چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

مسأله رابطه عقل و دین از کهن ترین موضوعات فلسفی و کلامی بوده که تاریخ بر سابقه دیرینه آن گواهی می دهد. عقل و دین به عنوان دو منبع اصلی معرفت و دو عامل اساسی رشد و ارتقای حیات انسانی همواره مورد توجه متفکرین بوده است. بررسی آراء کلامی شیخ مفید که سهم عمده ای در شکل گیری و گسترش کلام شیعه ایفا نموده است، بیانگر آن است که شیخ مفید قائل به سازگاری میان عقل و دین است. به عقیده ی وی عقل از سمع جدایی ...

رنج و شادی، دو حالت درونی است که تقریباً بیشترِ انسان ها به نوعی با آن ارتباط دارند. انسان در سختی و کَبد آفریده شده و در طول زندگی نیز با مشکلات مختلفی روبه رو است. مدیریت آنها می تواند او را از اَلم و رنج برهاند و در دلِ بلایا مسیری شادی آفرین به وی بنمایاند. از سوی دیگر، عدم مدیریت مشکلات موجب اختلالات عصبی و گاه نارضایتیِ او از زندگی می گردد. برخی از ادیان برای مدیریت مشکلات و رسیدن به شادی، بر...

از زمانی که جامعه ­شناسی به‫عنوان دانش شناخت اجتماعات بشری بسط و گسترش یافت، موضوع دین یکی از مهم‫ترین مباحث علوم اجتماعی و بالاخص جامعه­شناسی بوده است. آن‫چه که در تاریخ جامعه­شناسی و به‫خصوص جامعه­شناسی دین وجود دارد، توجه به­ نقش دین در جوامع است. از همان دورۀ پیدایی جامعه‫شناسی، جامعه­ شناسان دین را به‫مثابه یک پدیده و یا نهاد، مبنای نظریه ­پردازی­های خود قرار داده­اند. در کنار جامعه ­شناسی...

اگر چه پرسش از قلمرو دین و انتظار بشر از آن متعلّق به دوران معاصر است اما ریشه­های آن را می­توان در آرای متفکّران مسلمان متقدّم واکاوی نمود. با نگاهی به آرای دو متفکّر جریان­ساز در جهان اسلام، یعنی ابن­سینا و غزالی، رویکردهایی متفاوت در تبیین وجه نیاز آدمی به دین آشکار می­گردد. در حالی که ابن­سینا در تحلیل فلسفی خود بیشتر بر جنبه­های حقوقی و کارکردهای اجتماعی دین تأکید می­کند، تمرکز غزالی بر ابعاد ...

اگر چه پرسش از قلمرو دین و انتظار بشر از آن متعلّق به دوران معاصر است اما ریشه­های آن را می­توان در آرای متفکّران مسلمان متقدّم واکاوی نمود. با نگاهی به آرای دو متفکّر جریان­ساز در جهان اسلام، یعنی ابن­سینا و غزالی، رویکردهایی متفاوت در تبیین وجه نیاز آدمی به دین آشکار می­گردد. در حالی که ابن­سینا در تحلیل فلسفی خود بیشتر بر جنبه­های حقوقی و کارکردهای اجتماعی دین تأکید می­کند، تمرکز غزالی بر ابعاد ...

این نوشتار گزارشی از انگاره های تمدن شناسانه سیدحسین نصر در کلی ترین برش آن و بدون لحاظ تمدنی خاص است. درعین حال، امکان سنجی ارجاع این انگاره ها به انگاره یا نظریه ای مرکزی به نام همزادی دین و تمدن را عهده دار است. در این راستا، پس از معلوم کردن جایگاه تمدن در حیات بشر از دیدگاه نصر، نظریه کلان تمدن شناسانه وی، یعنی همزادی دین و تمدن را معرفی می کند و سپس به برخی نتایج حاصل از این نظریه درباره ...

هرمنوتیک فلسفی رویکردی است که در مقابل رویکرد مولف محور، با اعتقاد به شریعت صامت و تأثیر پیش فرض ها، گم شدن حقیقت دین را در پی دارد، زیرا رویکرد برون دینی با نگاهی کاسب کارانه، فهم متون دینی را در گرو تعیین و تحدید انتظارات بشر از دین تعریف می کند. اما در رویکرد درون دینی برخی بر این باور هستند که دین قلمرو خود را به صورتی روشن بیان داشته، و بعضی دیگر تبیین قلمروهای دین را نیازمند استقرا می دان...

هگل نخستین فیلسوفی بود که در درس‌هایش در برلین مباحثی ذیل عنوان فلسفة دین مطرح کرد. دریافت او از دین علاوه‌ بر فهم متعارف، از فهم هم‌عصرانش نیز متفاوت بود. هگل بر خلاف تلقی روزگارش نه دین را از حوزة شناخت بیرون گذاشت و نه آن را به احساس فروکاست. او با نگاه تاریخی خود ادیان را در سیر تاریخی آن‌ها دید و با اصول دیالکتیکی خویش به درک تازه‌ای از دین راه یافت. حاصل این درک نشاندن دوبارة دین در حوزة ...