بسیاری از دیدگاه‌های علم کلام و فلسفۀ اخلاق، مبتنی بر تعیین ملاک حسن و قبح است. فخر رازی معتقد است حسن و قبح در افعال بشری عقلی، و در افعال الهی شرعی است. دیدگاه او خاص و منحصر‌به‌فرد است. در این جستار، نخست ادلۀ فخر رازی را برای تفکیک جایگاه عقل در اخلاق بشری و الهی و چرایی روی آوردن او را به چنین دیدگاهی خواهیم گفت. دلایل فخررازی را در دفاع از شرعی بودن حسن و قبح افعال الهی در سه جهت طبقه‌بند...

قاضی‌عبدالجبار همدانی شرایط دعا را اراده، علم به مقام کسی که از او طلب می‌کنیم، بیان قید خالی بودن از مفسده، و خاضع و خاشع بودن می داند. در دیدگاه معتزلی وی، فلسفه‌ی دعا لطف بودن آن است. وجه لطف بودن دعا، این است که خداوند ما را امر به دعا کردن فرموده و خدا امر به کار قبیح نمی‌کند. دعا تقسیمهایی دارد. دعا در حق غیر و لعنت، دعا برای مؤمن، فاسق و کافر، دعا برای امر حسن یا قبیح و نیز دعا برای اموا...

منظور از اماره در اصطلاح اصول فقه،به آن دلیل ظنی ای گفته می شود که از طرف شارع معتبر شناخته شده باشد و کاشف از واقع باشد و واژه اصل در اصطلاح اصول فقه معمولا در مقابل دلیل و به معنای اصل عملی به کار می رود و قاعده ای است که در مورد فقدان دلیل معتبر برای رفع سرگردانی و تعیین تکلیف عملی مورد استفاده قرار میگیرد. کاربرد امارات و اصول عملیه صرفا در علم اصول فقه که برای بیان استنباط احکام شرع است ن...

خبر واحد خبری است که به تواتر نرسیده باشد و گروهی به ویژه قدما چنین خبری را مفید ظن و غیر قابل استناد میدانند . استدلال این گروه این است که اعتقاد به حصول علم از طریق خبر واحد لوازم و اقتضائاتی دارد که شرعا یه عقلا مردودند. در مقابل گروهی دیگر بویژه متاخرین خبر واحد را موجب حصول علم و از همین رو قابل احتجاج شمرده اند و نیز برخی دیگر فراتر رفته و حجیت هر خبر رسیده از معصومان علیهم السلام را مطرح...

شناخت وثاقت یا ضعف راویان حدیث، که از مقدمات لازم در بسیاری از استنباط‌های فقهی به‌شمار می‌رود، بیشتر متکی به اظهارنظرهای عالمان رجالی است. علما برای اعتباربخشی به اظهار‌نظرهای رجالیان گذشته، راه‌هایی مطرح کرده‌اند، مانند حجیت از راه اعتبار خبر واحد یا شهادت یا نظر خبره یا از طریق انسداد راه علم، که در مورد هرکدام از این راه‌ها اشکالات یا حداقل محدودیت‌ها و قیودی وجود دارد، به‌صورتی که نمی‌توان...

خداوند در قرآن کریم انسان ها را از سوء ظن و تجسس در امور دیگران که می توان گفت تجاوز به حقوق دیگران می باشد نهی نموده است. در این مقاله سعی شده که با استفاده از قرآن و تمسک سیره به معصومین به این پرسش ها پاسخ دهیم.1- دیدگاه دولت نسبت به مردم چگونه باید باشد؟2- آیا این نهی از تجسس به صورت عموم و مطلق می باشد به عبارت دیگر آیا نهی شامل دولت ها در تفتیش و دخالت در امور مردم از جمله اندیشه و آزادی ...

اصل حسن نیت در حقوق قراردادها یکی از مهم ترین و اساسی ترین اصولمی باشد که از دیرباز مورد توجه طرفین قرارداد بوده است. اهمیت این اصل با گذر زمان وپیچیده شدن روابط تجاری و ظهور قراردادهای تجاری بین المللی بیشترو افزون ترگردیدهاست و امروزه در اسناد و قوانین تجاری بین المللی اهمیت خاصی به این اصل داده شده وآن را در قواعد عمومی ذکر می نمایند.این به آن معنی است که حسن نیت بایسته وشایستههرنوع قرارداد ...

این مقاله، به بررسی کوشش‌های سیاسی ـ نظامی نزاریان در دوره حسن صباح و در مواجهه با سلاجقه و با در نظر داشتن اوضاع سیاسی بین سال‌های 484-517 قمری در دوره اقتدار و رهبری حسن صباح می‌پردازد. روش تحقیق، توصیفی ـ تحلیلی کتابخانه‌ای و مبتنی بر منابع مکتوب است. در واقع جنبش نزاری که اولین داعی رودبار با ابداع سیره­های جدیدی درون جمعیت اسماعیلیان، فراجبال شمال، غرب و شرق ایران آن را از سال 483 قمری بنی...

چکیده نظریه ادراکات اعتباری نظریه ای فلسفی و معرفت شناختی است که از آراء خاص و ابتکاری علامه طباطبایی محسوب می شود.در این نظریه،با تمایز ادراکات حقیقی از ادراکات اعتباری،چیستی اعتبار،ویژگی ها و اقسام آن، نحوه ارتباط اعتباریات با حقائق و نحوه حصول این ادراکات معرفی می شود.«حسن و قبح» یکی از اعتبارهای عملی است که علامه در این نظریه به آن پرداخته است.در پرتو نظریه ادراکات اعتباری، ماهیت حسن و قبح...

بسیاری از دیدگاه های علم کلام و فلسفۀ اخلاق، مبتنی بر تعیین ملاک حسن و قبح است. فخر رازی معتقد است حسن و قبح در افعال بشری عقلی، و در افعال الهی شرعی است. دیدگاه او خاص و منحصر به فرد است. در این جستار، نخست ادلۀ فخر رازی را برای تفکیک جایگاه عقل در اخلاق بشری و الهی و چرایی روی آوردن او را به چنین دیدگاهی خواهیم گفت. دلایل فخررازی را در دفاع از شرعی بودن حسن و قبح افعال الهی در سه جهت طبقه بند...