علامه شهید، آیت‌الله مرتضی مطهری، از معدود اندیشمندانی بوده که التفات ویژه‌ای به بررسی و رد تحریفات عاشورایی داشته است. توجه ویژه وی در این مباحث، بررسی تطبیقی و در نتیجه آن، تردید جدی در قبول اخباری است که اصل پیام‌های عاشورایی را لوث کرده و اصالت حرکت عظیم اصلاحی سیدالشهداء را زیر سؤال می‌برد. بنابراین، مقاله حاضر درصدد یافتن پاسخ این مسئله است که ممیزه یا ممیزه‌های اصلی مبانی تحریف‌ستیزی در ...

اساسنامه‌ دیوان‌ کیفری‌ بین‌المللی‌ در اول‌ ژوئیه‌ 2002 قوت‌ اجرایی‌ یافت‌. این‌ سند برای‌ اولین‌ بار نهادی‌ دائمی‌ در جامعه‌ بین‌المللی‌ مستقر نمود که‌ به‌ شماری‌ از جرائم‌ بین‌المللی‌ افراد رسیدگی‌ می‌نماید. برخی‌ نسبت‌ به‌ این‌ که‌ چنین‌ محکمه‌ای‌ بتواند به‌ صورت‌ مستقل‌ و بی‌طرف‌، صلح‌ و عدالت‌ را در هم‌ آمیزد و از میان‌ آن‌ مأمنی‌ قابل‌ اعتماد برای‌ جامعه‌ بشری‌ به‌ ارمغان‌ آورد خوشبین‌ هس...

تصور رایج آن است که آرا و اندیشه‌های ابن خلدون در حوزة فکری شیعه رواج نیافته است. این تصوّر تا چه اندازه به واقعیت نزدیک است؟ گفتار حاضر در صدد پاسخ‌گویی به این پرسش است. در این تحقیق، بسیاری از منابع علمای شیعه بررسی گردیده و از آن میان، 54 اثر شناسایی شده که در آنها از آرای ابن خلدون سخن به میان آمده است. بنابراین، درستی این تصوّرِ رایج، محل تردید است.

تفسیر منسوب به امام عسکری (ع) درزمره تفاسیر ماثور از اهل بیت (ع) در قرن سوم هجری به شمار می رود و تفسیری محدود است که شامل تفسیر سوره حمد و سوره بقره تا آیه 282 می باشد. سبک نگارش این تفسیر چنان است که در تفسیر آیات بیشتر به مصادیق و تاویل آیات(تفسیر بطنی) که اغلب در زمینه معجزات و یا فضایل پیامبر (ص) و ائمه(ع) است که با تکیه بر روایات توجه شده است. صدور و انتساب این تفسیر به امام عسکری (ع) مور...

کودتای28 مرداد1332تأثیرگذارترین رویداد تاریخ معاصر است که بر ذهن و زبان و بیان شاعران تأثیرات آشکار به ¬جا گذاشت. مهدی اخوان¬ثالث از نوپردازان معاصر است که شعرش آیینه¬ی تمام¬نمای تجلّی این رویداد و پیامدهای آن در جامعه¬ی ایران است. این پژوهش به روش توصیفی ـ تحلیلی و با استفاده از تکنیک تحلیل محتوا، چگونگی انعکاس پیامدهای کودتا را در سروده¬های پس از کودتا تا1340مهدی اخوان¬ثالث بررسی کرده است. نتی...

بدون تردید روایات مسند و صحیح یکی از گنیجینه های ارزشمند در تبیین آیات و رمزگشایی از آنها و تأویل متشابهات است. دستیابی به روایاتی که هم به لحاظ سندی و هم به لحاظ متنی بتواند چنین نقشی را در فهم آیات قرآن کریم ایفا کند، همواره وجهه همّت قرآن پژوهان به ویژه در تفاسیر اثری بوده است؛ امّا مشکل اساسی موجود در نوع تفاسیر اثری یعنی «حذف اسانید روایات» موجب گردیده که احراز نسبت روایات به معصوم دستخوش تر...

هرچند همه­ی تلاش «ویتگنشتاین» (wittgenstein) به منظور سازگاری درونی دیدگاه متأخّر خود بوده است، لیکن با بررسی دقیق، مواردی از ناسازگاری درونی در آن مشاهده می­شود. یکی از موارد ناسازگاری درونی و بیرونی مطابق با تفسیر «کول»(cavell) و «کریپکی» قرائت شکّاکانه از دیدگاه ویتگنشتاین متأخّر است. ویتگنشتاین شک­گرایی را به طور آشکار بی­معنا می­داند. به نظر او اصولاً نباید شکّاک حتّی برای بیان شک­گرایی خود از ط...

تصور رایج آن است که آرا و اندیشه های ابن خلدون در حوزه فکری شیعه رواج نیافته است. این تصوّر تا چه اندازه به واقعیت نزدیک است؟ گفتار حاضر در صدد پاسخ گویی به این پرسش است. در این تحقیق، بسیاری از منابع علمای شیعه بررسی گردیده و از آن میان، 54 اثر شناسایی شده که در آنها از آرای ابن خلدون سخن به میان آمده است. بنابراین، درستی این تصوّرِ رایج، محل تردید است.

بزرگ‌ترین دشواری اختیار، تردید و اضطرابِ ماست، اما آفتِ بزرگِ جبر، بی‌مسؤولیتی است. مولانا با جمعِ اختیار و جبر، نظریه‌ای را بنیان می‌نهد که خود آن را جبّاری می‌نامد. معنیِ جبّاری نزد مولانا، پذیرش جبر است از منظرِ روان‌شناختی و قبول اختیار از نظرگاه جامعه شناختی؛ نزد خود بپذیر که هر آن‌چه رخ داده باید می‌بوده و بدین‌سان نه از خود متنفّر باش، نه از دیگری. لیکن هم مسؤولیتِ رفتارِخود را آگاهانه بپذیر و هم ...

«نظریه ضرورت بتّاته» عنوان نظریه‌ای است از «شیخ شهاب الدین سهروردی» که از ابداعات و نوآوری‌های مهم وی در عرصه منطق تلقی می‌شود و دارای نتایج منطقی – فلسفی فراوانی است. سهروردی بدون تردید با طرح این نظریه به «ضرورت فلسفی – متافیزیکی» نظر داشته و از آنجا که تبیین منطقی ضرورت فلسفی از دغدغه‌های مهم چند دهه اخیر در حوزه منطق موجهات جدید بوده است، بررسی دلالت شناختی نظریه مزبور با رویکردی تطبیقی می‌...