. سعید نفیسی با استناد به سخن مؤلفان نزدیک به رودکی و اینکه در قرن چهارم معمول نبوده است لقب «حکیم» را برای شعرا به کار ببرند، کاربرد این لقب را برای رودکی نادرست می داند؛ حال آنکه منابعی همچون کلمات الشعرا...
در این تحقیق به نقش واسطه ای مترجم در ایجاد تغییرات ایدئولوژیک در ترجمه متون سیاسی پرداخته شده است. بدین منظور محقق متنی سیاسی در خصوص ادعاهای آمریکا در مورد برنامه هسته ای ایران را انتخاب کرد. این متن از سایت spacewar.com انتخاب شد که دارای ایدئولوژی مغرضانه در مورد برنامه هسته ای ایران است. سپس یک گروه 30 نفره از دانشجویان کارشناسی ارشدرشته مترجمی زبان انگلیسی دانشگاه شیخ بهایی انتخاب شدند. ا...
در آخرین سال های قرن دوازدهم هجری در ایران، شاعرانی چون شعله، مشتاق، عاشق، هاتف، نشاط و صبا و فروغی شیوه های طرز تازه را بدرود گفتند و به روش شاعری سبک خراسانی و عراقی بازگشتند. فرجام این گرایش، سنخورانی چون عارف و ایرج و پروین و بهار و دهخدا را به محفل نکته سنجی ارمغان داشت. این حرکت ادبی در دیار هند نیز تأثیر نهاد و موجب شد که شاعران ساده نوا و شیرین بیانی چون واقف لاهوری، محمد علی حزین، و قم...
بازشناسی ارقام و کلمات دستنویس یکی از موضوعات مطرح در تشخیص الگو است و کاربردهای فراوانی دارد مانند شناسایی مبلغ چک، خواندن، شناسایی و دسته بندی کد پستی نامه ها و شناسایی متون دستنوشته. معمولا روش هایی که برای شناسایی دستنوشته های انگلیسی بکار می روند برای دستنوشته های فارسی کاربردی ندارند و دلیل آن ویژگی های نوشتاری خط فارسی است، مانند پیوستگی حروف و زیر کلمات، اشکال متفاوت یک حرف، همپوشانی بی...
تحول معنایی یکی از تغییرات زبانی است که در سطح واژه ها رخ می دهد و منظور از آن، حفظ شکل ظاهری واژه و تغییر معنای نخستین و پذیرش معنایی تازه است. وام واژه ها یکی از زمینه های به وجود آمدن تحول معنایی هستند. در این مقاله، به تحول معنایی برخی از وام واژه های عربی کتاب کلیله و دمنة فارسی می پردازیم. ابتدا عوامل و نحوة تحول معنایی را از نظر زبان شناسان مطرح می کنیم و سپس وام واژه های تحول معنایی یاف...
خجند یکی از شهرهای کهن و سابقه دار ماوراءالنهر است که پژوهش دربارۀ مسائل جغرافیایی تاریخی آن همواره مورد توجه پژوهشگران ایرانی بوده است. در این مقاله برخی از پژوهش های انجام شده در ایران درباره جغرافیای تاریخی این منطقه معرفی و نقد شده است. لغت نامۀ دهخدا نخستین منبعی است که مقاله ای جداگانه را به معرفی خجند اختصاص داده است. هرچند اساس منبع شناسی تاریخ خجند در لغت نامه بسیار مختصر است، قابلیت ا...
موضوعات مربوط به ساختار هجا و همچنین سازماندهی واحدهای واجی در درون هجا و فراتر از آن یعنی در مرز بین دو هجا، از جمله مباحث مطرح حوزة واج شناسی محسوب می شوند. در این مقاله تلاش شده است تا با تکیه بر زبان فارسی، با نگاهی نو به موضوع ساخت هجا و واج آرایی پرداخته شود. زبان فارسی دارای ساختار هجایی (c)v(c)(c) است. هدف کلی مقالة حاضر این است که نشان دهد اولاَ آیا تفاوتی میان واج آرایی یک هجا به صورت ...
نمودار تعداد نتایج جستجو در هر سال
با کلیک روی نمودار نتایج را به سال انتشار فیلتر کنید