طرح برهان نظم در کلام اسلامی به عنوان یکی از راه های اثبات وجود خدا سابقه دیرینه ای دارد. به رغم این سابقه، پرسش ها و ابهام های فراوانی پیرامون صغری، کبری و تقریرات برهان نظم وجود دارد. آنچه بیش از همه بر ابهام می افزاید، تعریف «نظم» و تعیین قسم خاصی از نظم در تقریرات برهان نظم است. انحصار نظم در این برهان به نظم غایی، دلیل روشنی ندارد؛ با استفاده از نظم فاعلی نیز می توان برهان را تقریر کرد. نی...

گروه وسیعی از آثار هنری امروز با عنوان هنر اسلامی شناخته می شوند. شناسه اسلامی در کنار هنر به تصورات مبهم نشانه شناسانه و مفاهیم روشن پدیدار شناسانه ای اشاره می کند. که بر ساخته از مفاهیم اولیه (بدون تعریف اما معلوم) و اصول موضوع (مفاهیم پیشادانشی) مربوط به هنر اسلامی می باشد. تئوری های متنوع نتوانسته اند تعریفی جامع و مانع از هنر اسلامی ارایه نمایند و این پرسش باقی مانده که براستی هنر اسلامی چ...

در دنیای امروز، اندیشمندان و صاحبان نظریه های گوناگون در پی آنند تا به شیوه های متعدد، اندیشه های مورد نظر خویش را ترویج نمایند. در میان این شیوه ها، هنر و ادبیات، بویژه ادبیات داستانی کارآئی و تاثیر فراوان دارد. نجیب کلانی، ادیب و داستان نویس برجسته اسلامی در دوره معاصر (1995-1931) بر این باور است که دستاوردهای تکنولوژی، هنر و ادبیات باید در جهت اعتلای فرهنگ اسلامی به کار گرفته شود. از همین رو...

مطالعه حاضر با هدف بررسی تاثیر انقلاب اسلامی بر نقاشی معاصر ایران صورت گرفت. هنر به عنوان بخشی از زندگی بشر همواره دست‌خوش تغییر و تحولات بوده است. تغییر و تحولی که در بستر خود بر عوامل بیرونی مؤثر بوده و از همین عوامل تأثیر پذیرفته البته به نظر می‌رسد بیشتر این عوامل بیرونی بوده‌اند که بر دوش هنر و هنرمند سنگینی کرده و از ابزار برانگیختگی او محسوب می‌شوند. این پژوهش تلاشی است جهت بازشناسی عوام...

داستان آفرینش نخستین انسان عنصر مهمّی در فرهنگ و دین بیشتر ملّتهای جهان بوده است. این داستان در فرهنگ و طرز تفکّر بشر معاصر نیز نقش مهمی ایفا می کند. در این مقاله یک پژوهش تطبیقی درباره یکی از اجزای این داستان، یعنی مکانی که خاک آدم از آن برداشته و آدم در آن خلق شد میان متون اسلامی و متون یهودی انجام شده است. بدین منظور تعدادی از متون یهودی و اسلامی با هم مقایسه شده اند، تا مشخّص شود این متون چه شب...

در ایران معاصر، تحولات و رخدادهای سیاسی بزرگی به وجود آمده است که می توان گفت که تولد امام خمینی (1281 ش.) مقارن با یکی از بزرگترین تحولات ایران معاصر، یعنی انقلاب مشروطه (1285 ش.) است. که در این نوشتار کل دوره ی نظام مشروطه به پنج دوره تقسیم شده است. شخصیت امام خمینی در کوران حوادث ایران معاصر به نحوی شکل گرفت که ظلم ستیزی و لزوم اجرای عدالت و احکام اسلامی از اهداف استراتژیک و مهم وی گردید. وی...