تحلیل رفتار متقابل نظریه‌ای برای شناخت رفتار، احساس و ذهنیت افراد در بستر روابط شخصیت‌هاست که در آن تصویری از ساختار روانی انسان‌ها ارائه می‌گردد و از الگوی سه گانة حالات نفسانی؛ یعنی والد، بالغ و کودک در تجزیه و تحلیل رفتارهای آدمی استفاده می‌شود. در این مقاله با روش تحلیل محتوا و رویکرد میان‌رشته‌ای مؤلّفه‌هایی، چون ابعاد سه گانة ساختار شخصیت، زنجیرة روابط بین شخصیت‌ها و سازکارهای دفاعی که شخص...

نظام فکری اندیشه ایرانشهری در عصر اسلامی در مؤلفه‌هایی چون راستی و راستگویی، پیوستگی دین و سیاست، السلطان ظل الله، حفظ نظام طبقاتی، رحمت الهی،‌ دروغ و جایگاه پادشاه و...‌ تبلور و تداوم یافت. متون عربی- اسلامی، مزدایی و پهلوی نیز در انتقال و گسترش اندیشه‌های ایرانشهری مؤثر بوده‌اند و تصویری کلی از مفردات اندیشه‌های ایرانشهری به دست دادند. کتبی مانند «ادب ‌الکبیر و ادب‌ الصغیر» نوشته ابن مقفع...

یکی از انواع چهارگانه ادبیات که از روزگاران کهن مورد تأکید و اتفاق‌نظر ملت‌های صاحب فرهنگ و تمدن جهان بوده و هست، ادبیات‌تعلیمی است. ادبیات‌تعلیمی به نوعی از ادبیات گفته می‌شود که در آن خالق اثر با در مقابلْ قراردادن دو مفهوم خیر و شرّـ به‌طورغیرمستقیم‌ـ سعی دارد تا مضامین اخلاقی و حکمی را، ‌که در ادبیات کلاسیک جهان عموماً به زبان حیوانات (فابل) و در قالب پند و اندرز است، به دیگران آموزش ‌دهد. د...

این پژوهش به تحلیل ترکیب‌بندی و مطالعه مشخصه‌های‌ تصویری سفالینه‌های مینایی پیش از مغول (سده ششم و اوایل سده هفتم هجری)‌، کاشی‌های‌زرین‌فام ایلخانی (‌کاشان- سده هفتم هجری‌‌) با نسخه کلیله و دمنه آل‌اینجو (شیراز- ‌707 ه.ق) می‌پردازد. هدف از این پژوهش تطبیق مؤلفه‌های تصویری این آثار‌ است که در ادوار مختلف با ماهیت و مضامین متمایزی ترسیم شده‌اند. همچنین در پی ‌یافتن الگوی‌های همانند و زمینه‌های پی...

کلیله و دمنه از کتاب های بسیار معروف و کم نظیر است. این کتاب در عهد ساسانیان از زبان سنسکریت به پهلوی نقل شد و عبدالله بن مقفّع آن را از پهلوی به عربی ترجمه کرد. در عصر نصربن احمد سامانی، ابوالفضل محمّد بلعمی آن را به نثر فارسی برگرداند. رودکی، شاعر معروف، آن را به نظم کشید و کتابی که امروز در دست داریم، از ابوالمعالی نصرالله بن محمّد عبدالحمید است که آن را از کلیلة ابن مقفّع در نیمة قرن ششم هجری، ...

اثر پذیری ساختاری کلیله و دمنه از اشعار ابوالفرج رونی*   ابوالفرج رونی از پیشگامان تغییر سبک شعر فارسی از خراسانی به عراقی است. او با روحیة مبتکرانة خود دست به ابداع و نوآوری­های بسیاری زده است که سبک شعری او را از دیگر معاصرانش متمایز کرده است. ابوالمعالی نصرالله منشی نیز آفریدگار نثر فنّی و آراستة فارسی و خالق کلیله­ و دمنةبهرامشاه است که آن­چنان که خود او گفته، «تا زبان پارسی میان مردمان متدا...