کودکان سرمایه های هر جامعه ای به شمار می آیند و امروزه یکی از مهمترین دل نگرانی های جامعه، برآمدن از وظیفه و تعهد صحیح پرورش آنان و کمک به آنها برای رسیدن به معنای روشن از زندگی است. در این راستا، اسطوره ها منبعی پربار و کامل به شمار می روند که می توانند به صورت غیرمستقیم و لذت بخش، جواب گوی سوالات کودکان و نوجوانان بوده و راه حل های مناسبی برای تشویش های درونی آنان ارائه دهند. از طرف دیگر با م...

تلویزیون یکی از مهمترین ابزارهای جامعه پذیری در جوامع مدرن است و سریال های تلویزیونی یکی از بهترین ابزارهای انتقال و تغییر ارزش ها در زندگی اجتماعی. در پس ظاهر «خنثی» و «معصوم» این سریال ها، رفتارهای گفتمانی به نمایش در می آیند که حکم تعریفی تلویحی از واقعیت اجتماعی را دارند و در نهایت نحوه فاعلیت ذهن ما را تعیین می کنند. هدف این مقاله، تحلیل نشانه شناختی شیوه های بازنمایی ازدواج در سریال های ت...

تعمیم و انتزاعی که ذهنیت اسطوره ای به آن دست می زند عرفانی و پیش- منطقی است و با تعمیم و انتزاع ذهنیت منطقی- علمی تفاوت بنیادین دارند. باواکاوی اندیشه روشنفکران ایرانی ویژگی های ذهنیت اسطوره ای به چشم می خورد؛ تمایزگذاری شرق وغرب، آمیختگی مفاهیم، مطلق گرایی، تقلیل گرایی، بازگشت به ریشه ها، بی اعتنایی به فردیت، برتری عمل برعلم ازجمله کیفیات این ذهنیت است که درآثاروآراءجلال آل احمد وشریعتی دیده م...

اسطوره ها بنا به دو گونگی کامل خود ، دو رویکرد کاملا جدا از هم را پیش روی خود می گذارند . نخستین دستگاه رویکرد اسطوره ای ؛ از اسطوره همچون ابزار توجیه وضع موجود و توجیه گری پنداشتی – احساسی نظام حاکم می سازد . روژ باستید در این باره می گوید : « اسطوره گاه همچون " احتجاج" یا دلیل تراشی و "عقیدتی مرامی" که می خواهد پدیده های طبیعت را توجیه و توضیح کند ویا پدیداری های اجتماعی را مشروع و بر حق جل...

ادبیات و فرهنگ کشورِ ما جایگاه ویژه ای را به اسطوره ها، اعم از اسطوره های کهن و نو، اختصاص داده است. علیرغم گستردگی اسطوره های ایرانی، ادبیات معاصر این سرزمین شاهد حضور چشمگیر اسطوره های بیگانه و نشأت گرفته از ادبیات خارجی، اعم از شرق و غرب بوده است. در این مقاله، پژوهندگان کوشیده اند تا با بهره گیری از نظرات پیر برونل که رویکرد نوینی را در عرصة نقد اسطوره شناختی ارائه کرده است، به اهمیت نقش و ج...

پژوهش حاضر، به تحلیل نشانه شناختی و انتقادی عکس های خیابانی زندگی روزمره طبقه متوسط شهر تهران (دهه های 40 تا 70 هجری شمسی)، با بهره گیری از مقولات تئوریک- متدولوژیک دلالت ضمنی (فیسک) و اسطوره شناسی (بارت) پرداخته است چراکه در عکاسیِ مستند نگرش افراد جامعه، با خاستگاه متعلق به خرده فرهنگ ها و لایه های درونی اجتماع اجین گشته است و عکاسی خیابانی به عنوان بدنه ژانر مستند، صحنه هایی از زندگی روزمره م...

میل به جاودانگی و نامیرایی و تلاش برای رهایی از مرگ یکی از مهم ترین دغدغه های فکری بشر در طول تاریخ بوده و سابقه ای به درازای عمر بشریت داشته که با مدارک تاریخی نیز قابل اثبات می باشد. انسان در مسیر یافتن راه حلّی برای جاودانگی و تحقّق رویای خویش، به داستان‏سرایی پرداخته و این آرزو را در قالب روایات و شخصیت های اسطوره ای و ملی و دینی متجلی کرده که در تمام فرهنگ‏ها و مذاهب؛ در آثار هنری و ادبی جلو...

هدف از این نوشتار بررسی برساخت مادرانگی، با توجه به ساختار ایدئولوژیکِ فیلم‌های منتخب در سینمای ایرانِ پس از انقلاب است. پرسش بنیادینِ این مقاله پرسش از بازنماییِ ایدئولوژیکِ مضمون مادری است. برای بررسی این موضوع، منظومه‌ای از مقوله‌های مطالعات جامعه‏ شناختی زنان در زمینۀ بازنماییِ مادرانگی همچون مادری، مادرانگی، غریزۀ مادرانگی، تجربۀ مادرانگی، مادرانگی متکثر و اسطوره‌ای را به وام گرفته‏ایم. ایدۀ نظر...

شاهنامه ی فردوسی اثری گران مایه است که فردوسی بسیار هنرمندانه با استفاده از اسطوره، توانسته خردورزی و نقش اراده ی انسانی را به نظم بیان کند. پیوند خرد و اسطوره در تمام داستان ها و شخصیت های شاهنامه آشکارا و صریح و نیز در ژرفای اثر مشاهده می شود. قصه ها در شاهنامه؛ علاوه بر پیگیری هدف های عام داستان نویسی، اهداف متعالی دیگری را نیز دنبال می کنند. داستان نگاره ی«رستم خفته و نبرد رخش و شیر» که در ...

چکیده کودتای 28 مرداد 1332به عنوان نقطه عطفی از لحاظ اسطوره گرایی در ادبیّات داستانی معاصر ایران به شمار می رود. نویسندگان این دوره از بیان صریح و رئالیستی دوره قبل فاصله می گیرند و به بیان نمادین و مبهم روی می آورند. از آنجا که اسطوره را به دلیل گستردگی و سیّال بودن آن می توان در موقعیّت های مختلف بازآفرینی کرد و نیز به دلیل وجوه زیبایی شناسانه اش، نویسندگان با مراجعه به آن می خواستند داستان را غ...