سنجیده و بَوَنده تر (= کاملتر) آن می نماید که ما در بحث های اسطوره شناختی سنجشی (= تطبیقی) به پهنة بَوَنده تر آن، یعنی نقد اسطوره شناختی سنجشی بپردازیم و تنها در نمایاندن همانندی­ها و همسانی­های دو یا چند اسطوره باز نماییم؛ که به نقد و گزارش آن­ها بپردازیم. این جُستار، دو قهرمان اسطوره های ایرانی و یونانی، «فریدون و تزه» را به دبستان نقد اسطوره شناختی ژرفا برده، و پس از سنجشی در میانة این دو قهرمان ...

در این مقاله کوشش شده است رابطه ی گنبد ، به عنوان یکی از نمادهای مذهبی در اسلام و سایر ادیان ، و باورهای رایج در اقوام و ملل گوناگون مشخص شود و نقش گنبد از چشم انداز اسطوره ای آن نمایان گردد. مقاله با اشاره به باورهای هندویی ، اسطوره های قدیمی مصری ، نماد پردازی آب و آتش، برخی باورهای آسیایی بخصوص در دشت های روسیه جنوبی ، زمینه بررسی موضوع را در ادب فارسی فراهم آورده و پس ، با استناد به شعر کهن...

در این مقاله حکایتی ازکلیله و دمنه با نام "ملک پیلان و خرگوش " از لحاظ اسطوره شناسی مورد بررسی و تحلیل قرارگرفته است، و این همان حکایتی است که مولانا نیز در دفتر سوم مثنوی آن را ذکرکرده و با نگاه خاص خویش، تأؤیلی معنوی از آن به دست داده است. کلیله و دمنه مجموعه ای از حکایات کهـن هندی است که میگویند برزویه طبیب آن را پس از سفری طولانی به دیار هند به ارمغان آورده است. حکایتهای این کتاب همواره مو...

دربارۀ جهان­پهلوان شاهنامه، رستم، پژوهش­های بسیاری انجام گرفته است. برخی او را شخصیتی تاریخی، و گروهی شخصیتی اسطوره­ای به حساب آورده اند. پژوهشگران دیگری خاستگاه راستین رستم را حماسه می­دانند. بهمن سرکاراتی در جستاری با نام «رستم یک شخصیت تاریخی یا اسطوره­ای؟» پس از آوردن دیدگاه کسانی که تهمتن را شخصیتی تاریخی یا اسطوره ای تصور کرده و او را با گندفر و گرشاسپ یکی می­پندارند، انگارۀ هر دو گروه را...

در این مقاله با استفاده از روش لرزه نگاری سطحی نحوه توزیع سرعت موج p در سنگ های دگرگونی ناحیه ای منطقه سد زاینده رو د (زون سنندج- سیرجان) بررسی می شود. مطالعات صحرایی با سیستم لرزه نگار 24 کاناله دیجیتال انجام شده است. تحلیل داده های لرزه ای نشان می دهد که سرعت موج p در سنگ های دگرگون منطقه با عمق به صورت خطی افزایش می یابد و از معادله v(z)3200+6.5.z تبعیت می کند. میزان تغییرات سرعت موج p برحسب...

در روزگار سکوت تاریخ و عصر ناتوانی باستان شناسی این دین و اسطوره است که بشر را یاریگر شده است و او را از دریای تاریک و پرتلاطم رمز و رازهای ذهنی خویش به دنیای زیبای آرام و قرار توانایی رهنمون شده . آنچه بشر رابه ساختن و چگونه زیستن راهنمایی کرده ‘ دین بوده است . سخن از ماورا‘ عالم بالا و قدرتی مافوق ما ‘ سخنی است که از طریق دین به بشر الهام گردیده است . سخن از دین و تعریف دقیق آن کار بسیار دشوا...

با نگاهی به مسیر شکلگیری نمایش در کشورهای شرقی ، درمی یابیم که نه تنها فاصله ای میان آ نها و زندگی جاریمردمان نبوده بلکه نمایش مرحله یا بخش مهمی از زندگی ساکنان شرق را می ساخته است. در این نوشته، دو گونةمهم نمایش ایرانی، از منظر جامعه شناسی، بررسی شده است؛ «شبیه خوانی » بر بستری از رویدادهای اجتماعی وسیاسی جامعة ایرانی پدیدار شد و کمابیش همة دگرگونی های اجتماعی ایران در دوره های گوناگون نیز بدا...