‏این مقاله، چنان که از عنوان آن برمی آ ید _ تطبیقی است بین شعر معاصر ایران و عرب ‏که در این تطبیق، اشعار فروغ فرخ زاد به عنوان نمونه ای از شعر معاصر ایران و اشعار غادةالشمان به عنوان نمونه ای از شعر معاصر عرب با هم مقایسه شده است. در ابتدای مقاله نیز تعریف ادبیات تطبیقی از نظرگاه صاحبنظران مختلف و پیشینه ای از ادبیات تطبیقی ارائه و در ادامه، دو اصطلاح در«نقد» و «نقد تطبیقی» توضیح داده شده است. ‏ 

بحث اصلی این مقاله مربوط به «حروف اضافه و حروف ربط» در زبان فارسی است و مقوله­ای تازه را در زمینه تحول کارکردهای حروف در ادبیات معاصر ایران مطرح می­کند. ادب فارسی همیشه حروف را در بحث دستور زبان مطرح کرده است؛ اما در این مجال تلاش بر آن است که نشان داده شود، ادبیات معاصر، حروف را در حوزه معانی و بیان و بدیع وارد می­کند.

مفاهیم سیاسی در ایران معاصر چنان به هم آمیخته اند، که سبب به وجود آمدن نوعی آشفتگی وبحران مفاهیم در این زمینه شده اند. منشأ این بحران به چند امر باز می گردد: ویژگی های خاص رشته علوم سیاسی، خصوصیات مفاهیم سیاسی در ایران، رویارویی سنت (و دین) با تجدد وبالاخره کژتابی مفاهیم. قسمت دوم مقاله از آشفتگی مفاهیم سیاسی زیر در ایران معاصر بحث می کند: سیاست وعلوم سیاسی، دولت، مشروعیت نظام سیاسی، ایدئولوژی،...

رابطه میان دین و ملیت یا به عبارتی میان اسلام و ایران در سالهای نیمه دوم قرن بیستم میلادی از موضوعات جنجالی مطالعات ایران معاصر بوده است.نگاه رایج و غیر واقع گرایانه به این موضوع که تحت تاثیر رویدادها و گفتمانهای معاصر خود بوده است رابطه میان ایران و اسلام را نوعی رابطه کشمکش آمیز و حذفی در نظر گرفته است.هدف این پژوهش آن است تا در یک چشم انداز تاریخی و با اتکا به مطالعه دقیق تر نشان دهد که این ...

پس از پذیرش شعر نیما و جریان نوگرایی در ادبیات، حضور ادبیات معاصر به عنوان یکی از دروس رشتۀ زبان و ادبیات فارسی نیز ضرورت یافت؛ این ضرورت به نوبۀ خود سبب تالیف درس­نامه­های متعددی چون بررسی ادبیات امروز ایران محمد استعلامی، جویبار لحظه­ها محمد جعفریاحقی، چشم انداز معاصر ایران سید مهدی زرقانی و ... گردید.علی­رغم تعداد قابل توجه این درس­نامه­ها، هنور تا تدوین درس­نامه­ای که بتواند تصویر کاملی از ...

در این مقاله با طرح مفهوم «انگارۀ اجتماعی» و «نظریۀ اجتماعی» و بیان نسبت میان آن‏ها تلاش می‌شود تاریخ اندیشۀ اجتماعی معاصر ایران مورد بازخوانی انتقادی قرار گیرد. آنچه اندیشۀ اجتماعی دوران معاصر ایران را از پیش از آن متمایز می‌سازد، واردشدن تأملاتی نظام‌مند دربارۀ «امر اجتماعی» است که بسیار متفاوت با اندیشه‌های اجتماعی پیشین در تاریخ اندیشۀ ایران بوده و به همین اعتبار از آن با عنوان «نظریۀ اجتما...

‏این مقاله، چنان که از عنوان آن برمی آ ید _ تطبیقی است بین شعر معاصر ایران و عرب ‏که در این تطبیق، اشعار فروغ فرخ زاد به عنوان نمونه ای از شعر معاصر ایران و اشعار غادةالشمان به عنوان نمونه ای از شعر معاصر عرب با هم مقایسه شده است. در ابتدای مقاله نیز تعریف ادبیات تطبیقی از نظرگاه صاحبنظران مختلف و پیشینه ای از ادبیات تطبیقی ارائه و در ادامه، دو اصطلاح در«نقد» و «نقد تطبیقی» توضیح داده شده است. ‏ 

نقاشی ایران در دهه های بیست تا پنجاه ه . ش پا به عرصه جدیدی گذاشت، که در این راه به دستاوردهای متفاوتی نسبت به سنت های گذشته دست یافت. این موج نو بیشتر در جهت شناخت نوینی در تکنیک و اجرا بود که بعدها این حرکت هنری، هنرنوگرا خوانده شد. هنرمندان بیشتر مشتاق اجرا به شیوه جنبش های آوانگارد غربی بودند و به وجه اجتماعی، تحولات فرهنگی و رمزهای هنر ملی، سنتی و مذهبی کمتر توجه داشتند و این از دلایل عمده...

برخی از آثار ادبی از طریق ترجمه ادبیّات هر فرهنگ نفوذ می کند، چنانکه این ترجمه ها گاه دستمایه خلق آثار مشابه در زبانها و فرهنگهای دیگر می گردد و گاه سبب تداعی افکار مشابه گشته، آثاری با مضامین همانند را به وجود می آورد. شناخت دقیق ادبیّات نوین ایران و تحوّلات آن بدون در نظر گرفتن نهضت ترجمه میسّر نیست. تأثیر ادبیّات غرب و ترجمه آثار غربی بر شعر ایران از عهد مشروطه به بعد، بر هر پژوهنده ای آشکار است....

شناخت جریان های فرهنگی معاصر و چگونگی پیدایش و سیر تحولات آنها از مهم ترین مباحثی است، که پژوهشگران را در حوزه های مختلف به خود مشغول ساخته است. این جریان ها در تعیین خط مشی اساسی جامعه و جهت دهی به تحولات سیاسی، اجتماعی و اقتصادی آن تأثیرات زیادی داشته است. مقاله حاضر در صدد است، چگونگی آشنایی جامعۀ ایرانی با فرهنگ و اندیشه غربی و پیدایش جریان های نوپدید و نسبت آنها با جریان های قدمایی را با ا...