در میان کتب نوشته شده ی دوران ساسانی، مهمترین کتابی که منعکس کننده ی تاریخ ملی ایرانیان می باشد، کتابی است که در پهلوی خوذای نامک یا ختای نامک نام داشته و تاریخ ملی ایران باستان را از آغاز آفرینش تا دوران یزدگرد سوم به صورت مجموعه ای از قصص و روایات و داستان های ملی و مذهبی و حقایق تاریخی دربرمی گرفته است. تدوین اولیه ی این کتاب در دوران خسرو اول (531- 579 م) صورت پذیرفت و سپس در روزگار خسرو دو...

کتاب فرهنگ و تمدن اسلامی نوشتۀ دکتر علی اکبر ولایتی که برای تدریس در مقطع کارشناسی تألیف شده است، به سبب گستردگی دامنۀ موضوع و عدم تخصّص کافی مؤلف در مباحث متعدّد و متنوع آن و اتّکا و اعتماد بسیار وی بر ماخذ دست دوم و ترجمۀ منابع - نه اصل آنها - دارای اشکالات عمدۀ ساختاری، روشی، محتوائی و شکلی ونگارشی، همچنین تناقض ها، تحلیل ها و استنتاجات نادرست و نااستواری است که دراین مقاله به برخی از آن ها با ...

بررسی ملازمه بین حرمت و بطلان* دکتر سید محمدرضا آیتی[1] هوشنگ گل محمدی[2]   چکیده یکی از مباحث مهم علم اصول و علم فقه مساله ی حکم تکلیفی و حکم وضعی می باشد. لذا هر کدام از این احکام دارای انواعی هستند. پرداختن به احکام مذکور و اقسام آن و همچنین جواب به این سوال که  احکام (تکلیفی و وضعی) برای مکلفین چه تکلیف و وظیفه ی را در بر دارند؟ مسئله ی بسیار ضروری و مهم محسوب می شود.از نکات بسیار مهم ...

در نگارش تاریخ علم تا نیمة دوم قرن بیستم رویکردی درون‌گرایانه غلبه داشت. بر اساس این رویکرد وظیفة مورخ این است که تاریخ عقلانی نظریه‌ها را بنویسد و نشان دهد که تاریخ علم، تاریخ انباشت یافته‌ها و ابداعات فردی است. با انتشار آثار کوهن تحولی انقلابی در تاریخ‌نویسی ایجاد شد. او تحت تأثیر مورخینی مانند کوایره و باترفیلد علم را به عنوان نهادی جمعی مورد مطالعه قرار داد و بر ...

تدوین الگوی اسلامی- ایرانی پیشرفت تلاشی هدفمند برای ساختن تمدنی برآمده از هویت اسلامی- ایرانی است. مقاله حاضر در تلاش است تا نشان دهد تدوین الگوی مذکور بدون مراجعه گسترده به تاریخ اقتصادی- اجتماعی بشر پر ایراد خواهد بود. این امر بیش از هر چیز از اهمیت معرفتی و روش­شناختی تاریخ در شناخت قواعد و اسلوب­های حاکم بر حرکت اقتصاد در جوامع گوناگون نشأت می­گیرد. مطالعه تاریخ از زاویه دیگری نیز برای ما ح...

سرزمین‌های اروپایی در قرون وسطی از جمله در قرن دهم میلادی قربانی بربریت، جنگ‌ها، غارتگری‌ها و رقابت‌های شوالیه‌ها و طبقه اشراف بودند و از امنیتی نسبی برخوردار نبودند. ایشان همواره سعی داشتند با تشکیل دولت‌هایی مستقل و جنبش‌های دهقانی به دنبال ایستادگی در برابر مهاجمان و شکست آنها از وضعیتی پایدارتر برخوردار شوند. مورخان از قرن دهم به آخرین دوره از «عصر فترت» یاد می‌کنند. در این قرون اروپا به لح...

به معماری اسلامی ایران، علیرغم اهمیت فراوانش برای ما و نیزاعتباری که در میان معمار ی سایر فرهن گهای جهان دارد، کمتر ازنظر بنیادهای طراحی و شخصیت فضاسازی توجه و دقت شده است.اما آنچه کیفیات فضایی هر معماری را، که مخاطب در فضاهای آن احساس و دریافت می کند، شکل می دهد، همین بنیادها و شخصیت است و باید گفت که، بدون گفتگو از آن ها، نمیتوان هیچ معماری را کَما هُوَ حَقه شناخت و ادراک کرد. با این اوصاف آنچه د...

دینار ، واحد پول رایج دولت روم و درهم ، واحد پول رایج دولت ایران قبل از اسلام بود . پس از اسلام این دو واحد پول در مملکت اسلامی رایج شد . در سال 74 هجری قمری به طور مستقل دینار و درهم اسلامی ضرب شد . برآورد ارزش پول آن زمان از جهات مختلفی حائز اهمیت است . در این مقاله ، ارزش درهم و دینار به دو روش برآورد شده است . نتایج به دست آمده از روش محاسبه ارزش ذاتی دینار و روش محاسبه قدرت خرید دینار نشان...

طب علمی است که قدمتی به اندازه عمر بشر دارد، همچنان که درد و رنج جزئی از زندگی بشر است. ایرانیان از دیر باز پیشرو درعلم و دانش و فرهنگ بوده اند. درخشش فرهیختگان ایران بر کسی پوشیده نیست و بر تارک تاریخ علم جهان خودنمایی می کند. طب سنتی در ایران یادگاری است که این بزرگان برای ما به ودیعه گذاشته اند. گیاه گاو زبان (echium amoenum fisch. et mey) از دیر باز در ایران شناخته شده بود و ویژگیهای ریخت ش...