رساله ی حاضر با عنوان «بررسی زمینه های سیاسی، اجتماعی و فرهنگیِ شعر فارسیِ عصر اکبر شاه گورکانی در شبه قارّه ی هند»، در راستای بررسی بسترهای سیاسی، اجتماعی و فرهنگی مناسب رواج و بالندگی شعر فارسی در عهد اکبر شاه به عنوان دوره ی اوج رواج زبان و ادب فارسی در آن سرزمین تدوین گردیده است . این پژوهش به مدد بهره-مندی از منابع معتبر و دست اوّل تاریخی و ادبی و با تأکید بر سروده های پنج شاعر برجسته ی عهد اک...

مقاله رویکردی تاریخی و فرهنگی به معانی عقل در جهان اسلام دارد و با روش توصیفی – تحلیلی نقش قرآن و متون دینی را نسبت به معانی و اصطلاحات عقل در فرهنگ اسلامی دنبال می کند.در بخش نخست مفاهیم و معانی ای که عقل در تاریخ اسلام با آنها مواجه شده است شناسایی می شود و این معانی براساس ملاک های مختلف دسته بندی می شود.در بخش دوّم با رعایت دسته بندی های معانی و اصطلاحات تاریخی و فرهنگی عقل نسبت آنها با متون...

    هنر ملیله سازی با برخورداری از پیشینه ی باشکوه تاریخی، غنای فرهنگی و زیبائی کم نظیر، در دوره اسلامی به اوج خود می رسد. در این دوره سنت های دیرینه هنر ملیله سازی ایران علاوه بر ادامه حیات خود، قالبی نو از نقشمایه ها و فرم ها، که تلفیقی از سلایق حکام و حامیان و هنر زرگری عاریت گرفته از آنها با ملیله سازی پیش از اسلام در ایران است، به خود می گیرند.     ملیله سازان دوره های مورد پژوهش، با به کا...

نجوم ایرانی همراه با نجوم دوره اسلامی از سد? 14م به بعد به طور گسترده وارد هند شد. ابتدا در دوره فیروز شاه تغلق اسطرلاب وارد هند شد و یک اثر سانسکریت با نام یانترا راجا در 1370م توسط ماهندرا سوری تألیف شد. در همان دوره چند اثر سانسکریت در نجوم (یا احکام نجوم) به فارسی ترجمه شد. اسطرلاب به تدریج در هند متداول شد و پادمنابها دومین اثر سانسکریت درباره اسطرلاب را در 1423ق نوشت. در دوران سلطنت دهلی ...

با استفاده از مفاهیم جرمشناسی کنونی ومطالعه تطبیقی بین مفاهیم دینی و مذهبی میتوان به نتایج بهتری در زمینه جرمشناسی اسلامی دس پیدا کرد. یکی از مشکلات جرمشناسی ه باعث شده جرمشناسی در ایران کارایی نداشته باشد عدم مطابقت و شناخت جرمشناسان از جامعه ایرانی -اسلامی است. برای رفع این مشکل نگارنده مفاهیم جرمشناسی را با مفاهیم دینی تطبیق داده و به نایجی در زمینه جرمشناسی دس چیدا کرده که مهمترین شاخصه ا...

در بررسی تحولات جدید در جهان اسلام و سقوط دیکتاتورهای جهان عرب، تناقضی گفتمانی وجود دارد؛ گفتمانی معتقد است این خیزش‌ها از درون جوشیده و ریشه در پیشینه اسلامی، واقعیات تاریخی، تمدنی، فرهنگی و اجتماعی این کشورها دارد و به صورت یک پروسه و فرایند است. گفتمان دیگر ادعا می‌کند تحولات اخیر، پروژه‌ جدید امریکا برای منطقه است. حامیان این دیدگاه معتقدند که این خیزش‌ها را امریکا به ‌طور غیرمستقیم به وجود...

پیشینه تاریخی بندر ریشهر در شبه جزیره‌ بوشهر به چندین هزار سال قبل از میلاد منتهی می شود. در زمان پادشاهی عیلام، این منطقه لیان نام داشته و به لحاظ اقتصادی و سیاسی، از اهمیت ویژه ای برخوردار بوده است. در دوره ساسانیان لیان تغییر نام پیدا کرده و ریشهر نام گرفت. در این دوره ریشهر به اوج رونق و شکوفایی در زمینه های سیاسی، نظامی و اقتصادی رسید. با ورود اسلام به ایران، ریشهر نیز به مانند مناطق دیگر ...

فرهنگستان‌های زبان، محصول رشد و تکامل اندیشه‌های ملی گرایانه و شکل‌گیری دولت نوین در اروپا، طی سده‌های هیجدهم و نوزدهم میلادی و پیدایش و حاکم شدن مقوله «زبان ملی» است. اما در ایران، فرهنگستان زبان فارسی به عنوان فرهنگستان زبان ملی ایران، بیش از آن که حاصل انتخاب و معرفی زبان فارسی به عنوان زبان ملی باشد، در اثر رواج سره‌نویسی افراطی عهد رضاشاه، پدید آمد که همواره یکی از نمودهای جدی ملی‌گرایی با...

بررسی متون فارسی زرتشتی، رساله دکتری در رشته فرهنگ و زبانهای باستانی از پژوهشکده زبان شناسی پژوشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، نگارش حمیدرضا دالوند به راهنمایی دکترکتایون مزداپور و استادان مشاور: دکتر زهر زرشناس و دکتر امید ملاک بهبهانی، تهران، امرداد 1391. متون فارسی زرتشتی یا معرفی متن هایی که زرتشتیان از سده های پس از اسلام در ایران و هند به زبا ن فارسی، چه نظم و چه نثر، پدید آورده اند؛ ...