در منطقه نبی‌جان واقع در جنوب‌باختر شهرستان کلیبر توده‌های نفوذی با ترکیب گابرو و دیوریت رخنمون دارند. بر اساس مطالعات صحرایی، توده دیوریتی جوان‌تر بوده، به درون گابروها نفوذ کرده است. بررسی ترکیب ژئوشیمیایی این دو توده بیانگر وجود تفاوت‌های اساسی بین آنهاست. تغییرات اکسیدهای اصلی در برابر SiO2 و Mg# و همچنین، نسبت‌های عناصر کمیاب در این توده‌ها بیانگر تأثیر فرآیندهای تفریق و آلایش پوسته‌ای (AF...

در شمال و شمال‌باختری گرمسار در استان سمنان، در سازند قرمز زیرین، رخنمون‌هایی از سنگ‌های آذرین بازیک به سن الیگوسن میانی-پسین به‌صورت دایک، سیل و استوک‌های بسیار کوچک دیده می‌شوند. این سنگ‌ها دارای ترکیب بازیک و سرشت قلیایی هستند. بافت‌های گوناگون پورفیری، گلومروپورفیری، افیتی، ساب‌افیتی، اینترگرانولار و گرانولار در بخش‌های مختلف این توده‌ها دیده می‌شوند. پلاژیوکلاز و کلینوپیروکسن از کانی‌های ا...

محدوده مورد مطالعه بخشی از نوار ماگمایی ترشیر البرز غربی-آذربایجان است. رخنمون‌های اصلی در ارتفاعات قافلان‌کوه (جنوب‌شرق میانه) شامل تناوبی از گدازه‌های آندزیتی، آندزیت‌بازالتی، تراکی‌آندزیت و توف‌های وابسته است. این مجموعه توسط گنبد‌های اسیدی و در برخی نقاط توسط روانه‌های اسید و ایگنمبریت پوشیده می‌شوند. کانی‌شناسی اصلی گدازه‌ها شامل الیوین، کلینوپیروکسن، هورنبلند، بیوتیت، پلاژیوکلاز، کوارتز و...

کوه کم‌خاشک در شمال‌شرق اصفهان (شمال خور) واقع شده است. در این منطقه دایک‌های بازیک با امتداد شمال‌شرق- جنوب‌غرب و دایک‌های حد واسط با امتداد شمال‌غرب- جنوب‌شرق درون واحدهای ماسه‌سنگ، سنگ آهک‌ها و مارن‌های کرتاسه بالایی نفوذ کرده‌اند. دایک‌های حدواسط از نظر حجم، تعداد، طول و همچنین ضخامت نسبت به دایک‌های بازیک برتری دارند. بررسی‌های صحرایی نشان می‌دهد که در برخی موارد، دایک‌های بازیک، دایک‌های ...

آخرین فاز آتشفشانی ائوسن در استان کرمان مجموعه آتشفشانی هزار است که تنوع سنگ‌شناسی آن شامل گدازه (بازالت، تراکی‌بازالت، بازالتیک‌تراکی‌آندزیت و تراکی‌آندزیت)، مواد آذرآواری و سنگ‌های رسوبی (در انتهای بخش شرقی) است. بر اساس مطالعات سنگ‌نگاری، جریان‌های گدازه‌ای دارای کانی‌های پلاژیوکلاز، پیروکسن، الیوین، کانی‌های فرعی و کانی‌های ثانویه هستند. این گدازه‌ها اغلب بافت پورفیری دارند و در زمینه بافت ...

سنگ های منطقه مورد مطالعه شامل لامپروفیر و دیاباز است. از نظر سن جایگیری این دایک ها را با احتمال می توان به ائوسن نسبت داد. کانی های پلاژیوکلاز (آندزین)، بیوتیت (استونیت)، الیوین، کلینوپیروکسن (دیوپسید- اوژیت)، از کانی های اصلی لامپروفیر ها می باشد که رشد شعاعی پلاژیوکلازها در خمیره لامپروفیر باعث تشکیل بافت اوسلار شده است که با حوضه عدم امتزاج سیلیکات- سیلیکات تحت فشار بالای مواد فرار توسعه م...

سنگ‌های آتشفشانی پرمین البرز مرکزی (شمال خاور بلده- سیاه‌بیشه) در میان سازندهای روته و نسن رخنمون دارند. ترکیب این سنگ‌ها بیشتر در محدوده بازالت هستند و از دید بافتی بیشتر پلاژیوکلاز- فیریک هستند. کانی‌های فرومنیزین همچون کلینوپیروکسن و الیوین فراوانی مودال زیادی ندارند و در مواردی کاملاً دگرسان شده‌اند. بر پایه تجزیه نقطه‌ای کانی‌ها، شیمی کلینوپیروکسن‌ در محدوده دیوپسید جای دارد و ترکیب پلاژیوک...

در شمال و شمال‌ خاور کرمان در بلوک کلمرد سنگ‌های آتشفشانی، نیمه‌ژرف (دایک) و آذرآواری (آگلومرا و توف) ائوسن وجود دارند. از دید سنگ‌نگاری، گدازه‌ها ترکیب بازالتی، آندزیتی، ریوداسیتی و ریولیتی، دایک‌ها ترکیب آندزیتی و آذرآواری‌ها ترکیب توف بلورین دارند. سنگ‌های آتشفشانی دارای بافت‌های اصلی پورفیری، میکرولیتیک پورفیری و جریانی و از دید تجمع کانیایی دارای کانی‌های پلاژیوکلاز± کوارتز± فلدسپار پتاسیم...

در شمال باختر ایران انواع لامپروفیرهای غنی از آمفیبول و غنی از بیوتیت بیشتر به صورت دایک رخنمون دارند و نهشته‌های پیش از پلیوسن را قطع می‌کنند. لامپروفیرهای مورد مطالعه در مناطق ارسباران، شبه‌جزیره اسلامی و رشته ارتفاعات میشو رخنمون دارند. بر پایه مطالعات کانی‌شناسی و بلور‌شیمی لامپروفیرهای غنی از آمفیبول‌ دارای کانی‌شناسی عمده آمفیبول نوع کرسوتیتی، کلینوپیروکسن نوع دیوپسید در یک زمینه‌ای از بل...

مخروط­های اسکوری از بارزترین بخش­های آتشفشان‌های کواترنری خاور کردستان هستند. در بررسی سنگ­نگاری این واحدها کانی­های اصلی به ترتیب فراوانی شامل الیوین، پیروکسن، پلاژیوکلاز و بیوتیت با بافت غالب حباب­دار و شیشه­ای است. در این مطالعه فرایند تشکیل و رشد حباب­­ها در طی فوران واحد­های اسکوری آتشفشان­های منطقه با استفاده از روش توزیع اندازه حباب­ها و با استفاده از محاسبه فراوانی، سهم حجمی، مدل‌سازی س...