در تمام زبان­ های طبیعی جهان، گسترش و تقویت واژگان از طریق خلق کلمات جدید از ویژگی­ های بنیادین زبان محسوب شده و روش ترکیب (compounding) نیز یکی از طبیعی­ ترین روش­ ها ملحوظ شده­ است. هدف از نگارش مقاله حاضر، شناسایی و معرفی بخشی از امکانات واژه­ سازی زبان ترکی بوده­ است. به همین منظور، ساختار ترکیب به طور عام و مرکب­ های اولیه غیر فعلی به طور خاص در زبان ترکی آذربایجانی مورد بررسی قرار می­ گیر...

بشر زمانی که خواست آنچه را می­ اندیشد نقش کند، قدم به دنیای نگارش گذاشت. انسان،  از دیرباز،  برای انتقال مفاهیم و نوشتن از مرکب استفاده می­کرد. از این رو،  در تهیۀ اجزای مرکب­ ها و چگونگی ترکیب آنها با هم،  دقت و تلاش ویژه­ ای داشته است. اما، متأسفانه پژوهش­های صورت گرفته در این زمینه هنوز به ­درستی راهگشای کشف فنون ساخت مرکب­ های پیشین نیست و مشاهده شده که بسیاری از آثار قدیمی دچار آسیب شده ان...

دراین پژوهش سعی شده است تا بخشی از فرهنگ ایرانی توصیف و جهت آشنایی هرچه بیشتر زبان شناسان و پژوهش-گران ایرانی و جهانی با گویش ها و گونه های ایرانی داده-هایی ملموس، واقعی و آشنا از یک گویش ایرانی ارایه گردد تا بتواند خلاهای نظری، روش شناختی، کاربردی و فرهنگی را در عرصه ی زبان شناسی ایران ترمیم و به توسعه ی واج شناسی کمک کند و مهم تر آن که این پژوهش برای سنجیدن توانایی نظریه ی واج شناسی قاعده بنی...

هجا از شمی ترین واحدهای زبانی است که از دیرباز مورد مطالعه قرار گرفته و بحث و بررسی پیرامون مرزهای آن بسیار بوده است. در زبان ایتالیایی هم بر روی آن مطالعات بسیاری انجام گرفته است. در این مقاله عناصری که در آغازه، قله و پایانهء هجا در ایتالیایی قرار می گیرند، بررسی می شوند. این گرایش آشکار نیز به چشم می خورد که خوشه های همخوانی شکسته و به هجاهای ساده تر تبدیل می شوند. نقش همخوان های روان، نو...

مقالۀ حاضر به بررسی شکسته‌شدن خوشه‌های همخوانیِ آغازین وام‌واژه‌های انگلیسی در زبان فارسی، که منجر به تغییر هجا می‌شود، می‌پردازد. داده‌های پژوهش از سه فرهنگ معتبر، انوری (1383)، مشیری (1371) و زمردیان (1384)، جمع‌آوری شده‌است. چارچوب این پژوهش نظریۀ بهینگی ـ یکی از رویکرد‌های محدودیت بنیاد ـ است که پرینس و اسمولنسکی در سال 1993 آن را در چارچوب مکتب زایشی مطرح کردند. در این پژوهش، در پی پاسخ به ...

در فارسی معیار، تفاوت [i,e]، [u,o] و [a,ɑ] در کیفیت واکه­ ها در هر یک از جفت­ هاست. واکه­ های [e,o,a] باقی­ماندۀ واکه­ های کوتاه [i,u,a] و واکه ­های [i,u,ɑ] بازماندۀ واکه­ های بلند [ī,ū,ā] در فارسی میانه هستند. تفاوت کمّی میان این واکه ­ها به رفتار متفاوت آن ها در نظام واجی فارسی معیار منجر شده­ است. بررسی صوت­ شناختی دیرش واکه­ های کوتاه و بلند نشان داده­ است که در فارسی امروز هنوز هم میان دیرش...

این مقاله به بررسی فرایند میان هشت در زبان فارسی می پردازد. میان هشت نوعی فرایند افزون است که طی آن یک واج به یک واژه اضافه می شود. میان هشت در زبان فارسی به دو گونة میان هشت همخوان و میان هشت واکه بروز می یابد که در این مقاله در مورد هر دو گونة میان هشت بحث شده است. ضمن بررسی داده ها و ارائة دو فرضیة متفاوت و بررسی آن ها، این نتیجه به دست می آید که در زبان فارسی فرایند میان هشت همخوان، فرایندی...

بررسی دستورزبان ارمنی کهن موضوع پژوهش حاضر است . الفبای ارمنی کهن خود نماینده ارزش آواهای موجود این زبان است . در الفبای مسروپ (mesrop) برای هر واجی، نویسه ای منظور گشته بود به قسمی که وقتی این الفبا ساخته و بکار بسته شد ارزش آواهای ثبت شده توسط آن عینا همانی بود که از گفتار آن برمی آمد. ارمنی کهن دارای 36 واج بود و برای نشان دادن ارقام در تاریخ ادبیات و نوشته های چاپ سنگی ارمنی از ارزش عددی تر...

تکیه یکی از عناصر زبرزنجیری مهم در هر زبان است و بررسی های صوت شناختی، می تواند به شناخت بهتر آن کمک کند. هدف پژوهش حاضر، بررسی صوت شناختی تکیه ی واژگانی در زبان فارسی بوده است؛ به منظور دست یابی به هدف فوق، پرسش ها و فرضیه هایی را مطرح نمودیم تا بتوانیم جایگاه تکیه ی واژگانی را در اسم ها و صفت های بسیط و مشتق زبان فارسی معین نموده، اثر افزودن برخی پسوندها به ستاک را، از نظر تغییر جایگاه تکیه ب...