«مطلع» از متون بلاغی ـ عروضی قرن یازدهم هجری است که رضی‌الدّین محمد‌ بن محمد‌شفیع مستوفی از وزرای ادیب عصر صفویه، آن را به نگارش درآورده ­است. این اثر به اشاره خلیفه سلطان مازندرانی، وزیر دانشمند دربار صفویان، نوشته شده و به او نیز اهدا شده ­است. موضوع کتاب؛ عروض، قافیه، معانی، بیان و بدیع است. و بر پایه آثار بلاغی و عروضی قبل از خود؛ بویژه حدائق‌السحر، معیار‌الاشعار، معیار‌جمالی تألیف شده­است....

محمود دولت آبادی (1319) در ایران و حنا مینه (1924) در سوریه دو تن از بزرگترین نویسندگان مکتب رئالیسم به شمار میروند. در این پژوهش برآنیم تا به تحلیل ساختاری و محتوایی دو اثر برگزیده ی این دو نویسنده یعنی رمان "جای خالی سلوچ" اثر محمود دولت آبادی و رمان "کابوس کوچ" اثر حنا مینه بپردازیم.

رابطه سنّت و مدرنیته از مسائل مهمّی است که جامعه امروز با آن رو به رو است و به عنوان یک موضوع اجتماعی در ادبیات مخصوصاً رمان بازتاب مییابد. احمد محمود یکی از نویسندگان ایرانی است که در آثار خود به این مسأله توجّه میکند. همسایهها و درخت انجیر معابد ( اوّلین و آخرین رمانهای محمود) بیش از سایر آثار وی به تقابل سنّت و مدرنیته میپردازند. این پژوهش شاخصهای سنّت و مدرنیته و نظرگاه احمد محمود را درباره این دو...

انسان کامل، ستون فقرات عرفان اسلامی و یکی از بنیادهای استوار در ادب عرفانی است که در گذر زمان به دلایل مختلف و با نام های گوناگون ، مورد توجّه و تمجید همه ی ادیان و آیین ها بوده است. انسان کامل از نگاه عارف بزرگ، شیخ محمود شبستری انسانی است که از تعلقات مادی و جسمانی رهیده و دیو منیّت و ریا را زندانی کرده است. انسان کامل برای رسیدن به این نام نیکو باید به عنایت الهی و مجاهده بشری در سلوک طریقت گا...

این پژوهش در خصوص «سوگ سروده»، به ویژه بررسی سوگ سروده های « ملک الشعرای بهار» و «خلیل مطران» است. هدف از این پژوهش، بررسی و مقایسه ی سوگ سروده های دو شاعر مذکور با گرایش قومی و ملی در زمینه های اجتماعی، سیاسی و ادبیات، تفاوت و مشابهت دیدگاه های آنها است. باشد تا از این رهگذر وضعیت شعر رثایی در ادبیات فارسی و عربی آشکار تر گردد. روش کار در این تحقیق، به شیوه ی توصیفی – تحلیلی است. با انجام این ...

چکیده "داستانک" یکی از شاخه های ادبیات داستانی است که در دهه هفتاد قرن بیستم در واکنش به برخی عوامل اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی، سیاسی، همراهی با سرعت تکنولوژی در زندگی بشر و عدم اقبال خوانندگان به داستان ها و رمان های پر حجم و طولانی ظهور یافت. محمود شقیر (1941)، نویسنده معاصر فلسطینی با نگارش 4 مجموعه داستانک، یکی از پیشگامان و چهره های شناخته شده در این عرصه ی ادبی، در جهان عرب و به ویژه فلس...

عصر تیموری مصداق و یادمان شکوفایی هنرهای متعدد و در تناقض آشکار با اوضاع و احوال      سیاسی ' نظامی این دوران است. با استیلای تیمور بر ایران، وی در صدد برآمد تا با گردآوری هنرمندان در سمرقند، قدرت طلبی و برتری جویی خود را به نمایش گذارد و در این بین، جانشینان پس از وی نیز به این کار اهتمام ورزیدند که نتیجۀ آن، طرح مبحث مکتب هرات در گسترۀ فرهنگ ایرانی بود. یکی از هنرهایی که در این عصر تحولات و ش...

چکیده هاتفی جامی خواهرزادة عبدالرّحمان جامی و از شاعران توانای دورة تیموریست که در همة فنون شاعری بویژه مثنوی‌های داستانی توانایی و مهارت داشته و به پیروی از نظامی چند منظومة داستانی به نام‌های لیلی و مجنون، شیرین و خسرو، هفت منظر و تَمُرنامه پدید آورده ‌است. وی اواخر عمر منظومه‌ای حماسی به نام شاهنامه در فتوحات شاه اسماعیل صفوی سرود که ناتمام ماند. علاوه بر مثنوی‌های یادشده، از هاتفی دیوان شعری د...

دوران تیموری زمانۀ تقابل گفتمان دو نهاد امارت و وزارت است. این دو نهاد و دیدگاه‌های وابسته به آن‌ها، رویکرد وزارت‌محور به نمایندگی از وزرا و طرف‌داران آن‌ها و رویکرد امارت‌محور با محوریت امرا و حامیان‌شان، هدایت‌گر جریان‌های سیاسی و اجتماعی عصر تیموری بوده‌اند. در این میان نقش مؤلفان دوران تیموری در توصیف، تفسیر، و تبیین دو گفتمان مذکور حائز اهمیت است. از جملة این افراد، در جبهۀ گفتمان امارت‌مح...